Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

agugèta , nf Definitzione genia de acapióngiu Sinònimos e contràrios allióngiu, cordonera, presógliu Ètimu spn. agujeta Tradutziones Frantzesu lacet, ficelle Ingresu lace, string Ispagnolu cordón Italianu stringa, legàccio Tedescu Band.

allàtzu , nm: lantu* Definitzione lióngiu, acàpiu, css. cosa chi podet serbire po acapiare in calecuna manera Sinònimos e contràrios presógliu / avincu / ispera Maneras de nàrrere csn: truncare sos allatzos = isbodhiaisindi, lassare sos inghírios; truncare sos allatzos cun ccn. = essire a iscórriu, in malas; pèrdere donzi a. = pèrdere s'isperàntzia, isporàresi Frases cantos allatzos amus truncadu a su gherra gherra! ◊ féminas, allargu, chi dogni allatzu cun bois est truncadu! ◊ bi tenzo allatzos de corzu boinu ◊ at leadu su fizu a corpos de allatzu 2. ndhe at pérdidu donzi allatzu Tradutziones Frantzesu lien Ingresu lace, tie Ispagnolu lazo Italianu làccio, vìncolo Tedescu Schlinge, Band.

alliongiàe, alliongiài , vrb: liongiai Definitzione istrínghere o acapiare cun calecunu allióngiu Sinònimos e contràrios acapiae, liai, prèndhere | ctr. isolbere, isprèndhere Frases cussa màniga dh'as alliongiada mali ◊ seis alliongendi mànigas a manera de bosatrus cun mannugus de trigu ingraniu! 2. tengu alliongiaus apari giojas e turmentus ◊ seu alliongiau de is arregordus ◊ seus alliongiaus apari, nosu ◊ sa becesa alliòngiat a cosas prus sérias Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu lier Ingresu to lace Ispagnolu atar, anudar Italianu allacciare Tedescu zuschnüren.

allióngiu , nm: ligóngiu Definitzione ligatzu a frocu o feta po acapiare, in is bestimentos, fintzes corria de iscarpa Sinònimos e contràrios acapamentu, acapióngiu, acàpiu, presógliu, presura / agugeta, cordonera / cdh. liàciula Frases apu biu duas crocorigas acapiadas cun d-un'allióngiu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu lien, ficelle, lacet Ingresu lace Ispagnolu cordón Italianu legàccio Tedescu Schnürband.

arrandài , vrb: arrendai 1, randai Definitzione fàere o pònnere s’arrandha a unu bestimentu o trastu Sinònimos e contràrios irrandhare, trinetare Frases est arrandendi sa camisa ◊ mi ammostas su chi as arrandau me is pannus? ◊ is féminas ant arrandau sa tialledha de s'altari ◊ apu arrendau is lensolos 2. intamen de arrechiai a su babbu mortu, sa genti iat arrandau po sa filla Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu faire de la dentelle Ingresu to lace Ispagnolu adornar con encajes Italianu merlettare Tedescu mit Spitzen besetzen.

cadiàna , nf Definitzione genia de ispaitu fine o codriola, forte Frases sa cadianedha de sa bússia fit totu nodos, segada e torrada a annúnghere Tradutziones Frantzesu lacet, extra-fort Ingresu lace Ispagnolu lazo, cordón Italianu làccio, fettùccia Tedescu Schnur.

cordonèra , nf: corduena Definitzione tira de cosa, prus che àteru de orrobba téssia apostadamente, ma fintzes corria de iscarpa Sinònimos e contràrios agugeta, allióngiu, coidana, corria, lantu, presógliu Frases mi serbit unu orrochetu de filu niedhu e una pariga de cordoneras ◊ sas cordoneras de sas tígias ◊ is pabixedhas si acàpiant cun is corduenas Ètimu ctl. cordonera Tradutziones Frantzesu lacet Ingresu lace Ispagnolu cordel Italianu stringa Tedescu Schnürband.

cróbu 1 , nm: ciopu 1, cropu 1, crou 1, giobe*, lobu Definitzione inghíriu, incropada de cosa (filu, fune, codriola, e àteru) fatu coment'e acapiandho a nodu, ma lenu, largu de pòdere iscúrrere po cassare un'animale; orrugu de sartitzu curtzu, longu su tanti de fai unu cricu cun is càbudos acapiaos impare; lóriga de cadena e fintzes asa de istrégiu piticu Sinònimos e contràrios cannaca, lantu Maneras de nàrrere csn: tènnere a cropu = a latzu; piscare a unu in cropu = sighire a unu faghindhe su dannu, in grímines Frases dhu portat acapiau a crobu de suncurri 2. mi at donau duus crous de sartitzu ◊ sa sartitza est menzus fata a crobos minores 3. sos barratzellos fint fachenne sa posta a sos bardaneris pro los piscare in cropu e nche los issacare in galera ◊ est una cuculia chene cropos Sambenados e Provèrbios smb: Crobu Tradutziones Frantzesu lacet, saucisson Ingresu lace, sauseges drum Ispagnolu lazo, cordón Italianu làccio, ròcchio di salsìccia Tedescu Schlinge, Wurststück.

giòbe , nm: ciopu 1, giobu, lobu Definitzione giru, lobu de cosa (es., filu, fune, codriola) coment'e acapiandho a nodu istrintu o fintzes lenu chi potzat iscúrrere po cassare mescamente animales (ma si narat fintzes in cobertantza po gente); orrugu de sartitzu cun is cabos acapiaos impare; lóriga de cadena Sinònimos e contràrios isciocu, lantu Maneras de nàrrere csn: giobu de càriga = filleri de càriga; parare su giobu = parai su latzu; giobitu de criadura = cosa chi si apicat in trugu a sa criadura pro no àere male Frases upas caratzadas de pídigu parant sos giobes a sa libbertade ◊ a giobu mi l'ant tenta sa crabola (G.Fiori)◊ si che torresit a binza gàrrigu de giobos e comintzesit sa catza de sas puzones ◊ retzas, trobeas, giobos fuo, cantos ndhe preparas tue, trassista! 2. at mandhigadu unu giobu de saltitza ◊ est una cadenita totu a giobitedhos ◊ sa cadena est fata a tantos giobos intrados apare Ètimu ltn. cop(u)lum Tradutziones Frantzesu nœud coulant, lacet, anneau de chaîne Ingresu skipknot, lace, link Ispagnolu lazo, eslabón Italianu càppio, làccio, anèllo di catena Tedescu Schlinge, Kettenglied.

intradò , nm: intredò, introdou, introrò Definitzione genia de tessíngiu a lascu (fatu a màchina, industriale) chi si ponet po bellesa prus che àteru in órulos de bestimentu Sinònimos e contràrios arranda, randíliu, trina 1 Frases si at postu su bistiri prus bellu, cussu de velludu cun s'intredò biancu (M.A.Cappai)◊ a su postu de su chipurru a sa camisa che dhi ant postu custu introdò Terminologia iscientìfica ts Tradutziones Frantzesu dentelle Ingresu lace Ispagnolu encaje Italianu pizzo Tedescu Spitze.

istrínga , nf Definitzione tirighedha fine (mescamente de pedhe), ma fintzes biculedhu, orrughedhu piticu, tantighedhu pagu de calecuna cosa / téssidu a i. = a iscringadas, a tiras de diferente colore Sinònimos e contràrios corria, tira / arrogalla, biculaza / butiu, stídhiu 2. de ozu non be ndh'aiat falau nemmancu un'istringa Ètimu itl. stringa Tradutziones Frantzesu lacet Ingresu lace Ispagnolu correa, tira de cuero, pizca Italianu aghétto Tedescu Schnürband.

«« Torra a chircare