allardàre, allardiài , vrb Definitzione
pònnere lardu, ingrassare; istidhigare su lardu allutu a sa petza orrostindho, pònnere fitas de lardu a sa petza coendho; rfl. nau de ccn., su si crèdere meda / allardàresi de una cosa = abantaisí de calincuna cosa
Sinònimos e contràrios
illardionare,
ingrassai,
saginai
/
istedhiare,
preutire,
untinare
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
prendre de l'embonpoint
Ingresu
to fatten,
to lard
Ispagnolu
engordar,
mechar
Italianu
diventare pìngue,
lardellare
Tedescu
dick werden,
spicken.
làdru , nm: laldu,
lardu Definitzione
pígiu grussu de ógiu, tostau, aghedhosu, chi faet mescamente asuta de su corgiolu de su porcu; grassu meda / su lardu si chistit saliu segau a sestas, a tacales, a cantrexalis
Sinònimos e contràrios
grassu
Maneras de nàrrere
csn:
l. assiau = lardu contomosu; l. pèrpere = totu de sa própiu grussària; l. panosu = súmene, su lardu de sa brenti de su procu (e pruscatotu de sa mardi), prus bellu a papai ca portat arràndulas; s'annu chi at a piòere fae cun lardu… = mai; comparai su lardu de is topis = circai cosa a chini no ndi podit donai ca est própiu cussu chi si dha papat; pònnere lardu, dare a l. = fai lardu, ingrassai (in cobertantza, prexaisí meda); andai che lardu in sali (nadu prus che àteru de cosas de manigare) = piàghere meda
Frases
a sa pingiada una de is féminas dhoi at ghetau unu pratu de fasolu cun d-un'arrogu de lardu ◊ lis at intregau un'istalliada de lardedhu fine ◊ porcu de arratza bona ponet lardu fine e peta meda ◊ bi at porcu bonu a lardu ma no a peta ◊ ocannu su porcu at postu tres pódhighes de lardu ◊ nosu cundeus su lardu a melas cun sali e píbiri
2.
nois pitzinnos poniaimus unu prammu de lardu intendhindhe cussos contos!
Sambenados e Provèrbios
smb:
Lardu
Ètimu
ltn.
lardum
Tradutziones
Frantzesu
lard
Ingresu
lard
Ispagnolu
lardo,
tocino
Italianu
lardo
Tedescu
Speck,
Fett.
untinàre , vrb: untzonare Definitzione
frigare o pònnere ógiu a ccn. cosa: pruschetotu dhu narant po istidhigare cun lardu allutu (preutire) sa petza orrostindhodha
Sinònimos e contràrios
allardare,
aungiae,
istedhiare,
preutire,
untzare 1,
utzare
Frases
sa peta cheret untinada a lardu
2.
su pane untinadu cun ozu de olia e cun d-una paspiada de salipa, arrustidu in sa bràsia, est bonu meda
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
larder
Ingresu
to lard
Ispagnolu
mechar
Italianu
lardellare
Tedescu
spicken.