Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

acapiógnu, acapióngiu, acapiónzu , nm Definitzione cosa chi serbit po acapiare Sinònimos e contràrios acapamentu, acàpiu, alliatzuradura, allióngiu, ligóngiu, presógliu, presura / bindellu / cdh. liamu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu lien, liaison Ingresu bond Ispagnolu atadura Italianu legame, legàcciolo Tedescu Band, Bindung.

acàpiu , nm Definitzione cosa o fatu chi aguantat impare duas o prus cosas o chistiones a manera de dipèndhere s'una de s'àtera, de andhare impare, de cuncordare / acapiolu = corria de iscarpa Sinònimos e contràrios acapamentu, acapióngiu, afiledhu, allióngiu, ligóngiu, presógliu, presura 2. si funt cojaus ca cussu fut s'acàpiu chi at bófiu su distinu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu lien, liaison Ingresu string Ispagnolu atadura, conexión, ligazón Italianu legàccio, connessióne, correlazióne, legame Tedescu Band, Bindung.

agugèta , nf Definitzione genia de acapióngiu Sinònimos e contràrios allióngiu, cordonera, presógliu Ètimu spn. agujeta Tradutziones Frantzesu lacet, ficelle Ingresu lace, string Ispagnolu cordón Italianu stringa, legàccio Tedescu Band.

allàtzu , nm: lantu* Definitzione lióngiu, acàpiu, css. cosa chi podet serbire po acapiare in calecuna manera Sinònimos e contràrios presógliu / avincu / ispera Maneras de nàrrere csn: truncare sos allatzos = isbodhiaisindi, lassare sos inghírios; truncare sos allatzos cun ccn. = essire a iscórriu, in malas; pèrdere donzi a. = pèrdere s'isperàntzia, isporàresi Frases cantos allatzos amus truncadu a su gherra gherra! ◊ féminas, allargu, chi dogni allatzu cun bois est truncadu! ◊ bi tenzo allatzos de corzu boinu ◊ at leadu su fizu a corpos de allatzu 2. ndhe at pérdidu donzi allatzu Tradutziones Frantzesu lien Ingresu lace, tie Ispagnolu lazo Italianu làccio, vìncolo Tedescu Schlinge, Band.

avíncu , nm Sinònimos e contràrios allatzu, incumandha Frases sa promissa de Deus fata cun d-un'avincu diventat assoluta ◊ ma eco visione chi atiresit tantu a l'abbaidare sos sentidos chi s'avincu de mente mi fuesit (P.Casu) Tradutziones Frantzesu lien Ingresu bond Ispagnolu vínculo, lazo Italianu vìncolo Tedescu Band.

bèta 1 , nf: feta*, veta Definitzione tira de orrobba po apicare una medàllia Sinònimos e contràrios bita 1, frisu Frases custas sunt tramas de sa beta de Nostra Sennora de Gonare Tradutziones Frantzesu extra-fort Ingresu ribbon Ispagnolu cinta, cordón, galón Italianu fettùccia Tedescu Band.

bíta 1 , nf: vita Definitzione genia de sisia, fintzes po acapiare is pilos, is trícias; tira de orrobba, donniuna de is duas codriolas chi poderant apicau su majolu in pitzu de sa mola Sinònimos e contràrios beta 1, triciajoba Frases su bitueri bendhet bitas ◊ sa tèmpera de su trigu si depit billai, artziendi o calendi bita a su majolu ◊ intendendu custu, lassat de fibai, lassat fusu e bita Sambenados e Provèrbios smb: Bitta Ètimu ltn. vitta Tradutziones Frantzesu ruban Ingresu ribbon Ispagnolu cinta Italianu nastro, cordicèlla Tedescu Band, Streifen, Schnürchen.

chinghédhu , nm: cignedhu, cingedhu, cinghedhu, singedhu Definitzione tira de cosa, mescamente de pedhe, cun sa tíbbia, o fintzes codriola de acapiare in chintzu, chintórgiu; oru de telu de lana Sinònimos e contràrios chintòglia, chíntula, lorita, tzinta / tzíngulu Frases in su chinghedhu portaiat s'ortigione cun sa màniga trabballada (R.Sardella)◊ mannoi iscudiat a cinghedhu ◊ tzia mi at curtu a chinghedhu ◊ acabbadha, citidi e bufa ca ci no seo piganno su cignedhu! Tradutziones Frantzesu lacet, cordon, ruban Ingresu small belt Ispagnolu oruga Italianu cìntolo, cìngolo Tedescu Band, Raupenband.

fàsca , nf: fàscia 1, fassa, frasca 2 Definitzione tira de orrobba larga e longa calecuna passa, prus che àteru po imbodhigare in chintzu a criaduras de naschidórgiu: sa fasca de garza est prus istrinta e meda prus longa; in calecunu logu, est sa fascadroxa, pinzos de acapiare in chintzu a deventale; fasca podet èssere fintzes una tira de pedhe (fasca de sola) o àtera cosa lada e forte inter duas orrodas po chi s'una movendhosi passet su movimentu a s'àtera; s'anedhu chi si donat a sa fémina Sinònimos e contràrios benda, fascada, fasciola, sciasca / fascadòrgia / tira / anedhu, fasceta Frases in sardu iscrio ca est sa limba mia chi apo imparadu dae candho in sa fasca ancora fia (G.Terrosu)◊ candho benit in fizos, issa corcat in letu e tue abbizu a fàghere fascas! ◊ zuchiat una manu fascada chin d-una fasca de frandha ◊ su síndhigu si at postu sa fasca pro abbojare sas autoridades Terminologia iscientìfica ts Ètimu ltn. fascia Tradutziones Frantzesu lange Ingresu bandage Ispagnolu faja, venda, pañales Italianu fàscia Tedescu Windel, Band.

fèta , nf: beta 1, veta Definitzione tira longa de orrobba (a logos fintzes orrughedhu de petza, isaladura de su mannale)/ genias de feta: capiciola, rasada, rigada, undada / min. fetixedha; pònnere sa f. a órulu, a orulare traste = ifetare Sinònimos e contràrios bita 1, filliocu, friseta, frisu, triciajoba Frases lu besteint de fetas e de frocos ◊ za si ndhe at postu de zizios e de fetas, cussa!…◊ sa feta biaita la giughent sos segnores a presolzu de giae…◊ su piciochedhu portàt una feta niedha in sa màniga ca si fiat morta sa mama Terminologia iscientìfica ts Ètimu itl. fetta Tradutziones Frantzesu ruban Ingresu ribbon Ispagnolu cinta Italianu nastro Tedescu Band.

làntu , nm: allatzu, lassu, latu, latzu Definitzione genia de lobu chi si parat po cassare animales (ma si narat fintzes de un'aparíciu de filu zingadu); in cobertantza, su chi si faet po pigare s'àteru mancari a ingannu Sinònimos e contràrios cordonera, corria, crobu 1, isciocu, peàdiga 1, soga, túturu / agugeta, allióngiu, presógliu, trena Maneras de nàrrere csn: genias de latzus: a cardiga, a arcu, a púncia, a pértias; parai su l. = parare su crobu; ghetai l. = interrare unu tretu de una canna de bide lassada atacada a su fundhu pro ndhe fàghere un'àteru; latzu a sazitu = sorigarzu Frases faiat is murrus pariat unu margiani tentu a lassu! ◊ parat su latu a tènnere perdiches ◊ cussu est pascendu a fura, ma ciai nci betat su pei a su lassu! ◊ timet che unu sórighe pro su latu 2. ant abertu sa cassa a is eletoris ocannu puru fendi a modu antigu: parant is latzus… Sambenados e Provèrbios smb: Latu, Lazzu Ètimu ltn. laqueus Tradutziones Frantzesu lacet Ingresu snare Ispagnolu lazo, cordón Italianu làccio Tedescu Schlinge, Band.

listòne , nm: listrone Definitzione tira de orrobba: genia de bendha de acapiare in conca is féminas, o de acapiare in chintzu a frocu mannu in su costúmene de alligria, genia de frocu bellu de seda chi sa comare giaiat a sa mama de su pipiedhu batiau Frases tres listrones brutados mi ponzo in sa bunnedha pro candho benit sa morte ◊ acudint a fiotu cun listrones e bandheras Ètimu itl.p liston Tradutziones Frantzesu ruban Ingresu ribbon Ispagnolu cinta Italianu nastro Tedescu Band.

«« Torra a chircare