Definitzione Definitzione
Sinònimos e contràrios Sinònimos e contràrios
Maneras de nàrrere Maneras de nàrrere
Frases Frases
Sambenados e Provèrbios Sambenados e Provèrbios
Terminologia iscientìfica Terminologia iscientìfica
Ètimu Ètimu
Tradutziones Tradutziones
étnicos:
cadhuresu | cdh. |
corsicanu | crsn. |
catalanu | ctl. |
catalanu aragonesu | ctl.a |
tedescu | deut. |
inglesu | engl. |
ispagnolu | esp. |
francesu | frn. |
grecu | grc. |
grecu bizantinu | grcb. |
germànicu | grm. |
italianu | itl. |
italianu lígure | itl.l |
italianu lombardu | itl.lm |
italianu napolitanu | itl.n |
italianu piemontesu | itl.p |
italianu sicilianu | itl.s |
latinu | ltn. |
latinu eclesiàsticu | ltne. |
latinu medievale | ltnm. |
malesu, de Malacca | mls. |
púnicu | pnc. |
àrabbu | rbb. |
àrabbu magrebbinu | rbb.m |
sardu | srd. |
sardu antigu | srdn. |
tabbarchinu | tbr. |
tataresu | ttrs. |
generales:
agetivu | agt. |
animales de allevam. | anall. |
animales arestes | anar. |
animales de abba | anb. |
animales raros | anra. |
ainas | ans. |
antigu, antigamente | ant. |
artículu | art. |
astronomia | astr. |
antunnas/codrolinu | atn. |
ausiliàri | aus. |
avérbiu | avb. |
baroniesu | bar. |
Bíbbia | Bb. |
bidha | bdh. |
bufóngiu | bfg. |
boghe de animale | bga. |
benidore | bnd. |
bíngia | bng. |
bestimenta | bst. |
boghe de verbu | bvrb. |
campidanesu | camp. |
calecunu/a | ccn. |
calecuna cosa | ccs. |
cunfronta | cfr. |
chímicu | chm. |
colores | clr. |
cumplementu | cmpl. |
erbas de cundhire | cndh. |
congiuntzione | cng. |
congiuntivu | cong. |
Cuncíliu Plenàriu Srd | CPS |
Canzoni pop. di Sard. | Cps |
cantones populares srd. | cps. |
partes de sa carena | crn. |
cerpiu/bobboi | crp. |
animale croxiu | crx. |
comente si narat | csn. |
calesisiat | css. |
costúmenes | cst. |
contràriu | ctr. |
cunditzionale | cund. |
domo | dmo. |
druches | drc. |
Èsodu | Es. |
Evangélios | Ev. |
fémina | f. |
fantasia (cosas de f.) | fnt. |
frores | frs. |
àrbures de frutuàriu | frt. |
físicu, pertocat sa física | fs. |
Génesi | Gén. |
gerúndiu | ger. |
giogos | ggs. |
imperfetu | imp. |
imperativu | impr. |
indicativu | ind. |
infiniu | inf. |
intransitivu | intrs. |
incurtzadura | intz. |
iscritu | iscr. |
it’est? | its. |
linnas de òpera | lno. |
logudoresu | log. |
laores | lrs. |
mascu | m. |
megabbàiti | Mb. |
móbbile, mobbília | mbl. |
medidas | mds. |
miriagramma | mgr. |
minore/diminutivu | min. |
maladias | mld. |
mànigos | mng. |
massaria | mssr. |
matas/tupas | mt. |
matemàtica | mtc. |
metallos | mtl. |
matas mannas | mtm. |
matas raras | mtr. |
númene fémina | nf. |
númene, nm. mascu | nm. |
númene iscientíficu | nms. |
nara!/pronúncia | nr. |
su naturale | ntl. |
interrogatigu | ntrr. |
Números (Bb.) | Núm. |
nuoresu | nuor. |
òperas antigas | opan. |
persona (grammàtica) | p. |
plurale | pl. |
pane | pne. |
poéticu | poét. |
prus che passau | ppas. |
particípiu passau | pps. |
provérbiu | prb. |
prendhas | prd. |
preide, crésia | prdc. |
prepositzione | prep. |
presente | pres. |
professiones | prf. |
pronúmene | prn. |
pronominale | prnl. |
propositzione | prop. |
pische, pisca | psc. |
piscadore | pscd. |
pastoria | pstr. |
parentella | ptl. |
pigiones | pzn. |
erbas arestes | rba. |
erbas de cura | rbc. |
erbas linnosas | rbl. |
parte de erba, de àrbure | rbr. |
erbrúgios | rbz. |
erbrúgios coltivaos | rbzc. |
riflessivu | rfl. |
armas | rms. |
minutu segundhu | s. |
sabores | sbr. |
is abes | sbs. |
sa die | sdi. |
singulare | sing. |
sonajolos | sjl. |
su logu | slg. |
sambenaos | smb. |
sonalla/sonàgia | snl. |
usàntzias | sntz. |
sessuale | ssl. |
istrégiu | stz. |
tempus cronológicu | tpc. |
tempus metereológicu | tpm. |
transitivu | trns. |
trasportos | trps. |
tessíngiu | ts. |
unu po medas | upm. |
variante/variantes | var. |
verbu | vrb. |
verbale | vrbl. |
genias fe carena | zcrn. |
| |
| |
A./c. S’istedhu * in d-una variante o sinónimu inditat in cale de custos est posta s’etimologia; in s’etimologia narat chi cussa est s’etm. suposta.
àlca , nf: arca Definitzione
càscia de linna de castàngia, totu a mustras, figuras fatas a iscrapedhu a istuvonadura, impreada po chistire trastos, o pònnere pane (o, segundhu de ite si foedhat, genia de barca manna); sa pedra chi si ponet in fundhu de una funtana; capacidade de pòdere, de fortzare / min. acredha
Sinònimos e contràrios
bancale,
càscia
/
foltza
Frases
Noè fit fachèndhesi su teju in s'arca mesu sorta
3.
santus Patriarcas, fei chi dhi torrint fortzas e arcas! ◊ Deus ti torret sas arcas, sas arcas de su coro! ◊ non tengu arca de artziai is ogus, de sa bregúngia ◊ ti pòngiu is manus mias cun totus is tres Marias chi ti torrit is arcas
Sambenados e Provèrbios
smb:
Alca, Arca, Architta
Ètimu
ltn.
arca
Tradutziones
Frantzesu
arche
Ingresu
ark
Ispagnolu
arca
Italianu
arca
Tedescu
Truhe.
ciócula , nf, nm: cióculu Definitzione
genia de tzintzigorru, fintzes de mare, gioga de mare, cóciula; nodu de linna
Sinònimos e contràrios
cocoi,
croca
/
còcioba
Frases
ciócula bódia, ciócula cena ◊ at a èssere ciócula de mare
2.
su truncu, apenas l'apo abbertu, at mustradu cióculas piliesse
Terminologia iscientìfica
crp, rbr
Tradutziones
Frantzesu
limaçon,
arche
Ingresu
snail,
seashell
Ispagnolu
caracol,
nudo
Italianu
chiòcciola,
arsèlla
Tedescu
Schnecke,
Muschel.
còcioba , nf, nm: cóciua 1,
cóciula 1,
cótzula 1,
cótzulu 1 Definitzione
gioga marina, genia de animaledhu de mare (upm) fatu cun sa corra a duas perras copudas chi si aperint abbarrandho atacadas in d-un'oru (incàsciu) e a cara apare: s'animaledhu (dhi narant papu) est atacau a sa corra, aintru, e paret unu pedhutu / min. cocioledha; partes de sa c.: scroxu, perras, incàsciu, sidhu (sa parte tostada de su papu chi abbarrat atacada a sa corra, aintru), língua (genia de puntighedha), corrus (genia de tubbighedhos po issuciare o si atacare)/ zenias de cóciua: arrasposa, arrúbia, a tabbacheras, bianca o pintada (errigada, coment'e a surchighedhos a fora), cabútzula o caúcia (bianca), imbriaga (a corra murinata), lada, lisa, muscadedha, niedha, niedha manna (= cotza, mytilus galloprovincialis), piluda, sorgonada, ispinosa (cardium aculeatum); c. aggangara = morta, prena de ludu púdidu
Sinònimos e contràrios
ciócula
Maneras de nàrrere
csn:
tancai is cóciulas = mòrrere; sidhau, sidhiu che c. = chi no faedhat, ammudigonadu, ma fintzas limidu, susuncu
Frases
aundi est su professori chi dhi praxit sa cóciula? ◊ sa cóciula si ponit in su fogu, si oberit e si ndi bogat su papu ◊ circamu sa cóciua a corrovu ◊ cóciula e buconis tengu a lavamanus ◊ po sa còcioba e su pisci nci depu pentzai dèu
2.
in chistioni de dinai est sidhau che cóciula
Sambenados e Provèrbios
smb:
Cozzula
Terminologia iscientìfica
crx
Ètimu
itl.
cocciola
Tradutziones
Frantzesu
mollusque,
bivalve,
arche
Ingresu
mussel
Ispagnolu
almeja
Italianu
mollusco bivalve,
arsèlla
Tedescu
Muschel.