ifàghere , vrb: ilfàghere, irfàchere, irfàghere, isàchere, isciàere, isciai (i-scia-i) isfàghere, isfai, issàchere Definitzione isciusciare, distrúere sa cosa fata; nau de cosa de papare, còere tropu, èssere tropu lómpia / pps. isciatu, issatu (= sbisuriu, puru); pira, mela irfata = pira, mela passada, chi no est prus bona Sinònimos e contràrios derrúere, destrui, dirfàchere, idarrocai, isciasciai, isciusciai, isconciare, sciai, solivrinare | ctr. fàchere Frases sas domos s'ifaghent in sas bidhas chena zente ◊ est betendhe s'abba a cadinos: paret chi su mundhu s'isfatat in abba! ◊ sa gherra isfaghet totu, logu e zente ◊ s'istesseravat, s'isachiat, s'iscontzavat ◊ is pipius funt in s'arruga, fadendu e isciaendu giogus 2. si est isfatu in torojos de prantu ◊ in su tribàgliu m'isfato totu in suore ◊ sa linna betza s'isfaghet in piúere 3. sos ossos puru, apustis de tantu tempus, s'irfaghent ◊ funt timendu no si siat po isfai su mundu ◊ chi s'isfagat su mundhu totu intreu no mi rendhet dolore e ne ferida (Sassu) Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu défaire, décomposer Ingresu to undo, to decompose Ispagnolu deshacer Italianu disfare, decompórre, sgretolare, disintegrarsi, dissòlvere Tedescu zerstören, auseinandernehmen, sich zersetzen, zerbröckeln.

ispannài, ispannàre, ispannàri , vrb: spannai Definitzione apèrrere, ispràghere, nau de su butone de is erbas e matas; nau de àteru, coment'e apèrrere e giare o fàere lughe Sinònimos e contràrios abbèrrere, isclarire, ispalaciae / allugare, ilgiarare, illuminai Maneras de nàrrere csn: ispannai is abas = ispàrghere sas alas; ispannare su dolu = passai, allebiai, sciagai su dolori, su disprexeri Frases un'arrosa est ispannada ◊ is froris funt cumentzendi a ispannai ◊ po no camminai in lentza sa buca tropu ispannas! (Pani) 2. acò s'astru de arghentu ispannendhe dogni nue! ◊ sas fritzas tébias de maltu che ant ispannadu sas aeras ◊ antiga domo mia, abblandhas sa tristia e ispannas su coro a su cuntentu (P.Fae)◊ s'at a ispannare su chelu piús luadu in ispijos de sole ◊ daghi ant ispannadu cussu velu, tandho sa Chéjia los afestat totu sos chi sunt dignos de istare in chelu ◊ su sole ispannat sas umbras ◊ sa luna lucorosa ispannat sas campuras 3. pro t'ispannare su dolu pensa chi t'istimo! Ètimu itl. spannare Tradutziones Frantzesu éclore, se rasséréner Ingresu to blossom, to brighten up Ispagnolu abrirse, desabotonarse, despejarse Italianu sbocciare, rasserenarsi, illuminare, dissipare, dissòlvere Tedescu aufblühen, sich aufheitern, erleuchten, vertreiben.

solivrinàre , vrb: assolovrinare, solovrinare, soluvrinare Definitzione fàere o torrare cosa tostada a brodu, a lícuida, a fortza de fogu o, segundhu, fintzes solu cun su caente (es. nie, butiru, chera); fàere a orrugos, guastare, pistare, pònnere a tréulu Sinònimos e contràrios ifàghere, iscagiae, sciolli, sòlbere, solobrare / arrogai, chimentare, fragassare 2. si càpitat un'àtera bia chi faghes cussa ti solóvrino sos ossos! ◊ su rú li at solovrinadu sa cara e iscorrioladu sos bestires Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu dissoudre, se désintégrer Ingresu to dissolve, to disintegrate Ispagnolu disolver, desintegrar Italianu dissòlvere, disintegrarsi Tedescu auflösen, sich zersetzen.

solobràre , vrb: assolobriare, solovrare Definitzione fàere o torrare cosa tostada a brodu, a lícuida, a fortza de fogu o, segundhu, fintzes solu cun su caente (es. nie, butiru, chera); fàere a orrugos, guastare, pistare; fàere isperdítziu de sa cosa, ispaciare Sinònimos e contràrios iscagiae, sciolli, sòlbere, solivrinare / arrogai, chimentare, fragassare, lainai / conciumire, distrúere, ispeldisciare, sparafiai Maneras de nàrrere csn: solobrau siat! = za zustíssia l'iscazet!; abbarra solobrau! = ista sériu! Frases su sole solovret sa bidhia de custos ojos! ◊ sa cepa pigosa de s'ànima si tiat solovrare? ◊ sa manera de bívere chi s'aiat sestatu si li fit solovrata che nive acurtzu a su focu 2. in s'incúdine de su tempus, su martedhu ti cheret solovrare s'ammentu ◊ in s'idea de difèndhere sa criadura de un'abe, s'ingalenada chi apo fatu mi l'at solovradu! (M.Bua)◊ sos lampos lu diant solovrare a manera chi mancu a furchita ndhe lu diant acabidare! ◊ sos massajos solovraiant sas chérvias cun su frascarzu trazendhe 3. est solovrendhe sa pena a ticu ticu fin'a s'últimu butiu de sa vida Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu fondre, déchiqueter, dissoudre Ingresu to melt, to dissolve, to rend Ispagnolu derretir, machacar, disolver Italianu sciògliere, dilaniare, dissòlvere Tedescu schmelzen, zerreißen, auflösen.

«« Torra a chircare