abbranchiàre , vrb Definizione
fàere aungadas, iscarràfios cun is ungas, cun is farrancas
Sinonimi e contrari
afranchiare,
afranciare,
arrancare,
arranculare,
farrascare,
iscalaviare,
scarrafiai
Frasi
ant comintzatu a bídere tzente chin sa cara ghetata e chin carchi bullone in conca e sas manos abbranchiatas (G.Albergoni)
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
griffer
Inglese
to scratch
Spagnolo
arañar
Italiano
graffiare
Tedesco
kratzen.
balminàre , vrb: bamminare,
barminare,
bramminare Definizione
trebballare sa lana bogandhodha de pare a manera de dha pòdere filare; in cobertantza, trummentare, malatratare, istrecare
Sinonimi e contrari
carminai*,
irgardare,
isgraminare,
isparpedhare,
laminare
Frasi
si l'at leada issa sa bataria de balminare sa lana e isòlvere sas tritzas trofijadas de su crine ◊ deviant bamminare e filare sa lana e su linu
Traduzioni
Francese
carder
Inglese
to card
Spagnolo
cardar
Italiano
scardassare
Tedesco
kratzen.
balminónzu , nm Definizione
su trebballu de laminare sa lana
Sinonimi e contrari
cardadura,
graminonzu*,
laminóngiu
Traduzioni
Francese
cardage
Inglese
carding
Spagnolo
cardado
Italiano
scardassatura
Tedesco
Kratzen.
carminài, carminàre , vrb: craminai,
craminare,
craminari,
garminare Definizione
ispilusare, bogare de pare sa lana po dh'aprontare a dha filare: foedhandho de banitas, serbit po dhas fàere prus modhes, candho sa lana (o crinu) est abbatilada o no totue parívile a fortza de dhue crocare
Sinonimi e contrari
acramiai,
balminare,
irgardare,
isgraminare,
isparpedhare,
laminare
Frasi
candu is matalafus funta de crinu tocàt a dhus craminai assumancu una borta a s'annu
2.
po fàere su nènnere s’isterret unu pratu cun lana infusta e in pitu dhue ponent lentixa, trigu, biada, órgiu, tres cígiris e s’imbúsciat cun lana craminà
Etimo
ltn.
carminare
Traduzioni
Francese
carder
Inglese
to card
Spagnolo
cardar,
escarmenar
Italiano
scardassare
Tedesco
kratzen.
craminàda , nf Definizione
su craminai; in cobertantza, surra, carda de cropos
Sinonimi e contrari
barminada,
cardadura,
graminonzu,
laminóngiu
2.
si no acodint is de biginau a dhas istagiai ciai si donant una bona craminada!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
cardage
Inglese
carding
Spagnolo
cardado
Italiano
scardassatura
Tedesco
Kratzen.
garminàre , vrb: carminai*,
graminare Definizione
petenare sa lana po dha trebballare, aprontandhodha po dha filare; pigare in manu ccn. cosa, cunsiderare una chistione a fine po dha cumprèndhere bene
Sinonimi e contrari
acramiai,
balminare,
graminigai,
irgardare,
isgraminare,
isparpedhare
/
manigiai
Frasi
candho at nibau, nos semus postas a graminare sa lana ca no fachiat a issire ◊ si ndhe cheres graminare de lana como za ti ndhe ant dau! ◊ fimus garminandhe ma, invetzes de s'ispertare, sa lana si abbulutziaiat
2.
su cuntzetu si l'est graminandhe bene ◊ los apo intesos graminandhe sas lanas de sa vita ◊ istas graminendhe oras intreas sas piaes chi ferint custa terra (F.Columbu)
Traduzioni
Francese
carder
Inglese
to card
Spagnolo
cardar
Italiano
scardassare
Tedesco
kratzen.
graminónzu , nm Definizione
su trebballu de laminare sa lana, linu o àteru
Sinonimi e contrari
balminonzu,
gràminu,
laminóngiu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
cardage
Inglese
carding
Spagnolo
cardado
Italiano
scardassatura
Tedesco
Kratzen.
iscàlfere , vrb: iscàrfere,
iscàrfiri,
iscàrpere,
iscràfere,
iscràpere,
scrafi Definizione
passare a lébiu is ungas o àteru in sa carre arrasigandho po papíngiu o àteru; iscarrafiare bastat chi siat
Sinonimi e contrari
arratare,
iscarpire,
iscrafire,
tratai
/
farrascare,
iscarrafiare
Frasi
sèmpere prus a prispíngius, at cumenciau a s'iscàrfiri in totu sa carena
2.
sos massajos cun d-unu frascarzu bene apedrigadu pro iscàrpere su terrinu solovraiant sas últimas chérvias
Cognomi e Proverbi
prb:
a s'àinu prus l'iscarpes prus tirat a carches
Etimo
ltn.
scalpere
Traduzioni
Francese
gratter
Inglese
to scratch
Spagnolo
rascar
Italiano
grattare
Tedesco
kratzen.
iscarrafài, iscarrafàre, iscarrafiàre, iscarranfiai, iscarranfiare , vrb: iscarraviare,
iscrafiare,
scarafiai Definizione
fàere iscarràfios, aungadas, passare ccn. cosa arrasigandho a forte de lassare sa pedhe (o àteru) segada, de ndhe pigare unu pígiu, ma fintzes solu iscràfere po papíngiu; fàere frigadas, sinnos coment'e iscarràfios; in cobertantza, furare
Sinonimi e contrari
abbranchiare,
afranchiare,
arrancare,
arranculare,
farrancare,
iscalaviare,
iscarfiolare,
rafiare
/
furai
2.
sos pitzinnos fint iscurtzos, cun sos pes acorzolados e iscarraviados dae sas ispinas (E.Pes)◊ cudhu de comente at trambucadu fuit totu iscrafiadu
Etimo
itl.
sgraffiare
Traduzioni
Francese
griffer,
égratigner,
gratter,
scarifier
Inglese
to scratch,
to scarify
Spagnolo
arañar,
rasguñar,
escarificar
Italiano
graffiare,
scarificare
Tedesco
kratzen,
schröpfen.
scràfi , vrb: iscàlfere*,
scràfiri Definizione
passare is ungas in sa carre o fintzes àteru a arrasigadura; nau rfl. in cobertantza e cun tzacu, istare chentza fàere nudha, o fintzes peleare cosa ifadosa, males / s. sa rúngia a unu = rispòndhereli, faedhàreli a istruncadura, a irmurriadura
Sinonimi e contrari
arratare,
iscarpire,
iscrafire,
tratai
Frasi
chi mi spítzuat unu sintzu abarru scrafendi!
2.
cussus abarrant in domu a si scrafi, a totu dí! ◊ cussa si at lassau e immoi tocat a nosu a scrafi!
Traduzioni
Francese
se gratter
Inglese
to scratch oneself
Spagnolo
rascarse
Italiano
grattarsi
Tedesco
sich kratzen,
faulenzen.