ancrucàre , vrb Definizione
abbasciare a cara a denanti, a una parte
Sinonimi e contrari
dòrchere,
grunare,
imbasciai,
inciunare,
incruai,
incrunai,
ingrutzare
Frasi
sos úlumos si ancrucant a su bentu ◊ fit ancrucadu e a conca bassa in sinnu de respetu candho su podestade l'at mutidu ◊ in sas iscras sos trutzos birdes de sa chipudha, ancrucados, fint réndhidos
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
se courber,
se pencher
Inglese
to bend
Spagnolo
agacharse
Italiano
incurvare,
inchinare,
piegare
Tedesco
biegen,
beugen.
colembrài , vrb: acolembrare,
collembrari,
colombrai Definizione
nau mescamente de su linnàmene segau a tàulas, essire trotu, allacau, atrotigau, colembru; fintzes pònnere o mantènnere una cosa betada a una parte, coment'e orruendho
Sinonimi e contrari
abbajonare,
abbrovinare,
acocovedhae,
agionedhare,
atrotiai,
atzumborai,
corcobare,
imbartzonare,
inconcobare,
ingiolvinare
/
aliverrare
Frasi
is portas si colombrant ◊ custa fentana est totu colembrara: linnàmini mau!
2.
dh'iscudit dus pinnigosus, dhi betat una manu a is gangas e nce dhu colombrat palas a su muru!
Traduzioni
Francese
gondoler,
fléchir
Inglese
to bend,
to twist
Spagnolo
torcerse
Italiano
incurvarsi,
contòrcersi (détto del legname)
Tedesco
sich beugen,
sich krümmen.
fritíre , vrb Definizione
tròchere e incrubare (comente faent is puntas de is matas po su bentu); su si mòvere o mòvere una cosa fintzes po che dha pònnere a una parte, su si mòvere a giagaradura, a cropu, tratènnere unu pagu faendho una cosa po ndhe fàere un’àtera o agiudare a unu
Sinonimi e contrari
allacanae,
chinnire,
frànghere,
grunare,
incruai,
incrunai,
indugi,
infritire,
ingrussiare,
mòere,
suncai,
truminare,
tziricare
/
trèmere
Frasi
denanti a una mama isconsolada frito sa fronte ◊ a su càntaru meu friti sas laras ca ndhe as ingranzeu (P.Mereu)◊ dolorosas penas ant fritidu sa forte conca tua ◊ fritinno is genugos dhi faiant s'adoracione ◊ donzi fundhu fit càrrigu de ua a ispantu chi fritiat sa bide totu a terra ◊ tristu e a passos lentos fit cun sos ojos fritidos a terra
2.
cun totu sos impitzos chi tenzo no mi poto fritire a fàghere àteru ◊ comente mi poto fritire andho a binza a meighinare ◊ sas berbeghes si sunt fritidas: bae a bídere no bi apat animale! ◊ frítidi ca inoghe istrobbas! ◊ a bos fritides ca depo passare?!
Traduzioni
Francese
fléchir,
courber
Inglese
to bow
Spagnolo
doblar
Italiano
flèttere,
chinare
Tedesco
beugen.
inconcobàre , vrb: incorcobare Definizione
atrotigare faendho coment'e a conca, a lacu
Sinonimi e contrari
abbajonare,
agionedhare,
allachedhare,
atzumborai,
colembrai,
corcobare,
ingobbedhare
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
courber,
voûter
Inglese
to bow
Spagnolo
encorvar,
corcovar
Italiano
incurvare,
incurvire
Tedesco
beugen.
ingobbedhàre , vrb Definizione
essire o fàere a gobba
Sinonimi e contrari
acocovedhae,
agionedhare,
agopedhae,
atzumburai,
inconcobare
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
se voûter
Inglese
to bend
Spagnolo
corcovar
Italiano
incurvire,
ingobbire
Tedesco
beugen,
buckelig werden.
pigiàre 1 , vrb: apigiare*,
pijare 1,
pixare 1,
pricare,
prigare Definizione
fàere totu a pígias, a pinnigas, a tzirbisas; pinnigare s'orrobba chistindhodha posta bene; incrubare a una bandha, nau fintzes in su sensu de fàere adduire a unu a su chi bolet s'àteru
Sinonimi e contrari
afrangillonai,
aggraminzonare,
atavellai,
atribuntzire,
frongire,
prighizonare
/
pinnicai
/
dòrchere,
indugi
| ctr.
istirai
Frasi
pígiami sas mànigas e sérvimi! ◊ leat sa caldada de su fizu, la pixat e bi la dat ◊ carchi borta si pixaiat in duos pro su dolore chi si li frimmaiat in sa buca de s'istògomo
2.
fatendhe sa cosa fit a bratzos pixados e a pannellu
3.
che s'ómine bos iscolorides, gai che issu sa conca pijades, e a pianu a pianu allizades, bos isfozades e iscolorides (P.Sulis)
Traduzioni
Francese
plier
Inglese
to fold
Spagnolo
doblar
Italiano
piegare
Tedesco
falten,
zusammenlegen,
biegen,
beugen.