Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

allugàre , vrb Definitzione giare o fàere lughe Sinònimos e contràrios allumae, allúxiri, illucherare, illughire, illuminai Frases sa luna allugat sos masones ispartos ◊ su sole de sa pura veridade ti allugat su caminu! (G.Fiori)◊ sos istedhos lughent paret chi cherent allugare su caminu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu éclairer Ingresu to illuminate Ispagnolu iluminar, alumbrar Italianu illuminare Tedescu beleuchten.

ilgiaràre , vrb: ilgiariare, ixariare Definitzione fàere giaru, craru, cun prus lughe de si pòdere bíere, de si pòdere cumprèndhere de prus Sinònimos e contràrios ilciarire / aclarai, acrarire, illuchèschere, iscrariai | ctr. iscuriai Frases parias cudh'istella luminosa chi su manzanu ilgiàriat s'aera ◊ che lampu chi ilgiarendhe su terrinu in d-una note mala de iscuria ndhe boltat dae s'oru de su trabentu cudhu tristu ◊ sa lughe atraessat sas aeras ilgiarendhe sos giassos de su chelu ◊ a su primu ixariare a sa lughe de istellas, cantas bellas boghes soliant cantare! (B.Truddaju) 2. su bonusensu ilgiarat dogni chistione Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu éclairer, éclaircir Ingresu to illuminate, to explain Ispagnolu alumbrar Italianu rischiarare, illuminare, chiarire Tedescu erleuchten, erhellen.

illuminài , vrb: illuminare Definitzione ispannare s'iscuru, giare lughe Sinònimos e contràrios allugare, allumae, allúxiri, illucherare Tradutziones Frantzesu éclairer Ingresu to illuminate Ispagnolu alumbrar, iluminar Italianu illuminare Tedescu beleuchten.

infendiài , vrb: infindhiare, infindhigare, isfindhigare, sfendiai Definitzione nau de sa fémina, naschire su fedu nou Sinònimos e contràrios iglierare, insinnigare, iscendiai, palturire, springiai | ctr. imprignare Frases chi impríngias ge as a infendiai! Ètimu ltn. *exfendicare Tradutziones Frantzesu accoucher Ingresu to be delivered of Ispagnolu parir, alumbrar Italianu partorire Tedescu gebären.

iscrariài , vrb: iscraricare, iscrarigare, scrarai Definitzione fàere craru, prus craru, chi si potzat bíere méngius, fàere lughe / primu de i. = innantis de fàghere die Sinònimos e contràrios aclarai, acrarire, allucorare, ilciarire, illuchèschere Frases fiat ora de orbesci e fiat iscrariendu ◊ su manzanu fit comintzandhe a iscrarigare ◊ sa luxi iscràriat su logu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu éclaircir Ingresu to light up, to clear up Ispagnolu alumbrar Italianu rischiarare Tedescu erleuchten.