arruntzài , vrb: arrunzai, runzai Definizione est su chi faet su fogu o su sole forte a sa pedhe e cosas deasi, chi dhas atzirbisonat, dhas faet totu a pinnigas; istare o pònnere coment'e allorigaos, acancarronaos (mescamente crocaos) Sinonimi e contrari acarrongiai, afrangillonai, aggrunciare, ammaugionai, apigiare, atavellai, atripitzare, cascai, frongire, granculai | ctr. istirai Modi di dire csn: arruntzaisí (nadu de chie tenet fritu) = atuturàresi, istare atuturados; a. is codhus = incrubai de palas, leàrela cun passiéntzia candho una cosa andhat male, fàghere de codhos, comente faghet chie no ischit it'e rispòndhere; arrunzaisí a una parti = fràngheresi, pònneresi a un'ala Frasi su tempus arrunzat totu is cosas ◊ si est arruntzau de sa bregúngia ◊ candu unu s'est istasiu dhi naraus chi est arruntzau ca portat sa pedhi frungia 2. it'est chi t'est pigau, ita tenis chi ti biu totu allochiau?! - dh'iat nau arrunzendu 3. arrunzadí a una parti: comenti ti permitis de fichiri turra in is chistionis nostras?! Etimo ctl. arronsar Traduzioni Francese froisser, se flétrir, se rider Inglese to wrinkle up Spagnolo arrugar Italiano contrarre, raggrinzire, corrugare Tedesco zusammenziehen, runzeln, falten.

atribuntzíre , vrb Definizione fàere totu a tzirbisas Sinonimi e contrari acarrongiai, afrascillonai, aggrunciare, apigiare, arruntzai, atavellai, frongire, granculai, ingrincipire | ctr. istirai Etimo srd. Traduzioni Francese plier, chiffonner Inglese to crumple Spagnolo arrugar, chafar Italiano piegare, gualcire Tedesco falten, zerknittern.

atripitzàre , vrb Definizione fàere a tzirbisas, a pinnigas Sinonimi e contrari afrangillonai, afrascillonai, aggraminzonare, aggruncire, apigiare, arruntzai, atavellai, atribuntzire, frongire, granculai | ctr. istirai Etimo srd. Traduzioni Francese plier, chiffonner Inglese to fold (up), to wrinkle Spagnolo arrugar, chafar Italiano piegare, gualcire Tedesco falten, zerknittern.

atripodhàre , vrb Definizione fàere a tzirbisas, a pinnigas Sinonimi e contrari acarrongiai, afrangillonai, aggruncire, apigiare, arruntzai, artzipodhare, atavellai, atripitzare, frongire, granculai, iscrafangiai | ctr. istirai 2. fit unu betzighedhu totu pedhe e ossos, totu atripodhadu ◊ sa mama zughet sas manos atripodhadas dae s'abba manizada a totora Etimo srd. Traduzioni Francese plier, chiffonner Inglese to bend, to crease Spagnolo arrugar, chafar Italiano piegare, gualcire Tedesco falten, zerknittern.

carrugài , vrb: corrugai Definizione fàere a tzirbisas una cosa, s'orrobba Sinonimi e contrari acarrongiai, afrascillonai, aggranchizonare, aggruncire, apigiare, arruntzai, atribuntzire, frongire, iscrafangiai | ctr. istirai Etimo itl. Traduzioni Francese plisser Inglese to wrinkle Spagnolo fruncir Italiano corrugare Tedesco falten.

pigiàre 1 , vrb: apigiare*, pijare 1, pixare 1, pricare, prigare Definizione fàere totu a pígias, a pinnigas, a tzirbisas; pinnigare s'orrobba chistindhodha posta bene; incrubare a una bandha, nau fintzes in su sensu de fàere adduire a unu a su chi bolet s'àteru Sinonimi e contrari afrangillonai, aggraminzonare, atavellai, atribuntzire, frongire, prighizonare / pinnicai / dòrchere, indugi | ctr. istirai Frasi pígiami sas mànigas e sérvimi! ◊ leat sa caldada de su fizu, la pixat e bi la dat ◊ carchi borta si pixaiat in duos pro su dolore chi si li frimmaiat in sa buca de s'istògomo 2. fatendhe sa cosa fit a bratzos pixados e a pannellu 3. che s'ómine bos iscolorides, gai che issu sa conca pijades, e a pianu a pianu allizades, bos isfozades e iscolorides (P.Sulis) Traduzioni Francese plier Inglese to fold Spagnolo doblar Italiano piegare Tedesco falten, zusammenlegen, biegen, beugen.

pinnicài , vrb: pinnicare, pinnigai, pinnigare, prinnigai Definizione foedhandho de orrobba o àteru deasi a pígiu largu meda o cosa longa, pònnere o fàere a dópiu (o de prus puru) po dha chistire bene (o trantzire po àteru); foedhandho de gente (o fintzes de bestiàmene), bènnere apare, arregòllere, atobiare totu a unu matessi logu po si agatare impare; foedhandho de cosa, arregòllere impresse a unu muntone o totu impare po dha chistire, po ndhe dha pigare (o fintzes furare) Sinonimi e contrari ancujare, collire, dòrchere, furai, imboligare, leai / pigiare 1 / ammuntonare, aunire, remonire | ctr. istirai Modi di dire csn: pinnicau che susuja = fatu a unu gantzu; pinnicai a dua pilla, a tres, a cuatru pilla = a pizos; pinnicaisí a crutzu = ritiràresi, istaresindhe in domo asseliadu; pinnigai bàchilis e bachilitus = pinnigare sos cosinzos, pinnigare totu (e andharesindhe) Frasi innòi tocat a si pinnicai a fundu de còscia po no s'isciundi ◊ custu ferru cheret pinnigadu in duos ◊ mi pínnigo che una colora ◊ at pinnicau sas funes in corros a sos boes ◊ is undas currendusí apari si pinnicànt a cuadhus mannus ◊ sos letolos netos cherent pinnigados e remonidos 2. cun d-unu bandu iat pinnigau totu is sardistas ◊ si funt pinnigaus a tres a tres ◊ in sa pratza si dhui pinnigat genti po arrexonai de dónnia cosa ◊ su bentu pinnicat sa folla ◊ est tempus chi is sannoricus pinnighint a tundu! ◊ pínniga totu dae sa mesa! ◊ sa zente fit pronta a si pinnicare ◊ iant pinnigau perda po dha tirai a issu ◊ s'arrennegu si dhi fut pinnigau in su coru 3. mi che ant pinnigadu totu su chi tenia ◊ su diàulu ti nche pínnichet! ◊ ue colat cussu, àpida sa cosa e pinnigada, faghet! 4. at a èssiri a bí a chini bincit: crei ca cuncunu de cussus si pinnicat a crutzu! Traduzioni Francese plier, réunir Inglese to fold, to gather Spagnolo doblar, reunir, juntar Italiano ripiegare, radunare Tedesco falten, versammeln, zusammentragen.

«« Cerca di nuovo