Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

acíva , nf: atziva Definitzione totu is trastos de una cojuada noa Sinònimos e contràrios asciugàriu, pannamenta Frases còmpora cantu cheres note e die: arrecadas, collanas e acivas Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu trousseau de jeune fille Ingresu trousseau Ispagnolu ajuar, equipo Italianu corrèdo da spòsa Tedescu Aussteuer.

asciugàriu , nm: sciugàriu Definitzione su bene, totu is trastos de sa cojuada noa: istrégiu, trastos, bestimentu, mobbília e àteru Sinònimos e contràrios aciva, ammanitzu, pannamenta Ètimu spn. axuuar Tradutziones Frantzesu trousseau de jeune fille Ingresu trousseau Ispagnolu ajuar, equipo Italianu corrèdo della spòsa Tedescu Aussteuer.

bacadíba , nf, agt: bagadia, vagadia Definitzione chi, o chie, fémina, no si est ancora cojuada / b. manna = fémina manna chentza cojada; bagaria indúllia = betza, ingobbedhada Sinònimos e contràrios bachiana, vacanza | ctr. cojada Frases mi nat s'idea ca is bagadias ti at a tocai de dhas lassai assébiu… is bagadias e is cojadas! ◊ mi as a connòschere a is pannos si seo isposa o bagadia ◊ sa dí de sa festa is féminas cojadas e is bagadias mannas incingiànt gunnedhas e giponis 2. is piciocas bagadias si atopant in domu de is cumpàngias ◊ ite ses isetandhe, a imbetzare e mòrrere bagadia? Ètimu ltn. vacantiva Tradutziones Frantzesu célibataire, vieille fille Ingresu spinster Ispagnolu soltera, solterona Italianu nùbile, zitèlla Tedescu Ledige, Jungfer.

bachiàna , nf: baghiana, bagiana, bajana, batzana, vagghiana Definitzione sa fémina chi ancora no s' est cojuada / zúghere a unu che bajana bella = chi totus dhu bollint, dh'abantant, dhu istimant Sinònimos e contràrios bacadiba, vacanza Frases una bachiana est unu frore e petzi chie la cheret a isposa la podet acurtziare ◊ sas bajanas de bidha mia meritant totu sos bantos ◊ e cantas bajanedhas disizadu no ant d'èssere che tue! ◊ indunu indunu Nianna si che acatat batzana bedusta ◊ bagianas mias, leàdendhe paura de mastru Gaetanu!◊ Pepe faghet sa serenada a sas bagianas Sambenados e Provèrbios smb: (Aiana, Asciana, Axana) Tradutziones Frantzesu célibataire, fille ou demoiselle Ingresu unmarried woman Ispagnolu soltera Italianu nùbile, signorina Tedescu Ledige, Fräulein.

fígia , nf: filla, fílgia, fitza, fixa, fiza Definitzione su fedu fémina naschiu de is mannos o fintzes solu cunsiderau deasi / min. fizighedha, fillixedha, fizedha; nàrriri a filla po intèndiri nura = nàrrere sa cosa a unu pro chi l'intendhat chie la depet fàghere Frases Caderina fit fiza sola de Antoni Calandra ◊ sa fílgia chi ia tentu de Furtuna si morit de sa meningiti ◊ a mimi po chi sia fígia sola no mi ant fatu de cussa manera ◊ custa teniat cuàturu fillas fémminas, totus pitichedhas una fatu de s'atra 2. no ant a èssiri fillas de Deus is féminas puru?! Terminologia iscientìfica ptl Ètimu ltn. filia Tradutziones Frantzesu fille Ingresu daughter Ispagnolu hija Italianu fìglia Tedescu Tochter.

piciòca , nf: pitzoca Definitzione fémina de pagos annos, minore de tempus (agiummai sèmpere bagadia): si narat fintzes in su sensu de fémina cojuandho, giovonedha fastigiandho Sinònimos e contràrios giòvana, picinna / isposa | ctr. bècia Frases picioca nébida, modosa e de bona abba ◊ is piciocas si furint paradas a fúrriu de sa partza de is ballos ibertandho a dhas brindhare calecunu piciocu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu fille Ingresu girl Ispagnolu chica Italianu ragazza Tedescu Mädchen.

pipía 1 , nf: popia, pupia 1 Definitzione criadura fémina minore, pitica; pupedha fintzes fata a giogu, de istràcios o àtera cosa (pipia de tzapu, de tzàpulu); mància orrúbia chi essit in cara a chie est tocau de binu; a logos dhu narant a su màgiu po incracare e firmare sa pedra faendho incodau / sa pipia de maju = màtulu de frores chi leat su Cumponidori de sa Sartíglia pro beneíghere sa zente; pipia de isparau = màtulu de ispàrau; pipia de cixirianu = ispiga de moriscu; pupia mannaghe = pupa manna de istràciu chi bogaiant in crufessone po fàere pròere… Sinònimos e contràrios picinna, pupa 1 / cdh. stedha / damma Frases custus funta unu babbu e una mama chi tenenta una pipia ◊ sa pipia torrat a domu e contat totu a sa mamma 2. sas pupias no li serbint prus a zogare ca est manna ◊ giughiat duas pupias pro las dare a sas fizas ◊ fit ninnendhe popias de istratzu ◊ custas maias las faghiant a popia e lis ficaiant puntzas 3. fiast prus bella de sa pipia de maju! Sambenados e Provèrbios smb: Pipia, Pippia Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu petite fille Ingresu child Ispagnolu niña Italianu bambina Tedescu Kind, kleines Mädchen.

tzintzèlla , nf: zinzella Sinònimos e contràrios bagadia, donzella Tradutziones Frantzesu jeune fille Ingresu damsel Ispagnolu doncella Italianu donzèlla Tedescu Mädchen.