camaréri , nm: cambareri,
camerieri Definitzione
ómine chi atendhet istràngios mescamente in albergos
Sinònimos e contràrios
serbidori,
teracu
Frases
candu at tocau sa porta est essiu unu cambareri ◊ benit unu camareri e dhi narat: “Ita disígiat, sa Sennora?”◊ su fizu de su re at postu a su camareri pena de molte si no fit beru su chi li naraiat ◊ nos altzaiat sa boghe fintzas unu camareri! (F.I.Mannu)
Sambenados e Provèrbios
smb:
Cammareri
Terminologia iscientìfica
prf
Ètimu
spn.
Tradutziones
Frantzesu
garçon,
domestique
Ingresu
waiter
Ispagnolu
camarero (loc. pubbl.),
criado (casa)
Italianu
camerière
Tedescu
Kellner.
casandrínu , agt Definitzione
chi est pesau in domo, chi istat in domo, chi no est abbituau a istare in su sartu
Sinònimos e contràrios
domaresu,
domarzu,
pudhinu
| ctr.
agreste
Ètimu
crsn.
Tradutziones
Frantzesu
domestique
Ingresu
domestic
Ispagnolu
doméstico
Italianu
domèstico
Tedescu
häuslich.
chessínu, chéssinu , agt Definitzione
angionedhu pesau in domo a papinu, masedu / leare, giúghere, pesare a c. = coment'e un'angioni pesau in domu o chi si portat avatu tzerriendidhu Chessi! Chessi!
Sinònimos e contràrios
domaresu,
masedu,
pudhinu
Frases
est chéssinu che anzone
2.
teniat una crabita pesada a chessinu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
domestique,
docile
Ingresu
domestic,
docile
Ispagnolu
doméstico,
dócil
Italianu
domèstico,
dòcile
Tedescu
gezähmt,
zahm.
mannalíciu , agt, nm: mannalíssu,
mannalitu,
mannalitzu,
mannaritzu Definitzione
pegus (craba, baca, brebè) contivigiau a manu, a solu, che mannale pesau in domo po su bisóngiu de sa famíglia, masedu de no tímere sa gente; porcu pesau a mannale / crabas, berbeghes mannalitas = tallu piticu de crabas, de brebeis tentas a manu, a solas, chi atóbiant po andai impari, a tallu, po pàsciri
Sinònimos e contràrios
annarile,
mandhaliscu,
mannalinu
Frases
mi est mancada sa crabita dae su masone: fit maseda che mannalita ◊ de cussa maladia ndi fut morta una craba mannalissa ◊ unu merici atopaus un'aredi de mannalissas contoniendu ◊ aimis mortu su porcu mannalitu
Ètimu
ltn.
manualis, -e
Tradutziones
Frantzesu
apprivoisé,
domestiqué
Ingresu
tame
Ispagnolu
domesticado,
manso
Italianu
addomesticato
Tedescu
gezähmt,
zahm.
masédu , agt, nm: maseru,
masetu Definitzione
nau mescamente de animale (ma fintzes de gente), chi si lassat pigare chentza si arrempedhare, chi no si fúrriat, chi no fuit po si dhi acortzire ccn., chi no timet sa gente; foedhandho de erba, chi est chentza ispina, o fintzes chi est calidade trebballada; in cobertantza, su sonnu; nau a ispantu, chi est arestosu, chi est tropu caru, chi faet male o dhue at de dhu tímere
Sinònimos e contràrios
aresu,
càsticu 1
/
fradeslenos,
sonnu
| ctr.
agreste,
agrestosu,
screnciosu
Maneras de nàrrere
csn:
m. che umbra, che anzone, che boe, che truncu, che crastu = masedu meda, chi mancu si movit po dhu tocai; rusta masera = su chímighe; su masedu = su èssere leados a sonnu, sonnu coment'e male
Frases
sas crabolas mi passant serente e deo isto masedu che anzone ◊ si est ómine areste benit masedu ca timet chi airadu est su Segnore ◊ innanti fist maseda, andhendhe parias topa… como sa manu in sa gropa no bàlias e brincas meda! (G.Budroni)
2.
de su frenugu bi est sa creze maseda, a conca manna, e sa creze areste chi faghet desesi, bonu puru ◊ sa cartzofa maseda no est saborida che a s'ispinosa
3.
beni, Masedu, beni: tiramindhe e ti che tiro! ◊ si l'est inghiriandhe su masedu…
4.
za est masedu faghindhe prétzios: lampu a caru! ◊ tantu za ses masedu: no faghet a ti nàrrere nudha chi deretu ti che àrtzias! ◊ atentzioni, o si pentzat ca dhus agatat masedus meda?!…◊ candho ti benit su bermegorru za ses masedu… e chie ti muntenet?!
Sambenados e Provèrbios
smb:
Masedu
Ètimu
ltn.
mansuetus
Tradutziones
Frantzesu
inoffensif,
doux,
docile,
apprivoisé,
domestiqué,
cultivé
Ingresu
meek,
tame,
tilled
Ispagnolu
manso,
dócil,
domesticado,
cultivado
Italianu
mansüèto,
dòcile,
addomesticato,
coltivato
Tedescu
zahm,
gezogen.
selvidòre , nm, agt: serbidore,
serbidori,
servidore,
sirvidore Definitzione
persona, ómine, chi atendhet a ccn. a pagamentu (nau de f., -a); chi serbit o andhat a serbire
Sinònimos e contràrios
teracu,
lacaju 1
Ètimu
ctl., spn.
Tradutziones
Frantzesu
domestique
Ingresu
servant
Ispagnolu
servidor,
criado
Italianu
servitóre
Tedescu
Diener.
tzaràcu , nm: ceracu,
seracu,
teracu,
tzeracu Definitzione
ómine pagau po serbire a contu de mere angenu; fintzes giòvono, piciocu / leare o portare a ccn. a tzerachinu = coment'e unu tzeracu
Sinònimos e contràrios
intzeracu
/
cdh.,
ttrs. tziracu
Frases
a issa dh'arrespetant tzeracus e meris ◊ furat su tzeracu, furat sa serbirora e ti faint torrai a s'ossu! ◊ su tzerachedhu si aiat atzapatu un'àteru mere e si nche fit annatu ◊ candho cumenciaiat a amannitare, unu, dhu mandhànt a tzerachedhu cun meres angenos po dhi giare un'imbudu de trigu
Tradutziones
Frantzesu
domestique
Ingresu
servant
Ispagnolu
criado,
doméstico
Italianu
sèrvo
Tedescu
Diener.