acapiógnu, acapióngiu, acapiónzu , nm Definizione
cosa chi serbit po acapiare
Sinonimi e contrari
acapamentu,
acàpiu,
alliatzuradura,
allióngiu,
ligóngiu,
presógliu,
presura
/
bindellu
/
cdh. liamu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
lien,
liaison
Inglese
bond
Spagnolo
atadura
Italiano
legame,
legàcciolo
Tedesco
Band,
Bindung.
acàpiu , nm Definizione
cosa o fatu chi aguantat impare duas o prus cosas o chistiones a manera de dipèndhere s'una de s'àtera, de andhare impare, de cuncordare / acapiolu = corria de iscarpa
Sinonimi e contrari
acapamentu,
acapióngiu,
afiledhu,
allióngiu,
ligóngiu,
presógliu,
presura
2.
si funt cojaus ca cussu fut s'acàpiu chi at bófiu su distinu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
lien,
liaison
Inglese
string
Spagnolo
atadura,
conexión,
ligazón
Italiano
legàccio,
connessióne,
correlazióne,
legame
Tedesco
Band,
Bindung.
agugèta , nf Definizione
genia de acapióngiu
Sinonimi e contrari
allióngiu,
cordonera,
presógliu
Etimo
spn.
agujeta
Traduzioni
Francese
lacet,
ficelle
Inglese
lace,
string
Spagnolo
cordón
Italiano
stringa,
legàccio
Tedesco
Band.
allàtzu , nm: lantu* Definizione
lióngiu, acàpiu, css. cosa chi podet serbire po acapiare in calecuna manera
Sinonimi e contrari
presógliu
/
avincu
/
ispera
Modi di dire
csn:
truncare sos allatzos = isbodhiaisindi, lassare sos inghírios; truncare sos allatzos cun ccn. = essire a iscórriu, in malas; pèrdere donzi a. = pèrdere s'isperàntzia, isporàresi
Frasi
cantos allatzos amus truncadu a su gherra gherra! ◊ féminas, allargu, chi dogni allatzu cun bois est truncadu! ◊ bi tenzo allatzos de corzu boinu ◊ at leadu su fizu a corpos de allatzu
2.
ndhe at pérdidu donzi allatzu
Traduzioni
Francese
lien
Inglese
lace,
tie
Spagnolo
lazo
Italiano
làccio,
vìncolo
Tedesco
Schlinge,
Band.
avíncu , nm Sinonimi e contrari
allatzu,
incumandha
Frasi
sa promissa de Deus fata cun d-un'avincu diventat assoluta ◊ ma eco visione chi atiresit tantu a l'abbaidare sos sentidos chi s'avincu de mente mi fuesit (P.Casu)
Traduzioni
Francese
lien
Inglese
bond
Spagnolo
vínculo,
lazo
Italiano
vìncolo
Tedesco
Band.
bèta 1 , nf: feta*,
veta Definizione
tira de orrobba po apicare una medàllia
Sinonimi e contrari
bita 1,
frisu
Frasi
custas sunt tramas de sa beta de Nostra Sennora de Gonare
Traduzioni
Francese
extra-fort
Inglese
ribbon
Spagnolo
cinta,
cordón,
galón
Italiano
fettùccia
Tedesco
Band.
bíta 1 , nf: vita Definizione
genia de sisia, fintzes po acapiare is pilos, is trícias; tira de orrobba, donniuna de is duas codriolas chi poderant apicau su majolu in pitzu de sa mola
Sinonimi e contrari
beta 1,
triciajoba
Frasi
su bitueri bendhet bitas ◊ sa tèmpera de su trigu si depit billai, artziendi o calendi bita a su majolu ◊ intendendu custu, lassat de fibai, lassat fusu e bita
Cognomi e Proverbi
smb:
Bitta
Etimo
ltn.
vitta
Traduzioni
Francese
ruban
Inglese
ribbon
Spagnolo
cinta
Italiano
nastro,
cordicèlla
Tedesco
Band,
Streifen,
Schnürchen.
chinghédhu , nm: cignedhu,
cingedhu,
cinghedhu,
singedhu Definizione
tira de cosa, mescamente de pedhe, cun sa tíbbia, o fintzes codriola de acapiare in chintzu, chintórgiu; oru de telu de lana
Sinonimi e contrari
chintòglia,
chíntula,
lorita,
tzinta
/
tzíngulu
Frasi
in su chinghedhu portaiat s'ortigione cun sa màniga trabballada (R.Sardella)◊ mannoi iscudiat a cinghedhu ◊ tzia mi at curtu a chinghedhu ◊ acabbadha, citidi e bufa ca ci no seo piganno su cignedhu!
Traduzioni
Francese
lacet,
cordon,
ruban
Inglese
small belt
Spagnolo
oruga
Italiano
cìntolo,
cìngolo
Tedesco
Band,
Raupenband.
fàsca , nf: fàscia 1,
fassa,
frasca 2 Definizione
tira de orrobba larga e longa calecuna passa, prus che àteru po imbodhigare in chintzu a criaduras de naschidórgiu: sa fasca de garza est prus istrinta e meda prus longa; in calecunu logu, est sa fascadroxa, pinzos de acapiare in chintzu a deventale; fasca podet èssere fintzes una tira de pedhe (fasca de sola) o àtera cosa lada e forte inter duas orrodas po chi s'una movendhosi passet su movimentu a s'àtera; s'anedhu chi si donat a sa fémina
Sinonimi e contrari
benda,
fascada,
fasciola,
sciasca
/
fascadòrgia
/
tira
/
anedhu,
fasceta
Frasi
in sardu iscrio ca est sa limba mia chi apo imparadu dae candho in sa fasca ancora fia (G.Terrosu)◊ candho benit in fizos, issa corcat in letu e tue abbizu a fàghere fascas! ◊ zuchiat una manu fascada chin d-una fasca de frandha ◊ su síndhigu si at postu sa fasca pro abbojare sas autoridades
Terminologia scientifica
ts
Etimo
ltn.
fascia
Traduzioni
Francese
lange
Inglese
bandage
Spagnolo
faja,
venda,
pañales
Italiano
fàscia
Tedesco
Windel,
Band.
fèta , nf: beta 1,
veta Definizione
tira longa de orrobba (a logos fintzes orrughedhu de petza, isaladura de su mannale)/ genias de feta: capiciola, rasada, rigada, undada / min. fetixedha; pònnere sa f. a órulu, a orulare traste = ifetare
Sinonimi e contrari
bita 1,
filliocu,
friseta,
frisu,
triciajoba
Frasi
lu besteint de fetas e de frocos ◊ za si ndhe at postu de zizios e de fetas, cussa!…◊ sa feta biaita la giughent sos segnores a presolzu de giae…◊ su piciochedhu portàt una feta niedha in sa màniga ca si fiat morta sa mama
Terminologia scientifica
ts
Etimo
itl.
fetta
Traduzioni
Francese
ruban
Inglese
ribbon
Spagnolo
cinta
Italiano
nastro
Tedesco
Band.
làntu , nm: allatzu,
lassu,
latu,
latzu Definizione
genia de lobu chi si parat po cassare animales (ma si narat fintzes de un'aparíciu de filu zingadu); in cobertantza, su chi si faet po pigare s'àteru mancari a ingannu
Sinonimi e contrari
cordonera,
corria,
crobu 1,
isciocu,
peàdiga 1,
soga,
túturu
/
agugeta,
allióngiu,
presógliu,
trena
Modi di dire
csn:
genias de latzus: a cardiga, a arcu, a púncia, a pértias; parai su l. = parare su crobu; ghetai l. = interrare unu tretu de una canna de bide lassada atacada a su fundhu pro ndhe fàghere un'àteru; latzu a sazitu = sorigarzu
Frasi
faiat is murrus pariat unu margiani tentu a lassu! ◊ parat su latu a tènnere perdiches ◊ cussu est pascendu a fura, ma ciai nci betat su pei a su lassu! ◊ timet che unu sórighe pro su latu
2.
ant abertu sa cassa a is eletoris ocannu puru fendi a modu antigu: parant is latzus…
Cognomi e Proverbi
smb:
Latu, Lazzu
Etimo
ltn.
laqueus
Traduzioni
Francese
lacet
Inglese
snare
Spagnolo
lazo,
cordón
Italiano
làccio
Tedesco
Schlinge,
Band.
listòne , nm: listrone Definizione
tira de orrobba: genia de bendha de acapiare in conca is féminas, o de acapiare in chintzu a frocu mannu in su costúmene de alligria, genia de frocu bellu de seda chi sa comare giaiat a sa mama de su pipiedhu batiau
Frasi
tres listrones brutados mi ponzo in sa bunnedha pro candho benit sa morte ◊ acudint a fiotu cun listrones e bandheras
Etimo
itl.p
liston
Traduzioni
Francese
ruban
Inglese
ribbon
Spagnolo
cinta
Italiano
nastro
Tedesco
Band.