abbilandràre , vrb: apilandrare Definitzione
pònnere sa bilandra a is animales iscapos po no s'istesiare, cosa chi si faet betandho una fune a corros o a conca (tzugu) de s'animale e a peis, o acapiandho su pei de ananti cun cussu de asegus
Sinònimos e contràrios
achilandrare,
ambilare,
ammilandrare,
apegonai,
archilare,
corrapeare
| ctr.
ilbilandrare
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
entraver
Ingresu
to shackle
Ispagnolu
atar,
manear,
trabar
Italianu
impastoiare
Tedescu
fesseln.
abèschere , vrb: aèschere,
arvèschere 1,
avèschere Definitzione
prus che àteru dhu narant po arrèschere su papare o su bufare in su gúturu candho non est calandho a bia dereta e faet a tussire
Sinònimos e contràrios
ammadèschere,
arrancare,
arrèghere,
arrèschere,
iscaussire,
issaèschere,
obèschere
Frases
est mortu ca s'est avéschiu chin d-un'ossu de pruna
Tradutziones
Frantzesu
entraver
Ingresu
to hinder,
to go wrong
Ispagnolu
atragantarse
Italianu
inceppare,
andare di traverso
Tedescu
steckenbleiben.
apegonài , vrb: apeigonai,
apeigonare Definitzione
pònnere su peigone a un'animale iscapu po no si che istesiare de unu logu
Sinònimos e contràrios
abbilandrare,
acorrinai,
apedicare 1
Frases
apeigonaus bolint is chi bèni ancora no funt domaus! (B.Casula)
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
entraver
Ingresu
to shackle
Ispagnolu
trabar
Italianu
impastoiare
Tedescu
fesseln.
archilàre , vrb: aschilare Definitzione
acapiare a s'archile, fàere una genia de troboidura
Sinònimos e contràrios
abbilandrare,
achilandrare,
ammilandrare,
apegonai
Frases
s'achetu l'ant archiladu e abbarradu est tres dies sentza leare mossu ◊ si calchi cadhu fintzas trobeidu fit andhantanu e de malos pes, tandho l'aschilaiant puru
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
entraver
Ingresu
to shackle
Ispagnolu
trabar
Italianu
impastoiare
Tedescu
fesseln.
arrèscere, arrèschere , vrb: arresci,
arrèsciri Definitzione
su si firmare de sa cosa chi passat candho agatat un'istrintu, puntas o àteru chi no dha lassant andhare: dhu narant fintzes in su sensu de si firmare cun ccn., de achicare o de si firmare foedhandho, de lígere male
Sinònimos e contràrios
abèschere,
ammadèschere,
arrancare,
arrèghere,
arrescedhinai,
obèschere
/
arreare,
firmai
| ctr.
andai
Maneras de nàrrere
csn:
arrèsciri bèni in su cuadhu = ischire istare o andhare a cadhu; arrèsciri in su ludu = afungàreche in su ludu; andai o fai arresci arresci = a su frimma frimma
Frases
fuant imbàtius in d-una sica e sa navi si fut arréscia ◊ candho atogat s'iscudet a punzu pro no li arrescher su mossu in caminu (Piras)◊ mi est arréscia un'ispina de pisci ◊ s'arau at arréscidu in is perdas ◊ is corrus de su cerbu ant arrésciu in is matas
2.
est arrésciu… inchi dhi arrèsciant is barras! ◊ tui arrescis in dónnia logu si agatas genti a chistionai! ◊ camina e no ti arrescas finas a candho durat lughe ◊ arresche inoche, ca deo andho a cudhane!
Tradutziones
Frantzesu
entraver,
interrompre,
échouer,
s'arrêter
Ingresu
to hinder
Ispagnolu
atascarse
Italianu
incagliare
Tedescu
auflaufen.
atarvài , vrb: atravai,
atravare,
atravari,
trabai Definitzione
pònnere is trobeas a su brúciu de su pei de animales mannos iscapaos po no s’istesiare paschendho; intrare calecuna cosa a unu muru o àteru po aguantare firmu, fàere calecuna cosa po firmare a unu, pigare a ingannu
Sinònimos e contràrios
trebeire,
trobeare
/
achilandrare,
ammilandrare,
apegonai,
archilare
/
prèndhere
| ctr.
istravare
2.
no ant pótiu fàchere nudha, atravaos in manos e in pedes ◊ est che boe atravadu
3.
sunt chircandhe de atravare sos focos ◊ su tontu gei coitat a si lassai atravari!
Terminologia iscientìfica
pst
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
entraver
Ingresu
to shackle
Ispagnolu
trabar
Italianu
impastoiare
Tedescu
fesseln.
impedíre, impedíri , vrb: impidire Definitzione
istrobbare, fàere o pònnere istrobbu de no lassare fàere una cosa e ne lòmpere a un'iscopu
Sinònimos e contràrios
chitai 1,
controire,
impedumare,
impidizare
/
preubbire
Frases
sa timoria de sa morti t’impedit de bivi, ma non de morri ◊ sa gherra li fit impedindhe de frecuentare in s'universidade
2.
t'impedo de passare in su logu meu!
Ètimu
itl.
impedire
Tradutziones
Frantzesu
entraver,
s'opposer
Ingresu
to obstruct
Ispagnolu
obstaculizar
Italianu
ostacolare
Tedescu
behindern.
trebeíre , vrb: trebiri,
trobeire,
trobire,
trobiri,
troboire,
tropedire,
tropeire,
tropidire,
tropire,
trubire Definitzione
pònnere sa trobea a un'animale iscapu po chi no s'istésiet; in cobertantza, pònnere dificurtades, giare istrobbu, camminare a trebballu che troboios / trebiri a pei trevessu = a pes fadhidos (acapiandho sa trobea a unu pei de ananti e a unu de s'àtera bandha de apalas)
Sinònimos e contràrios
atarvai,
atropezare,
impeigonae,
introbeare,
trobeare,
trovonare
| ctr.
istrobeire,
istrobejare
Frases
chi ti trobint sos tuos, nessunu ti che istrobit! ◊ su pobidhu ballandho pariat unu pagu troboiu ◊ troboimi a manos e a pes e betamince a mesu de is meos!◊ tziu mi at imparau a troboire is angiones
2.
si tropedit nandhe duos favedhos ◊ mi as fatu trobiri s'arregionamentu e immoi no arrenèsciu a ti dhu ispiegai
Ètimu
ltn.
interpedire
Tradutziones
Frantzesu
entraver
Ingresu
to shackle
Ispagnolu
trabar
Italianu
impastoiare
Tedescu
fesseln.