ilgiaràre , vrb: ilgiariare,
ixariare Definizione
fàere giaru, craru, cun prus lughe de si pòdere bíere, de si pòdere cumprèndhere de prus
Sinonimi e contrari
ilciarire
/
aclarai,
acrarire,
illuchèschere,
iscrariai
| ctr.
iscuriai
Frasi
parias cudh'istella luminosa chi su manzanu ilgiàriat s'aera ◊ che lampu chi ilgiarendhe su terrinu in d-una note mala de iscuria ndhe boltat dae s'oru de su trabentu cudhu tristu ◊ sa lughe atraessat sas aeras ilgiarendhe sos giassos de su chelu ◊ a su primu ixariare a sa lughe de istellas, cantas bellas boghes soliant cantare! (B.Truddaju)
2.
su bonusensu ilgiarat dogni chistione
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
éclairer,
éclaircir
Inglese
to illuminate,
to explain
Spagnolo
alumbrar
Italiano
rischiarare,
illuminare,
chiarire
Tedesco
erleuchten,
erhellen.
isclarài , vrb: iscrarai Definizione
fàere craru, bogare a craru, fàere prus in colore craru (o fintzes ispiegandho cosa a foedhos)/ iscrarai sa boxi = ispertai sa boxi
Sinonimi e contrari
ilgiarare,
isclarire,
iscrariai*,
ispanigai,
scampiai
/
ispiegare
Frasi
oi su mengianu est imburrascau: funt is otu e no at iscrarau ancora ◊ as a biri un'ispéndula de luxi e s'ànima ti at a iscrariai ◊ unu lampu at iscrariau su logu
2.
candu eus iscrarau sa coja portamu una fardeta imprestara! ◊ est un'argumentu difítzili a isclarai
Traduzioni
Francese
éclairer,
faire jour
Inglese
to light up,
to clear
Spagnolo
aclarar,
clarear
Italiano
schiarire,
illuminare,
albeggiare
Tedesco
aufhellen,
erleuchten,
dämmern.
iscrariài , vrb: iscraricare,
iscrarigare,
scrarai Definizione
fàere craru, prus craru, chi si potzat bíere méngius, fàere lughe / primu de i. = innantis de fàghere die
Sinonimi e contrari
aclarai,
acrarire,
allucorare,
ilciarire,
illuchèschere
Frasi
fiat ora de orbesci e fiat iscrariendu ◊ su manzanu fit comintzandhe a iscrarigare ◊ sa luxi iscràriat su logu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
éclaircir
Inglese
to light up,
to clear up
Spagnolo
alumbrar
Italiano
rischiarare
Tedesco
erleuchten.
ispannài, ispannàre, ispannàri , vrb: spannai Definizione
apèrrere, ispràghere, nau de su butone de is erbas e matas; nau de àteru, coment'e apèrrere e giare o fàere lughe
Sinonimi e contrari
abbèrrere,
isclarire,
ispalaciae
/
allugare,
ilgiarare,
illuminai
Modi di dire
csn:
ispannai is abas = ispàrghere sas alas; ispannare su dolu = passai, allebiai, sciagai su dolori, su disprexeri
Frasi
un'arrosa est ispannada ◊ is froris funt cumentzendi a ispannai ◊ po no camminai in lentza sa buca tropu ispannas! (Pani)
2.
acò s'astru de arghentu ispannendhe dogni nue! ◊ sas fritzas tébias de maltu che ant ispannadu sas aeras ◊ antiga domo mia, abblandhas sa tristia e ispannas su coro a su cuntentu (P.Fae)◊ s'at a ispannare su chelu piús luadu in ispijos de sole ◊ daghi ant ispannadu cussu velu, tandho sa Chéjia los afestat totu sos chi sunt dignos de istare in chelu ◊ su sole ispannat sas umbras ◊ sa luna lucorosa ispannat sas campuras
3.
pro t'ispannare su dolu pensa chi t'istimo!
Etimo
itl.
spannare
Traduzioni
Francese
éclore,
se rasséréner
Inglese
to blossom,
to brighten up
Spagnolo
abrirse,
desabotonarse,
despejarse
Italiano
sbocciare,
rasserenarsi,
illuminare,
dissipare,
dissòlvere
Tedesco
aufblühen,
sich aufheitern,
erleuchten,
vertreiben.