abbilandràre , vrb: apilandrare Definitzione pònnere sa bilandra a is animales iscapos po no s'istesiare, cosa chi si faet betandho una fune a corros o a conca (tzugu) de s'animale e a peis, o acapiandho su pei de ananti cun cussu de asegus Sinònimos e contràrios achilandrare, ambilare, ammilandrare, apegonai, archilare, corrapeare | ctr. ilbilandrare Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu entraver Ingresu to shackle Ispagnolu atar, manear, trabar Italianu impastoiare Tedescu fesseln.

abèschere , vrb: aèschere, arvèschere 1, avèschere Definitzione prus che àteru dhu narant po arrèschere su papare o su bufare in su gúturu candho non est calandho a bia dereta e faet a tussire Sinònimos e contràrios ammadèschere, arrancare, arrèghere, arrèschere, iscaussire, issaèschere, obèschere Frases est mortu ca s'est avéschiu chin d-un'ossu de pruna Tradutziones Frantzesu entraver Ingresu to hinder, to go wrong Ispagnolu atragantarse Italianu inceppare, andare di traverso Tedescu steckenbleiben.

apegonài , vrb: apeigonai, apeigonare Definitzione pònnere su peigone a un'animale iscapu po no si che istesiare de unu logu Sinònimos e contràrios abbilandrare, acorrinai, apedicare 1 Frases apeigonaus bolint is chi bèni ancora no funt domaus! (B.Casula) Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu entraver Ingresu to shackle Ispagnolu trabar Italianu impastoiare Tedescu fesseln.

archilàre , vrb: aschilare Definitzione acapiare a s'archile, fàere una genia de troboidura Sinònimos e contràrios abbilandrare, achilandrare, ammilandrare, apegonai Frases s'achetu l'ant archiladu e abbarradu est tres dies sentza leare mossu ◊ si calchi cadhu fintzas trobeidu fit andhantanu e de malos pes, tandho l'aschilaiant puru Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu entraver Ingresu to shackle Ispagnolu trabar Italianu impastoiare Tedescu fesseln.

arrèscere, arrèschere , vrb: arresci, arrèsciri Definitzione su si firmare de sa cosa chi passat candho agatat un'istrintu, puntas o àteru chi no dha lassant andhare: dhu narant fintzes in su sensu de si firmare cun ccn., de achicare o de si firmare foedhandho, de lígere male Sinònimos e contràrios abèschere, ammadèschere, arrancare, arrèghere, arrescedhinai, obèschere / arreare, firmai | ctr. andai Maneras de nàrrere csn: arrèsciri bèni in su cuadhu = ischire istare o andhare a cadhu; arrèsciri in su ludu = afungàreche in su ludu; andai o fai arresci arresci = a su frimma frimma Frases fuant imbàtius in d-una sica e sa navi si fut arréscia ◊ candho atogat s'iscudet a punzu pro no li arrescher su mossu in caminu (Piras)◊ mi est arréscia un'ispina de pisci ◊ s'arau at arréscidu in is perdas ◊ is corrus de su cerbu ant arrésciu in is matas 2. est arrésciu… inchi dhi arrèsciant is barras! ◊ tui arrescis in dónnia logu si agatas genti a chistionai! ◊ camina e no ti arrescas finas a candho durat lughe ◊ arresche inoche, ca deo andho a cudhane! Tradutziones Frantzesu entraver, interrompre, échouer, s'arrêter Ingresu to hinder Ispagnolu atascarse Italianu incagliare Tedescu auflaufen.

atarvài , vrb: atravai, atravare, atravari, trabai Definitzione pònnere is trobeas a su brúciu de su pei de animales mannos iscapaos po no s’istesiare paschendho; intrare calecuna cosa a unu muru o àteru po aguantare firmu, fàere calecuna cosa po firmare a unu, pigare a ingannu Sinònimos e contràrios trebeire, trobeare / achilandrare, ammilandrare, apegonai, archilare / prèndhere | ctr. istravare 2. no ant pótiu fàchere nudha, atravaos in manos e in pedes ◊ est che boe atravadu 3. sunt chircandhe de atravare sos focos ◊ su tontu gei coitat a si lassai atravari! Terminologia iscientìfica pst Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu entraver Ingresu to shackle Ispagnolu trabar Italianu impastoiare Tedescu fesseln.

impedíre, impedíri , vrb: impidire Definitzione istrobbare, fàere o pònnere istrobbu de no lassare fàere una cosa e ne lòmpere a un'iscopu Sinònimos e contràrios chitai 1, controire, impedumare, impidizare / preubbire Frases sa timoria de sa morti t’impedit de bivi, ma non de morri ◊ sa gherra li fit impedindhe de frecuentare in s'universidade 2. t'impedo de passare in su logu meu! Ètimu itl. impedire Tradutziones Frantzesu entraver, s'opposer Ingresu to obstruct Ispagnolu obstaculizar Italianu ostacolare Tedescu behindern.

trebeíre , vrb: trebiri, trobeire, trobire, trobiri, troboire, tropedire, tropeire, tropidire, tropire, trubire Definitzione pònnere sa trobea a un'animale iscapu po chi no s'istésiet; in cobertantza, pònnere dificurtades, giare istrobbu, camminare a trebballu che troboios / trebiri a pei trevessu = a pes fadhidos (acapiandho sa trobea a unu pei de ananti e a unu de s'àtera bandha de apalas) Sinònimos e contràrios atarvai, atropezare, impeigonae, introbeare, trobeare, trovonare | ctr. istrobeire, istrobejare Frases chi ti trobint sos tuos, nessunu ti che istrobit! ◊ su pobidhu ballandho pariat unu pagu troboiu ◊ troboimi a manos e a pes e betamince a mesu de is meos!◊ tziu mi at imparau a troboire is angiones 2. si tropedit nandhe duos favedhos ◊ mi as fatu trobiri s'arregionamentu e immoi no arrenèsciu a ti dhu ispiegai Ètimu ltn. interpedire Tradutziones Frantzesu entraver Ingresu to shackle Ispagnolu trabar Italianu impastoiare Tedescu fesseln.

«« Torra a chircare