ilgiaràre , vrb: ilgiariare,
ixariare Definitzione
fàere giaru, craru, cun prus lughe de si pòdere bíere, de si pòdere cumprèndhere de prus
Sinònimos e contràrios
ilciarire
/
aclarai,
acrarire,
illuchèschere,
iscrariai
| ctr.
iscuriai
Frases
parias cudh'istella luminosa chi su manzanu ilgiàriat s'aera ◊ che lampu chi ilgiarendhe su terrinu in d-una note mala de iscuria ndhe boltat dae s'oru de su trabentu cudhu tristu ◊ sa lughe atraessat sas aeras ilgiarendhe sos giassos de su chelu ◊ a su primu ixariare a sa lughe de istellas, cantas bellas boghes soliant cantare! (B.Truddaju)
2.
su bonusensu ilgiarat dogni chistione
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
éclairer,
éclaircir
Ingresu
to illuminate,
to explain
Ispagnolu
alumbrar
Italianu
rischiarare,
illuminare,
chiarire
Tedescu
erleuchten,
erhellen.
isclarài , vrb: iscrarai Definitzione
fàere craru, bogare a craru, fàere prus in colore craru (o fintzes ispiegandho cosa a foedhos)/ iscrarai sa boxi = ispertai sa boxi
Sinònimos e contràrios
ilgiarare,
isclarire,
iscrariai*,
ispanigai,
scampiai
/
ispiegare
Frases
oi su mengianu est imburrascau: funt is otu e no at iscrarau ancora ◊ as a biri un'ispéndula de luxi e s'ànima ti at a iscrariai ◊ unu lampu at iscrariau su logu
2.
candu eus iscrarau sa coja portamu una fardeta imprestara! ◊ est un'argumentu difítzili a isclarai
Tradutziones
Frantzesu
éclairer,
faire jour
Ingresu
to light up,
to clear
Ispagnolu
aclarar,
clarear
Italianu
schiarire,
illuminare,
albeggiare
Tedescu
aufhellen,
erleuchten,
dämmern.
iscrariài , vrb: iscraricare,
iscrarigare,
scrarai Definitzione
fàere craru, prus craru, chi si potzat bíere méngius, fàere lughe / primu de i. = innantis de fàghere die
Sinònimos e contràrios
aclarai,
acrarire,
allucorare,
ilciarire,
illuchèschere
Frases
fiat ora de orbesci e fiat iscrariendu ◊ su manzanu fit comintzandhe a iscrarigare ◊ sa luxi iscràriat su logu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
éclaircir
Ingresu
to light up,
to clear up
Ispagnolu
alumbrar
Italianu
rischiarare
Tedescu
erleuchten.
ispannài, ispannàre, ispannàri , vrb: spannai Definitzione
apèrrere, ispràghere, nau de su butone de is erbas e matas; nau de àteru, coment'e apèrrere e giare o fàere lughe
Sinònimos e contràrios
abbèrrere,
isclarire,
ispalaciae
/
allugare,
ilgiarare,
illuminai
Maneras de nàrrere
csn:
ispannai is abas = ispàrghere sas alas; ispannare su dolu = passai, allebiai, sciagai su dolori, su disprexeri
Frases
un'arrosa est ispannada ◊ is froris funt cumentzendi a ispannai ◊ po no camminai in lentza sa buca tropu ispannas! (Pani)
2.
acò s'astru de arghentu ispannendhe dogni nue! ◊ sas fritzas tébias de maltu che ant ispannadu sas aeras ◊ antiga domo mia, abblandhas sa tristia e ispannas su coro a su cuntentu (P.Fae)◊ s'at a ispannare su chelu piús luadu in ispijos de sole ◊ daghi ant ispannadu cussu velu, tandho sa Chéjia los afestat totu sos chi sunt dignos de istare in chelu ◊ su sole ispannat sas umbras ◊ sa luna lucorosa ispannat sas campuras
3.
pro t'ispannare su dolu pensa chi t'istimo!
Ètimu
itl.
spannare
Tradutziones
Frantzesu
éclore,
se rasséréner
Ingresu
to blossom,
to brighten up
Ispagnolu
abrirse,
desabotonarse,
despejarse
Italianu
sbocciare,
rasserenarsi,
illuminare,
dissipare,
dissòlvere
Tedescu
aufblühen,
sich aufheitern,
erleuchten,
vertreiben.