Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

bardàscia , nm Definitzione piciocu minore pagu de bonu, malu Sinònimos e contràrios cdh. stedhàciu Tradutziones Frantzesu mauvais garçon Ingresu nasty boy Ispagnolu niño travieso Italianu ragazzàccio Tedescu Schlingel.

camaréri , nm: cambareri, camerieri Definitzione ómine chi atendhet istràngios mescamente in albergos Sinònimos e contràrios serbidori, teracu Frases candu at tocau sa porta est essiu unu cambareri ◊ benit unu camareri e dhi narat: “Ita disígiat, sa Sennora?”◊ su fizu de su re at postu a su camareri pena de molte si no fit beru su chi li naraiat ◊ nos altzaiat sa boghe fintzas unu camareri! (F.I.Mannu) Sambenados e Provèrbios smb: Cammareri Terminologia iscientìfica prf Ètimu spn. Tradutziones Frantzesu garçon, domestique Ingresu waiter Ispagnolu camarero (loc. pubbl.), criado (casa) Italianu camerière Tedescu Kellner.

istalléri , nm Definitzione chie atendhet pegos in istalla Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu garçon d'écurie Ingresu stable boy Ispagnolu mozo de cuadra Italianu stallière Tedescu Stallbursche.

moresínu , agt, nm: morisinu, muresinu, murisinu Definitzione de colore niedhudu, chi est in colore de mura; murighessa, genia de mata manna chi faet su frutu coment'e una mura Sinònimos e contràrios moritu, murenu / gersa, morighessa Frases po èssi muresina, ti stait sa seda celesti! ◊ sa baca muresina no portat ischina e allatat in fronti…◊ fiat murisinu de faci, teniat 1,65 de cantellu e una bella cabidhada de pilus Terminologia iscientìfica clr, mtm, Morus alba, M. nigra Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu brun, jeune homme brun, garçon brun Ingresu brown, swarthy, mulberry (tree) Ispagnolu pardo, morera, moral Italianu bruno, morettino Tedescu dunkel, Weißer oder Schwarzer Maulbeerbaum.

piciochédhu , nm Definitzione pipiu matucu Sinònimos e contràrios pilocu, pisedhu 3 Frases is maistus depint imparai a is pitzochedhus a chistionai sa limba nosta Tradutziones Frantzesu jeune garçon Ingresu little boy Ispagnolu chiquito Italianu ragazzino Tedescu kleiner Junge.

piciócu , agt, nm: pitzocu Definitzione chi o chie, ómine, est de pagos annos, minore de tempus; si narat fintzes in su sensu de ómine cojuandho, giovonedhu fastiandho; a logos, piticu de mannària / bellus piciocus = zenia de frores minudedhos ma bellos Sinònimos e contràrios giòvanu, minore, pàgiu, pisedhu 3 / sposu / minore, piticu | ctr. béciu, mannu Frases a nai sa beridadi, cussu aici piciocu no fiat cosa de pigai! ◊ cussa fémina est tropu picioca po issu ◊ sa sorre prus manna l’at naradu a sa prus pitzoca 2. Fulana tenit su piciocu: si est fata a isposa! 3. teniant una bella domo: no fit tantu manna, ma nemmancu tropu pitzoca (M.Danese)◊ apronta una panedha pitzoca pro mene e vatimila! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu garçon Ingresu boy Ispagnolu chico, chaval Italianu ragazzo Tedescu Junge.

pilócu , nm Definitzione piciochedhu fintzes a is dóighi, tréighi annos Sinònimos e contràrios piciochedhu, pillosu*, pisedhu 3 Frases apo colau sos annos de pilocu apare cun mannoi meu Tradutziones Frantzesu petit garçon Ingresu young boy Ispagnolu niño, mozo Italianu fanciullo, ragazzino Tedescu kleiner Junge.

pisédhu 3 , nm, agt Definitzione su cristianu candho tenet pagos annos: si narat de su piciochedhu (fintzes pipiu no tropu piticu), de su piciocu matucu, de su giòvono, ma fintzes (solu coment'e agt.) de ómine mannu no tropu antzianu (a/c.: candho si chistionat cun àtere, medas o pagos o unu solu, si narat fintzes in fràsias de meravíglia in forma pl.)/ su p. podet èssere: bonu, minore, mannu, bellu, cabosu, malu, abbistu, síncheru, faularzu, atrividu, botosu, paghiosu, arrebbugiu, mauchedhu, e àteru Sinònimos e contràrios bibbigorredhu, pàgiu, picinnu, pipiu / giòvanu, minore, piciocu, pilocu | ctr. béciu, mannu Frases sos pisedhos si daent a su zogu ca no tenent sos pidinos de sos mannos ◊ sos pisedhos minores… a s'asilo! ◊ a pisedhu fit unu rundhellu, ma a mannu at fatu una cambiada!…◊ pisedhos e pudhas imbrutant su logu 2. no fit betzu meda: fit ancora pisedhu candho est mortu ◊ che tenet prus de setanta annos ma cumparit pisedha meda 3. pisedhos mios, no bos faghet meraviza, custa cosa?! ◊ pisedhos mios, a ndhe cherides bídere de funtzione, a si che colare a sa resone chentza ndhe àere!… Sambenados e Provèrbios smb: Piseddu Ètimu ltn. pisinnus (cun àteru sufissu) Tradutziones Frantzesu enfant, jeune garçon Ingresu kid, child Ispagnolu niño, chico Italianu bambino, ragazzino Tedescu Kind, kleiner Junge.