annariàre , vrb Definitzione coment'e istare fragandho, cricandho, pregontandho po ischire chistiones angenas Sinònimos e contràrios incarigai, isportellitae, speculitai Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu fouiller Ingresu to be curious Ispagnolu curiosear, fisgonear Italianu curiosare Tedescu neugierig betrachten.

annotàre , vrb Definitzione abbaidare e bíere sa cosa, giare atentzione, pònnere a notu / annotare pagu = no biri tanti bèni; annota!… = ma càstia!…, m'abbàida a bídere!…, it'arrore!: genia de nada de ispantu, de meravíglia Sinònimos e contràrios abbadiai, abberguare, allutzare, apompiai, cadebai, castiai, isperare 1, labai, mirai / annoditare Frases fit annotandhe a Maria ◊ fipo supra de un'ispéntumu artu annotendhe sa cane ◊ ti m'annotas che macu, che chi mai ti tates de mi bíere ◊ annotendhe so, ma cussa cosa inoghe no che l'agato ◊ annota chi tevet bènnere su sartu a mi leare sas misuras! 2. est rutu in su paris netu e s'at truncadu s'anca…, annota! Ètimu ltn. *annotitare Tradutziones Frantzesu regarder, remarquer Ingresu to look Ispagnolu mirar, observar Italianu guardare, osservare Tedescu betrachten.

cumpassàre , vrb Definitzione istare, passare, tènnere unu modu de istare: cumpassaresila bene, male; fintzes annotare, abbaidare e cunsiderare cun ammiru, pentzare; a logos fintzes avitare sa cosa, portare sa cosa a régula, chentza ndhe perdimentare Sinònimos e contràrios palmizare 2. a Masaledhu si l'at cumpassadu, però l'at rispetadu ◊ paret chi su pitzinnu si est cumpassanne su chelu, ma no l'importat de istedhos, de arcu ’e chelu, de sa die e de sa note ◊ tziu Màuru est in sa corte cumpassàndhesi donni cosa Ètimu itl. compassare Tradutziones Frantzesu contempler Ingresu to admire Ispagnolu contemplar Italianu contemplare Tedescu betrachten.

cunciberàre , vrb: cunsiderai, cunsiderare, cuntziderai, cussiderare, cussiverare Definitzione pigare in cunsideru, pònnere in càrculu, fàere contu de unu, de is cosas, cricare de bíere o cumprèndhere comente andhant bene o méngius, o comente funt giustas, rfl. fintzes in su sensu de si giare una regulada Sinònimos e contràrios calculai, iltimare, sumari Frases aundi est coru e vida istau cuntziderendi! ◊ cussiverent cantu pacu meressitores ne sont!◊ cussiverate, tzente, cussiverate sos irbàglios! ◊ semus cunsiderendhe sa peràula de Deus in sas Iscrituras ◊ sa limma nostra est pagu cunciberada! 2. ite ses cumminanno, tempus, poite no ti cunciberas e troces certos trumentos e tréulos?! (T.Frau) Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu considérer Ingresu to consider Ispagnolu considerar Italianu considerare Tedescu betrachten.

iscocài, iscocàre , vrb: iscrocai 1, scocai Definitzione istare abbandha abbaidandho o iscurtandho su chi faent is àteros, faendho finta de àteru, coment'e osservandho po bíere calecuna cosa Sinònimos e contràrios afantanai, crasteare, iscuciare, oretare, orixedhai, ospiare Frases mi agatu girugirus, iscochendu tra matas e tra molas de arrú, ascurta ascurta (Gd.Piras)◊ est origas a sa porta de sa càmbara po iscocai sa filla ◊ sa mama est iscrochendi su piciochedhu po biri ita fait Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu lorgner, épier Ingresu to glance at, to spy on Ispagnolu espiar, acechar, atisbar Italianu sbirciare, spiare, origliare Tedescu verstohlen betrachten, spähen nach.

remirài, remiràre , vrb Definitzione abbaidare, abbaidare cun atentzione, cun arrespetu Sinònimos e contràrios castiai, mirai / arraspetai, baritare, serretzai Ètimu ctl., spn. Tradutziones Frantzesu regarder avec attention, avec respect Ingresu to gaze at Ispagnolu remirar Italianu rimirare Tedescu betrachten.

«« Torra a chircare