Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

cansài 1 , vrb: cansare 1, cansciare, cansiare, cantzai 1, cassare 1, cassiare Definitzione cambiare filada, intrare a calecunu logu passandho passandho in d-unu camminu, orruga o istrada; tirare una cosa a una parte Sinònimos e contràrios irvertzare, iscansae, scantzai, stressiai / insurcare / frànghere, leai / descansare, pasare Maneras de nàrrere csn: cassiare s'abba de sa cora a su surcu, de sa leada a su riu (e de su riu a sa leada) = cambiai, fai passai s'àcua de unu logu a un'àteru; càssati su corpetu! = pigadindi, bogadindi su corpetu! Frases candu passat naradhi chi cansit innòi! ◊ ca fit meda apistichinzada est cassiada a dimandhare ◊ no li est pàssiu beru de pòdere issire líbbera e pòdere cassiare a dommo de s'ammorau! ◊ cansciadindhe a domo candho passas in carrela! ◊ no dhi abbastat mancai cantzit s'arriu 2. su catigherarzu drommit inue li capitat e, si cànsciat su cadhu a pasculare, candho intendhet rumore si ndh'ischidat ◊ su surcu est lómpidu: càssia s'abba a un'àteru! 3. si arrimànt in cancu furriadroxu po nci passai sa noti e si cantzai ◊ una dí, passendu in d-una bidhixedha, si fiat firmau in domu de amigus po si cantzai unu pagu ◊ cansciade, comare, chi sezis istraca! Ètimu ltn. campsare Tradutziones Frantzesu détourner, tourner Ingresu to deviate Ispagnolu desviar Italianu deviare Tedescu umleiten.

desviài , vrb Definitzione su che essire de camminu cunsiderau coment’e ibbàlliu o curpa; fintzes su si pigare is divertimentos Sinònimos e contràrios deragliare, irvertzare, iscansae, stressiai / desogai | ctr. incarrebai Ètimu ctl., spn. Tradutziones Frantzesu tourner, dérailler, détourner Ingresu to swerve Ispagnolu desviar Italianu deviare Tedescu abweichen.

disviàre , vrb Sinònimos e contràrios desviai*, ilviare / istorrai Tradutziones Frantzesu détourner, dissuader Ingresu to divert Ispagnolu alejar, desviar Italianu sviare, distògliere Tedescu ablenken.

ibbortàre , vrb: ilvoltare, ilvortare, irbortae, irbortai, irbortare, irvortare, irvostare, irvotare, isboltare, isbortare, isvoltare, isvostare, ivoltare Definitzione dare borta, cambiare bandha de un’andhóngiu, nau in su sensu de fàere una furriada, cambiare o fàere cambiare idea, decisione, cunditziones; giare istrobbu, fàere pèrdere tempus Sinònimos e contràrios istorrai, istransire / conchinare / furriai, tramudai | ctr. cumbínchede Frases cun promissas de pònnere indústrias sont ilvoltendhe sa zente dae campagna ◊ fit cojuendhe cun d-una bella giòvana ma sos parentes l'ant isboltadu ◊ innanti at detzisu e apustis si est isboltadu ◊ sa morte ebbia mi podet isboltare de mi cojare cun tegus! ◊ mi iais nau ca beniais ma bosi seis irbortaos ◊ su pitzinnu si est irvortatu e at cambiau in malu ◊ unu carabbineri at irvortau unu dellitu ◊ nche li fit incassatu in conca d'essire a bannitare e nessune fit reséssitu a l'irvortare 2. cussos chi leant a isvilu sos líbberos oe o cras s'isvoltant a àinos Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu détourner, dissuader Ingresu to dissuade, to change one's mind Ispagnolu cambiar de idea, disuadir Italianu cambiare idèa, distògliere, dissuadére Tedescu abbringen, ablenken, abraten.

ilmanchinàre , vrb: immanchinare, ismanchinare Definitzione coment’e mancare, essire de su camminu giustu, andhare aorza, passare fora de su camminu, nau mescamente de animale; nau de un’arremu de sa carena, essire o mòvere de s’incàsciu suo Sinònimos e contràrios cansai 1, irvertzare, stressiai / innoigai, irbesciai Frases su cadhu at immanchinadu ◊ a chie est cun megus insolente lu lasso ismanchinare… pro no fàghere a ríere tanta zente Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu s'écarter du bon chemin, détourner Ingresu to deviate, to mislead Ispagnolu desviar, dislocar Italianu deviare, traviare Tedescu verführen, vom rechten Wege abbringen.

mòere , vrb: mòfere, mòghere, mòvere, movi, mòviri Definitzione cambiare posidura, portare de unu logu o tretu a un'àteru, murigare; fàere cambiamentu, abbiare unu dolore; tzucare, rfl.pònnere in camminu, fàere viàgiu; fàere impresse / ind. pres. 3ˆ p. sing. mofet, moghet; cong. 2ˆ p. pl. moghetzas, movetzas; pps. móvidu, mófitu, mófiu Sinònimos e contràrios irmoventare / andai, bènnere, caciare, cambiai, suncai, tocai 1 / coidai | ctr. firmai Maneras de nàrrere csn: mòviri s'istògumu = buluzare, fàghere a gana mala; movirisí po ternura = àere dolu, fàghere làstima; èssere a su moe moe = moindhe, pagu frimmu, candho goi candho gai; moindhe (nau de cosa chi si movit cun fuliesa manna) = frusiendi (bíere "múere") Frases moe cussa pedra! ◊ sa pudheca est maseredha, mancu si movit candu dha tocas! ◊ su cane est moindhe sa coa ◊ moediche dae cue! ◊ non cherzo andhare in ancas chi mofent pro abbitúdine (L.Loi)◊ boe betzu, isfinidu, fadicadu, no si mofet ◊ a sa cosa prantada li cheret móida sa terra ca creschet de prus ◊ scerada est sempri crocada, non si podit movi, mancu pesai de su letixedhu ◊ no bos moghezas finas chi torro! 2. sa borta chi mi funta móvius is genugus fui abarrada sétzia unas cantu diis ◊ su tempus est móvidu, est moindhe ◊ no lu moent nen diàulos e nen santos candho si che tzacat un'idea in conca! ◊ sas berbeghes cherent móidas a pàschere 3. moe cun megus a cumandhu! ◊ mira ca soi fendi sa lómpia agante de Luiginu, po intendi si cras movit a Castedhu ◊ de meriadorzu movet su masone in paschimenta ◊ arguai a tibe chi ti mogas! 4. zuto una dente a su moe moe: at a èssere menzus chi mi ndhe la feta tirare ◊ ti as a mòere carchi dente manighendhe cussa peta tosta! 5. mòfeti, sinono torrat a rosinare e nos infundhimos! ◊ mòedi, mih, ca no bi at ora! ◊ toca movidindi ca tèngiu fàmini! Ètimu ltn. movere, moere Tradutziones Frantzesu bouger, remuer, déplacer, détourner (dissuadere), se dépêcher Ingresu to move, to shift Ispagnolu mover, desplazar, moverse, darse prisa Italianu muòvere, movimentare, spostare, smuòvere, sbrigarsi Tedescu bewegen, versetzen, umstellen, verrücken, aufbrechen, sich beeilen.

«« Torra a chircare