Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

alciàda , nf: altzada, antiada, antziada, arciada, artiada 1, artzada, artziada, asciada, atzada, atziada Definitzione su artzare a unu logu prus in artu, su mòvere de bàsciu a pitzu, a in artu; tretu, logu chi faet andhandho e faendhosi prus artu / min. arciaredha, cdh. altzatedha Sinònimos e contràrios altzadòglia, ampuada, apilicada, ficada, muntada, petorru, picada, pigadorza, pontinsusu, pugiada / pesada | ctr. cabada, falada Maneras de nàrrere csn: arciara, artziada de ogru, artziata de cara = castiada, ocrada (tempus: unu sinnu); atziada de ingéniu = bella pessada, bona; fàghere o fai una cosa in d-un'artzada de oju = in d-unu sinnu, in lestresa meda; alciada de conca, de sàmbene = acucada, idea mala, cosa pagu sàbia detzisa de un'improntu Frases a s'altzada de s'Udrone fut s'oràriu de lòmpere ◊ a s'alciada de sa fiama lughiat totu ◊ una màchina est arratulendhe in s'arciada 3. ispendhiat su dinari in d-un'artzada de oju ◊ dexi dis passant in d-un'artziada de ogus ◊ custu cane cumprendhet totu a s'artziada de s'ocru ◊ dogni altzada de oju ti pienat su coro de dolore ◊ it'est cust'alciada de bigirria?!…◊ s'istajone fiorida in d-un'asciada de oju est isparida! (A.Porcheddu) Terminologia iscientìfica slg Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu montée Ingresu ascent Ispagnolu subida Italianu ascésa, levata, salita Tedescu Aufstieg, Aufgehen.

altzadòglia, altzadòlza , nf: altziadroxa, artzadroxa, artziadroxa Definitzione logu in pesada Sinònimos e contràrios ampuada, apiculada, apilicada, ficada, muntada, petorru, picada, pigadorza, pugiada | ctr. cabada, falada Frases su caminu est una caminera andhalitorta in altzadòglia Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu rude montée Ingresu ascent Ispagnolu cuesta Italianu èrta Tedescu steiler Weg.

ampuàda , nf: ampulada Definitzione su artziare, andhare a in artu; logu chi faet andhandho e artziandho, faendhosi prus artu; cambiamentu chi faet sa persona candho creschendho cumènciat a tènnere disígiu de fémina (o de ómine), lompimentu o cumpridura sessuale Sinònimos e contràrios alciada, altzadòglia, ficada, muntada, picada, pigadorza, pontinsusu, pugiada | ctr. cabada, falada Terminologia iscientìfica slg Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu montée Ingresu slope Ispagnolu subida Italianu salita Tedescu Aufstieg.

muntàda , nf Definitzione logu inue tocat a artzare, in pesada; si narat fintzes de su coberimentu chi faet su mascu a s'animale fémina Sinònimos e contràrios alciada, altzadòglia, ampuada, picada, pigadorza, pugiada / montada | ctr. cabada Terminologia iscientìfica slg Ètimu ctl. muntada Tradutziones Frantzesu rude montée Ingresu ascent Ispagnolu cuesta, pendiente Italianu èrta Tedescu Steigung, steiler Weg.

picàda , nf: pigada, pigara Definitzione tretu longu po passare a punta in susu, in pesada, mescamente in logu de monte / pigada de iscala = parti de un'iscala manna, de un'arrepranu a s'àteru, itl. rampa Sinònimos e contràrios alciada, altzadòglia, ampuada, muntada, pigadorza, pugiada | ctr. cabada, falada Frases po lompi a pratza de domu sua dhui at una pigadedha ◊ est istraca pro su caminu in pigada chi at fatu ◊ ant fatu in picada unu tretu mannu a pè Terminologia iscientìfica slg Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu montée, rampe, rude montée Ingresu ascent Ispagnolu pendiente, cuesta Italianu salita, èrta Tedescu Aufstieg.