Definitzione Definitzione
Sinònimos e contràrios Sinònimos e contràrios
Maneras de nàrrere Maneras de nàrrere
Frases Frases
Sambenados e Provèrbios Sambenados e Provèrbios
Terminologia iscientìfica Terminologia iscientìfica
Ètimu Ètimu
Tradutziones Tradutziones
étnicos:
cadhuresu | cdh. |
corsicanu | crsn. |
catalanu | ctl. |
catalanu aragonesu | ctl.a |
tedescu | deut. |
inglesu | engl. |
ispagnolu | esp. |
francesu | frn. |
grecu | grc. |
grecu bizantinu | grcb. |
germànicu | grm. |
italianu | itl. |
italianu lígure | itl.l |
italianu lombardu | itl.lm |
italianu napolitanu | itl.n |
italianu piemontesu | itl.p |
italianu sicilianu | itl.s |
latinu | ltn. |
latinu eclesiàsticu | ltne. |
latinu medievale | ltnm. |
malesu, de Malacca | mls. |
púnicu | pnc. |
àrabbu | rbb. |
àrabbu magrebbinu | rbb.m |
sardu | srd. |
sardu antigu | srdn. |
tabbarchinu | tbr. |
tataresu | ttrs. |
generales:
agetivu | agt. |
animales de allevam. | anall. |
animales arestes | anar. |
animales de abba | anb. |
animales raros | anra. |
ainas | ans. |
antigu, antigamente | ant. |
artículu | art. |
astronomia | astr. |
antunnas/codrolinu | atn. |
ausiliàri | aus. |
avérbiu | avb. |
baroniesu | bar. |
Bíbbia | Bb. |
bidha | bdh. |
bufóngiu | bfg. |
boghe de animale | bga. |
benidore | bnd. |
bíngia | bng. |
bestimenta | bst. |
boghe de verbu | bvrb. |
campidanesu | camp. |
calecunu/a | ccn. |
calecuna cosa | ccs. |
cunfronta | cfr. |
chímicu | chm. |
colores | clr. |
cumplementu | cmpl. |
erbas de cundhire | cndh. |
congiuntzione | cng. |
congiuntivu | cong. |
Cuncíliu Plenàriu Srd | CPS |
Canzoni pop. di Sard. | Cps |
cantones populares srd. | cps. |
partes de sa carena | crn. |
cerpiu/bobboi | crp. |
animale croxiu | crx. |
comente si narat | csn. |
calesisiat | css. |
costúmenes | cst. |
contràriu | ctr. |
cunditzionale | cund. |
domo | dmo. |
druches | drc. |
Èsodu | Es. |
Evangélios | Ev. |
fémina | f. |
fantasia (cosas de f.) | fnt. |
frores | frs. |
àrbures de frutuàriu | frt. |
físicu, pertocat sa física | fs. |
Génesi | Gén. |
gerúndiu | ger. |
giogos | ggs. |
imperfetu | imp. |
imperativu | impr. |
indicativu | ind. |
infiniu | inf. |
intransitivu | intrs. |
incurtzadura | intz. |
iscritu | iscr. |
it’est? | its. |
linnas de òpera | lno. |
logudoresu | log. |
laores | lrs. |
mascu | m. |
megabbàiti | Mb. |
móbbile, mobbília | mbl. |
medidas | mds. |
miriagramma | mgr. |
minore/diminutivu | min. |
maladias | mld. |
mànigos | mng. |
massaria | mssr. |
matas/tupas | mt. |
matemàtica | mtc. |
metallos | mtl. |
matas mannas | mtm. |
matas raras | mtr. |
númene fémina | nf. |
númene, nm. mascu | nm. |
númene iscientíficu | nms. |
nara!/pronúncia | nr. |
su naturale | ntl. |
interrogatigu | ntrr. |
Números (Bb.) | Núm. |
nuoresu | nuor. |
òperas antigas | opan. |
persona (grammàtica) | p. |
plurale | pl. |
pane | pne. |
poéticu | poét. |
prus che passau | ppas. |
particípiu passau | pps. |
provérbiu | prb. |
prendhas | prd. |
preide, crésia | prdc. |
prepositzione | prep. |
presente | pres. |
professiones | prf. |
pronúmene | prn. |
pronominale | prnl. |
propositzione | prop. |
pische, pisca | psc. |
piscadore | pscd. |
pastoria | pstr. |
parentella | ptl. |
pigiones | pzn. |
erbas arestes | rba. |
erbas de cura | rbc. |
erbas linnosas | rbl. |
parte de erba, de àrbure | rbr. |
erbrúgios | rbz. |
erbrúgios coltivaos | rbzc. |
riflessivu | rfl. |
armas | rms. |
minutu segundhu | s. |
sabores | sbr. |
is abes | sbs. |
sa die | sdi. |
singulare | sing. |
sonajolos | sjl. |
su logu | slg. |
sambenaos | smb. |
sonalla/sonàgia | snl. |
usàntzias | sntz. |
sessuale | ssl. |
istrégiu | stz. |
tempus cronológicu | tpc. |
tempus metereológicu | tpm. |
transitivu | trns. |
trasportos | trps. |
tessíngiu | ts. |
unu po medas | upm. |
variante/variantes | var. |
verbu | vrb. |
verbale | vrbl. |
genias fe carena | zcrn. |
| |
| |
A./c. S’istedhu * in d-una variante o sinónimu inditat in cale de custos est posta s’etimologia; in s’etimologia narat chi cussa est s’etm. suposta.
fèrros , nm pl: ferrus Definitzione
serros, aina a duas perras intradas apare in s'assaedhu (puntu de arrimu), cun atzas segantes in mesu, a punta a una bandha (a s'àtera, puntu de fortza, est fata o de intrare is pódhighes o de aferrare a manu prena), prus che àteru po segare orrobba (f. de pannu), paperi e cosighedhas fines, ma segundhu sa genia fintzes àteru (làuna, linna, lana: f. de latoneri, de pudare, de túndhere); genia de trobea o acàpiu chi ponent in burtzos a un'arrestau / partes de is ferros o fóltighe: àscia (assaedhu o cabíciu, ferrighedhu tundhu e curtzu chi mantenet impare is duas partes a manera de dhas apèrrere e serrare e de fàere fortza segandho), carcàngius (genia de lórigas ue intrant is pódhighes); genia de ferros: de pudai, de tundi (ferrus a lama larga meda, mannus, po ndi segai sa lana de is brebeis), de liauneri, de maistu de pannu, de brodai, de arritzai; acutzai, isgurdai is ferrus; ferrus de prenciai (a fundu ciatu o a coduledha) = prància / pònnere sos ferros a ccn. = arrestare a unu
Sinònimos e contràrios
ferritus,
fóltighe,
scerrus
/
castagnetas,
griglione,
musa 1
Frases
sos ferros bostros giughent lamas malas e deo no mi chelzo tusu goi ◊ seu che lana in mesu de ferrus: de una parti cussa fémmina chi mi stari iscandulendi, de s'àtera fusteti chi mi at certau
2.
sos carabbineris li ant postu sos ferros ◊ su lunis a mangianu, cun is ferrus in is brutzus coment'e malefatoris, is valorosus de ariseru ndi essiant de caserma po andai "al carcere mandamentale"
Terminologia iscientìfica
ans
Tradutziones
Frantzesu
ciseaux,
menottes
Ingresu
scissors,
shear,
handcuffs
Ispagnolu
cizalla,
tijeras,
esposas
Italianu
fòrbici,
cesóie,
manétte
Tedescu
Schere,
Gartenschere,
Handschellen (Pl.).
fóltighe , nf: fórfiga,
fórfighe,
fórtiche,
fórtighe,
fórtziche,
fórtzighe,
fósciga,
fóscighe,
frófighe Definitzione
serros, aina a duas perras, cun atzas segantes in mesu, prus che àteru po segare orrobba, paperi e cosighedhas fines, ma segundhu sa genia fintzes àteru (làuna, linna)/ genias de fórtighe: de robba, de túndhere, de pudare; sos oxos de sa fórtighe: sa parte de daesegus, in ambas perras, ue s'intrant is pódhighes po dha pigare a segare; sas fóscighes de s'ischifione = zenia de francas o barras a zisa de tenatzas, itl. chèle
Sinònimos e contràrios
cirras,
ferritus,
ferros
Frases
at leadu sa fósciga e at segadu su cordonedhu ◊ sa fóscighe ti segat su pabilu ma no cosa grae ◊ sentza zúghere fórtzighes mi as tusu ◊ acàbidant coinzolos e fóscigas de pudare e andhant a binnennare
2.
zughet sa limba che fóscighe de trapera!
Terminologia iscientìfica
ans
Ètimu
ltn.
forfice(m)
Tradutziones
Frantzesu
ciseaux,
cisailles
Ingresu
scissors,
shear
Ispagnolu
tijera
Italianu
fòrbici,
cesóie
Tedescu
Schere,
Gartenschere.