Definitzione Definitzione
Sinònimos e contràrios Sinònimos e contràrios
Maneras de nàrrere Maneras de nàrrere
Frases Frases
Sambenados e Provèrbios Sambenados e Provèrbios
Terminologia iscientìfica Terminologia iscientìfica
Ètimu Ètimu
Tradutziones Tradutziones
étnicos:
cadhuresu | cdh. |
corsicanu | crsn. |
catalanu | ctl. |
catalanu aragonesu | ctl.a |
tedescu | deut. |
inglesu | engl. |
ispagnolu | esp. |
francesu | frn. |
grecu | grc. |
grecu bizantinu | grcb. |
germànicu | grm. |
italianu | itl. |
italianu lígure | itl.l |
italianu lombardu | itl.lm |
italianu napolitanu | itl.n |
italianu piemontesu | itl.p |
italianu sicilianu | itl.s |
latinu | ltn. |
latinu eclesiàsticu | ltne. |
latinu medievale | ltnm. |
malesu, de Malacca | mls. |
púnicu | pnc. |
àrabbu | rbb. |
àrabbu magrebbinu | rbb.m |
sardu | srd. |
sardu antigu | srdn. |
tabbarchinu | tbr. |
tataresu | ttrs. |
generales:
agetivu | agt. |
animales de allevam. | anall. |
animales arestes | anar. |
animales de abba | anb. |
animales raros | anra. |
ainas | ans. |
antigu, antigamente | ant. |
artículu | art. |
astronomia | astr. |
antunnas/codrolinu | atn. |
ausiliàri | aus. |
avérbiu | avb. |
baroniesu | bar. |
Bíbbia | Bb. |
bidha | bdh. |
bufóngiu | bfg. |
boghe de animale | bga. |
benidore | bnd. |
bíngia | bng. |
bestimenta | bst. |
boghe de verbu | bvrb. |
campidanesu | camp. |
calecunu/a | ccn. |
calecuna cosa | ccs. |
cunfronta | cfr. |
chímicu | chm. |
colores | clr. |
cumplementu | cmpl. |
erbas de cundhire | cndh. |
congiuntzione | cng. |
congiuntivu | cong. |
Cuncíliu Plenàriu Srd | CPS |
Canzoni pop. di Sard. | Cps |
cantones populares srd. | cps. |
partes de sa carena | crn. |
cerpiu/bobboi | crp. |
animale croxiu | crx. |
comente si narat | csn. |
calesisiat | css. |
costúmenes | cst. |
contràriu | ctr. |
cunditzionale | cund. |
domo | dmo. |
druches | drc. |
Èsodu | Es. |
Evangélios | Ev. |
fémina | f. |
fantasia (cosas de f.) | fnt. |
frores | frs. |
àrbures de frutuàriu | frt. |
físicu, pertocat sa física | fs. |
Génesi | Gén. |
gerúndiu | ger. |
giogos | ggs. |
imperfetu | imp. |
imperativu | impr. |
indicativu | ind. |
infiniu | inf. |
intransitivu | intrs. |
incurtzadura | intz. |
iscritu | iscr. |
it’est? | its. |
linnas de òpera | lno. |
logudoresu | log. |
laores | lrs. |
mascu | m. |
megabbàiti | Mb. |
móbbile, mobbília | mbl. |
medidas | mds. |
miriagramma | mgr. |
minore/diminutivu | min. |
maladias | mld. |
mànigos | mng. |
massaria | mssr. |
matas/tupas | mt. |
matemàtica | mtc. |
metallos | mtl. |
matas mannas | mtm. |
matas raras | mtr. |
númene fémina | nf. |
númene, nm. mascu | nm. |
númene iscientíficu | nms. |
nara!/pronúncia | nr. |
su naturale | ntl. |
interrogatigu | ntrr. |
Números (Bb.) | Núm. |
nuoresu | nuor. |
òperas antigas | opan. |
persona (grammàtica) | p. |
plurale | pl. |
pane | pne. |
poéticu | poét. |
prus che passau | ppas. |
particípiu passau | pps. |
provérbiu | prb. |
prendhas | prd. |
preide, crésia | prdc. |
prepositzione | prep. |
presente | pres. |
professiones | prf. |
pronúmene | prn. |
pronominale | prnl. |
propositzione | prop. |
pische, pisca | psc. |
piscadore | pscd. |
pastoria | pstr. |
parentella | ptl. |
pigiones | pzn. |
erbas arestes | rba. |
erbas de cura | rbc. |
erbas linnosas | rbl. |
parte de erba, de àrbure | rbr. |
erbrúgios | rbz. |
erbrúgios coltivaos | rbzc. |
riflessivu | rfl. |
armas | rms. |
minutu segundhu | s. |
sabores | sbr. |
is abes | sbs. |
sa die | sdi. |
singulare | sing. |
sonajolos | sjl. |
su logu | slg. |
sambenaos | smb. |
sonalla/sonàgia | snl. |
usàntzias | sntz. |
sessuale | ssl. |
istrégiu | stz. |
tempus cronológicu | tpc. |
tempus metereológicu | tpm. |
transitivu | trns. |
trasportos | trps. |
tessíngiu | ts. |
unu po medas | upm. |
variante/variantes | var. |
verbu | vrb. |
verbale | vrbl. |
genias fe carena | zcrn. |
| |
| |
A./c. S’istedhu * in d-una variante o sinónimu inditat in cale de custos est posta s’etimologia; in s’etimologia narat chi cussa est s’etm. suposta.
castagnètas , nf pl: castangetas,
castanzetas Definitzione
genia de tauledhas piticas po dhas sonare e genia de tzàcurru chi si faet cun custas etou o a pódhighes; ferru de frisare is pilos; ferros po acapiare is manos de un'arrestau; su sing. sa castagneta est sa dente de su sirbone chi, in sa barra de pitzu, currespondhet a sa sanna in sa barra de fundhu
Sinònimos e contràrios
griglione,
musa 1
Terminologia iscientìfica
ans, crn
Ètimu
spn.
castañetas
Tradutziones
Frantzesu
castagnettes,
fer à friser,
menottes
Ingresu
manacles,
castanets
Ispagnolu
castañuelas
Italianu
nàcchere,
calamistro,
manétte
Tedescu
Kastagnetten,
Brenneisen,
Handschellen.
fèrros , nm pl: ferrus Definitzione
serros, aina a duas perras intradas apare in s'assaedhu (puntu de arrimu), cun atzas segantes in mesu, a punta a una bandha (a s'àtera, puntu de fortza, est fata o de intrare is pódhighes o de aferrare a manu prena), prus che àteru po segare orrobba (f. de pannu), paperi e cosighedhas fines, ma segundhu sa genia fintzes àteru (làuna, linna, lana: f. de latoneri, de pudare, de túndhere); genia de trobea o acàpiu chi ponent in burtzos a un'arrestau / partes de is ferros o fóltighe: àscia (assaedhu o cabíciu, ferrighedhu tundhu e curtzu chi mantenet impare is duas partes a manera de dhas apèrrere e serrare e de fàere fortza segandho), carcàngius (genia de lórigas ue intrant is pódhighes); genia de ferros: de pudai, de tundi (ferrus a lama larga meda, mannus, po ndi segai sa lana de is brebeis), de liauneri, de maistu de pannu, de brodai, de arritzai; acutzai, isgurdai is ferrus; ferrus de prenciai (a fundu ciatu o a coduledha) = prància / pònnere sos ferros a ccn. = arrestare a unu
Sinònimos e contràrios
ferritus,
fóltighe,
scerrus
/
castagnetas,
griglione,
musa 1
Frases
sos ferros bostros giughent lamas malas e deo no mi chelzo tusu goi ◊ seu che lana in mesu de ferrus: de una parti cussa fémmina chi mi stari iscandulendi, de s'àtera fusteti chi mi at certau
2.
sos carabbineris li ant postu sos ferros ◊ su lunis a mangianu, cun is ferrus in is brutzus coment'e malefatoris, is valorosus de ariseru ndi essiant de caserma po andai "al carcere mandamentale"
Terminologia iscientìfica
ans
Tradutziones
Frantzesu
ciseaux,
menottes
Ingresu
scissors,
shear,
handcuffs
Ispagnolu
cizalla,
tijeras,
esposas
Italianu
fòrbici,
cesóie,
manétte
Tedescu
Schere,
Gartenschere,
Handschellen (Pl.).