Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

ammancài , vrb: mancai* 1 Definitzione bènnere mancu, pèrdere, su no dhu'èssere de is cosas; fàere mancàntzias, cosas malas o chi no andhant bene (aus. àere) Sinònimos e contràrios afaltai | ctr. bundhare Frases candu fiat pitichedhedhu dhi fiat ammancada sa mamma ◊ issu ammancat de bidha doxi annus ◊ cun issa no mi ammancat prus nudha Tradutziones Frantzesu manquer Ingresu to be lacking Ispagnolu faltar Italianu mancare Tedescu fehlen.

dilganàdu , agt: dirganadu, disiganadu Definitzione chi no tenet gana, chi est chentza de gana, pruschetotu chentza gana de papare, iscassu de apetitu Sinònimos e contràrios arremàsigu, irganau, sganiu / cdh. sganatu | ctr. imbideadu, imbozadu, inganidu Frases sos prus malassortados, in iscola sunt azummai totugantos sos prus dirganados puru Ètimu spn. desganado Tradutziones Frantzesu qui manque d'appétit, nonchalant Ingresu lacking appetite, unwilling Ispagnolu desganado Italianu inappetènte, svogliato Tedescu appetitlos, lustlos.

irganàu , agt: isganadu Definitzione chi no tenet gana, chi est chentza gana, pruschetotu de papare Sinònimos e contràrios dilganadu*, isganaditu | ctr. imbozadu, inganidu Frases donna Caderina istaiat sempre peus, isganada de totu Tradutziones Frantzesu qui souffre d'inappétence, nonchalant Ingresu lacking appetite, lazy Ispagnolu desganado Italianu inappetènte, svogliato Tedescu appetitlos, lustlos.

isganadítu , agt Definitzione chi no tenet gana, nau pruschetotu de sa gana de papare Sinònimos e contràrios dilganadu, irganau | ctr. famidu, inganidu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu qui manque d'appétit Ingresu lacking appetite Ispagnolu inapetente Italianu inappetènte Tedescu appetitlos.

mancài 1 , vrb: ammancai, mancare Definitzione bènnere mancu, pèrdere, su dhue àere mancàntzia, farta, su no dhue èssere o èssere pagu de is cosas (aus. èssere, o fintzes àere si su sugetu de su vrb. no est precisu); fàere a mancu, fàere mancàntzias, cosas malas o chi no andhant bene mescamente contras a un'avertimentu o una régula (aus. àere) Sinònimos e contràrios afaltai, miminare, scimai / istramancai | ctr. bundhare, crèschere, èssere, subercai Frases s'iscuta chi so mancadu mi ch'est pigadu su late in su fogu ◊ sunt duas dies chi mi mancat su bestiàmine ◊ mi est mancadu custu traste: bidu mi l'as? ◊ li sunt mancadas sas fortzas ◊ a cancu cumpàngiu no fiant mancadas is iscrocorigaduras ◊ males za no ndhe mancat a neune ◊ in custu tretu, de intúnigu che ndhe cheret àteru: comente colo sa riga si bidet chi bi ndhe mancat ◊ nos at mancadu cosa dae domo ◊ mi at mancadu bestiàmine ◊ mi sunt mancadas sas berbeghes ◊ de brabeis e angionis no ndi at mancau prus 2. ei, no apo a mancare de fàghere su chi naras tue!…◊ no as mancadu de fàghere sa faina: lampu!… mandronatzu! ◊ atrus no iant mancau de nai cancu fuedhu in prus ◊ ndh'at contau de fatos in ca fut in Iugoslàvia!… ma ci no est mortu pagu dh'at mancau 3. mamma mia, perdònami si calchi borta apo mancadu ◊ sa curpa est sa tua ca as mancadu tue ◊ si apu mancau sèndiri pipia bollu èssi perdonara ◊ nàrami in ite apo mancadu pro meritare tanta pena! Sambenados e Provèrbios prb: chie no mancat no est nàschidu Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu manquer, faire défaut, commencer à manquer Ingresu to be lacking Ispagnolu carecer, faltar Italianu difettare, mancare, scarseggiare Tedescu mangeln, knapp sein.

mancànte , agt: mancanti Definitzione nau de cosa, chi no dhu'est totu, chi no est su tanti giustu (e fintzes chi no est fata bene, chi tenet pecu, neghe); nau de gente, chi no est tanti giusta de conca, chi est fora de tinu (si narat fintzes de chie orruet chentza atuamentos candho dhi benit atacu de malegaducu), chi no si cumportat bene; nau de una línia serrada, chi est tundha ma no parívile, no totue chepare (o a distàntzia diferente de su centru) Sinònimos e contràrios faltu, iscassu / macu | ctr. bundhante, bundhansciosu Frases cantu sunt torraos acatant custa robba mancante: tandho ghirant e dant sa denúntzia ◊ isse est mancante de talentu tantu chi dat provas de veru tontu ◊ cussu est ómine mancante de sentidu ◊ cuss'ómini est mancanti de unu bratzu ◊ coment'e limpiadura est unu paghedhu mancanti 2. mancantedhu est, custu piciochedhu: arrebbugiu chi no fait! ◊ ant fuidu che pópulu mancante (P.Cau)◊ su babbu istaiat che mancante mirendhe si podiat bídere su fizu torrendhe ◊ orabrora so istadu mudu pario unu mancante, comente sa pudhedra mi ndhe at betadu ◊ sas àteras fint tontas o mancantes e ant trascuradu totu ◊ cussos sunt ventureris mancantes e ingurdos Tradutziones Frantzesu manquant, imparfait, hors de raison, elliptique Ingresu lacking, out of one's mind Ispagnolu que falta, carente, chiflado, elíptico Italianu mancante, carènte, imperfètto, fuòr di sénno, ellìttico Tedescu mangelnd (di = an+ Dat.), fehlend, verrückt.