chinghédhu , nm: cignedhu, cingedhu, cinghedhu, singedhu Definitzione tira de cosa, mescamente de pedhe, cun sa tíbbia, o fintzes codriola de acapiare in chintzu, chintórgiu; oru de telu de lana Sinònimos e contràrios chintòglia, chíntula, lorita, tzinta / tzíngulu Frases in su chinghedhu portaiat s'ortigione cun sa màniga trabballada (R.Sardella)◊ mannoi iscudiat a cinghedhu ◊ tzia mi at curtu a chinghedhu ◊ acabbadha, citidi e bufa ca ci no seo piganno su cignedhu! Tradutziones Frantzesu lacet, cordon, ruban Ingresu small belt Ispagnolu oruga Italianu cìntolo, cìngolo Tedescu Band, Raupenband.
coldòne , nm: cordone, cordoni Definitzione genia de codriola, grussita o fine, segundhu ite; oru longu, chi essit in calecunu muru, ischina o ischinale de teulada Sinònimos e contràrios cordozu 1, turrutu Maneras de nàrrere csn: c. de muru, de muneda; c. de arretza = aundi si atacant is gamus; c. de para = su cordone chi sos padres zughent imboligadu presu in chitu, subra de s'àbbidu; c. de su butone = saita, itl. funìcolo spermàtico; c. de s'imbíligu o de bídhiu = saita, itl. cordóne ombelicale Frases su predi, acabbada sa missa, inghitzat a s'iscapiai su cordoni de chintzu ◊ sa maista de partu at segau su cordone de s'imbíligu a su pipiu candho est naschiu Sambenados e Provèrbios smb: Cordone, Cordoni Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu cordon Ingresu string Ispagnolu cordón Italianu cordóne Tedescu Schnur.
imbíliche, imbílicu , nm: imbílighe, imbíligu, immíligu Definitzione in sa carena, su nodu chi abbarrat de su cordone, e su cordone etotu (genia de codriola) chi finas a naschire mantenet su fedu totu a unu cun sa carena de sa mama (est coment’e arraighinau in sa segunda, aintru de sa madre) e chi, apustis naschios, si ndhe segat e abbarrat coment’e a nodu e a fossedhu in mesu de sa bentre a parte de fora (in su cristianu a s’artària de su chintzu) Sinònimos e contràrios bídhigu / ttrs. imbírigu Maneras de nàrrere csn: fàghere s'i. a sa criadura, candho naschit; prèndhere s'i. a unu = imbovai sa genti; fàgheresi s'i. che rosa = satzaisí a meda; zúghere s'i. cantu unu canistedhu = èssere matimannu; èssere a imbíliche in foras = a bentre nuda; i. maltzidu = itl. onfalite Frases candho sa criadura naschet ndhe li segant su cordone de s'imbíligu e li faghent unu nodu ◊ su commendatore fit chin s'imbílicu cantu unu canistedhu ◊ s'imbílighe che basolu est tundhu e purpurinu 2. no ti fides de cussu incruvu: prendhet s'imbíligu finas a su demóniu! ◊ cussu in su negússiu prendhet s'imbíligu a totus! Terminologia iscientìfica crn Ètimu ltn. umbilicus Tradutziones Frantzesu nombril, cordon ombilical Ingresu navel, umbilical cord Ispagnolu ombligo, cordón umbilical Italianu ombelico, cordone ombelicale Tedescu Nabel, Nabelschnur.
saíta , nf Definitzione in s'animale mascu e in s'ómine, donniunu de is duos cundhutos o cordones de is butones inue passat su sèmene fintzes a una genia de busciuchedha (duas) chi chistit su sèmene fintzes a bogare Sinònimos e contràrios bitas, subiles Frases in sa crastadura si ndhe segant sos butones e si prendhent sos cabos de sas saitas Terminologia iscientìfica crn Ètimu ltn. sagitta Tradutziones Frantzesu cordon spermatique Ingresu spermatic cord Ispagnolu funículo espermático Italianu funìcolo spermàtico Tedescu Samenstrang.
subíles , nm pl Definitzione in s'animale mascu, is cundhutos de is butones ue passat su sèmene po ndh'essire Sinònimos e contràrios bitas, saita Terminologia iscientìfica crn Tradutziones Frantzesu cordon spermatique Ingresu spermatic cords Ispagnolu cordón espermático Italianu cordóni spermàtici Tedescu Samenstränge.