annariàre , vrb Definizione
coment'e istare fragandho, cricandho, pregontandho po ischire chistiones angenas
Sinonimi e contrari
incarigai,
isportellitae,
speculitai
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
fouiller
Inglese
to be curious
Spagnolo
curiosear,
fisgonear
Italiano
curiosare
Tedesco
neugierig betrachten.
annotàre , vrb Definizione
abbaidare e bíere sa cosa, giare atentzione, pònnere a notu / annotare pagu = no biri tanti bèni; annota!… = ma càstia!…, m'abbàida a bídere!…, it'arrore!: genia de nada de ispantu, de meravíglia
Sinonimi e contrari
abbadiai,
abberguare,
allutzare,
apompiai,
cadebai,
castiai,
isperare 1,
labai,
mirai
/
annoditare
Frasi
fit annotandhe a Maria ◊ fipo supra de un'ispéntumu artu annotendhe sa cane ◊ ti m'annotas che macu, che chi mai ti tates de mi bíere ◊ annotendhe so, ma cussa cosa inoghe no che l'agato ◊ annota chi tevet bènnere su sartu a mi leare sas misuras!
2.
est rutu in su paris netu e s'at truncadu s'anca…, annota!
Etimo
ltn.
*annotitare
Traduzioni
Francese
regarder,
remarquer
Inglese
to look
Spagnolo
mirar,
observar
Italiano
guardare,
osservare
Tedesco
betrachten.
cumpassàre , vrb Definizione
istare, passare, tènnere unu modu de istare: cumpassaresila bene, male; fintzes annotare, abbaidare e cunsiderare cun ammiru, pentzare; a logos fintzes avitare sa cosa, portare sa cosa a régula, chentza ndhe perdimentare
Sinonimi e contrari
palmizare
2.
a Masaledhu si l'at cumpassadu, però l'at rispetadu ◊ paret chi su pitzinnu si est cumpassanne su chelu, ma no l'importat de istedhos, de arcu ’e chelu, de sa die e de sa note ◊ tziu Màuru est in sa corte cumpassàndhesi donni cosa
Etimo
itl.
compassare
Traduzioni
Francese
contempler
Inglese
to admire
Spagnolo
contemplar
Italiano
contemplare
Tedesco
betrachten.
cunciberàre , vrb: cunsiderai,
cunsiderare,
cuntziderai,
cussiderare,
cussiverare Definizione
pigare in cunsideru, pònnere in càrculu, fàere contu de unu, de is cosas, cricare de bíere o cumprèndhere comente andhant bene o méngius, o comente funt giustas, rfl. fintzes in su sensu de si giare una regulada
Sinonimi e contrari
calculai,
iltimare,
sumari
Frasi
aundi est coru e vida istau cuntziderendi! ◊ cussiverent cantu pacu meressitores ne sont!◊ cussiverate, tzente, cussiverate sos irbàglios! ◊ semus cunsiderendhe sa peràula de Deus in sas Iscrituras ◊ sa limma nostra est pagu cunciberada!
2.
ite ses cumminanno, tempus, poite no ti cunciberas e troces certos trumentos e tréulos?! (T.Frau)
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
considérer
Inglese
to consider
Spagnolo
considerar
Italiano
considerare
Tedesco
betrachten.
iscocài, iscocàre , vrb: iscrocai 1,
scocai Definizione
istare abbandha abbaidandho o iscurtandho su chi faent is àteros, faendho finta de àteru, coment'e osservandho po bíere calecuna cosa
Sinonimi e contrari
afantanai,
crasteare,
iscuciare,
oretare,
orixedhai,
ospiare
Frasi
mi agatu girugirus, iscochendu tra matas e tra molas de arrú, ascurta ascurta (Gd.Piras)◊ est origas a sa porta de sa càmbara po iscocai sa filla ◊ sa mama est iscrochendi su piciochedhu po biri ita fait
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
lorgner,
épier
Inglese
to glance at,
to spy on
Spagnolo
espiar,
acechar,
atisbar
Italiano
sbirciare,
spiare,
origliare
Tedesco
verstohlen betrachten,
spähen nach.
remirài, remiràre , vrb Definizione
abbaidare, abbaidare cun atentzione, cun arrespetu
Sinonimi e contrari
castiai,
mirai
/
arraspetai,
baritare,
serretzai
Etimo
ctl., spn.
Traduzioni
Francese
regarder avec attention,
avec respect
Inglese
to gaze at
Spagnolo
remirar
Italiano
rimirare
Tedesco
betrachten.