Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

abbrumài , vrb Sinònimos e contràrios arnai, azannarare, pipionire, pubujonare 2. sa barca est abbrumada Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu se vermouler Ingresu to be worm eaten Ispagnolu carcomer Italianu tarlare Tedescu wurmstichig machen.

azannaràre , vrb Definitzione pònnere su zannarolu, nadu de linnas Sinònimos e contràrios arnai, pipionire, pubujonare Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu se vermouler Ingresu to be worm eaten Ispagnolu carcomer Italianu tarlare Tedescu wurmstichig werden.

bèlme, bèlmene, bélmu , nm: bemme, berme, breme, bremi, brèmini, ferme, verme Definitzione genia de animaledhu, bobboi pitichedhu e longhitu chi faet mescamente in sa cosa guasta (ma deosi narant fintzes cudhos mannos chi podent fàere in bentre de su cristianu, oxyurus), e fintzes su chi ponet a su casu fatu, o su chi si papat sa lana; nau de gente, chi balet pagu; maladia puru; pistighíngiu mannu / min. bermighedhu, bremixedhu, bermizolu Sinònimos e contràrios gherme, lolloi, merme, solde, tilingione Maneras de nàrrere csn: b. manigadore, solitàriu = alisanzedhas; bremi pintus = gremedha; bremi de corru = badhinzu, idea maca; bremi berrinadori = broma, "teredo navalis"; erba de bremis = allupaguadhu, (Santolina chamaecyparissus); bremi de casu = sartasarta, giambaghe; pàrriri unu bremi de casu = zúghere sa cara chei sa tela Frases no ca est ammachiandusí… si dh'est móviu su berm'e corru! ◊ est a dolore de mata ca zughet bermes ◊ s'olia ocannu est totu cun su berme ◊ sa musca ponit su bremi a sa petza, a su casu, a s'olia ◊ su pipiu portat is bremis 2. po cantu lígia, isciu de balli cantu de unu brèmini 3. sa timoria de no agatai trabballu po is fillus fiat su brèmini chi arronciuàt a babbu ◊ seis sempri ingurtendi pareis brèmini solitàriu! Sambenados e Provèrbios prb: a linna sana no dh'intrat brèmini Terminologia iscientìfica crp Ètimu ltn. verme(m) Tradutziones Frantzesu ver Ingresu worm Ispagnolu gusano Italianu vèrme Tedescu Wurm, Schurke.

brughíta , nf Definitzione greme piticu Sinònimos e contràrios bermighedhu, bermizolu Sambenados e Provèrbios smb: Brughita, Brughitta Tradutziones Frantzesu vermisseau Ingresu small pretty worm Ispagnolu gusanillo Italianu vermiciàttolo Tedescu kleiner Wurm.

còsche , nm: cosco Definitzione genia de greme orrúbiu chi naschit de una musca chi ponet is oos in su pilu de su cuadhu, che dhi intrat a s'istògomo, faet in is budhales e illàngiat s'animale: un'arratza (ferme de corru) faet in is ossos de crebedhos de brebès e crabas Sinònimos e contràrios cuscusone, òrgius Terminologia iscientìfica crp, gastrophilus intestinalis Ètimu ltn. coscus Tradutziones Frantzesu gastérophile du cheval Ingresu intestinal fly red worm Ispagnolu moscardón Italianu gastròfilo Tedescu Magenfliege.

mamarúga , nf: mammaruga Definitzione s'erruca, genia de bobboi longhitu chi naschit de sa cria chi ponet su calagasu: a bortas pilosu, ponet mescamente a unas cantu erbas e che dhis papat sa fògia modhe (fintzes a is suèrgios faendho sa fògia noa) Sinònimos e contràrios arruga, berruca, cucurra, gremédhiche 1, mamarúcola, ruda 1, rugaruga Frases at dadu a sa mamaruga s'incunza issoro! Terminologia iscientìfica crp Tradutziones Frantzesu chenille Ingresu worm Ispagnolu larva Italianu bruco Tedescu Raupe.

mèrme , nm Definitzione greme, bobboitedhu chi faet in terra e pruschetotu in cosa pudrigada o fintzes in sa linna; idea iscimpra, loca Sinònimos e contràrios belme*, ferme, lolloi, tilingione / carignàtula, tzerrone, zànnaru Frases su sirvone bórtulat sa terra chircanne tzurruncrones, àteros mermes o pastura ◊ est una tumba de carúmenes da'ue essint rios de brutesa e mermes ischivitzosos ◊ nudu che merme 2. bocatichelos cussos mermedhos dae conca! Terminologia iscientìfica crp Tradutziones Frantzesu ver, ver (rongeur) Ingresu worm (wood) Ispagnolu gusano Italianu vèrme, tarlo Tedescu Wurm, Holzwurm.

ramèdha , nf Definitzione genia de erruca chi faet in is casidhos (galleria mellonella); greme longu, pilosu e grussu, chi faet in terra; in cobertantza, sa natura de su piciochedhu Terminologia iscientìfica crp Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu chenille Ingresu palmer, worm Ispagnolu tiña (oruga) Italianu bruco della farfalla dell'àrnia Tedescu Raupe, Wurm.

sòlde , nm: sorde Definitzione genia de bobboitedhu piticu (upm) longhitu chi faet prus che àteru in cosa guasta, pudrigada; a logos, su solde est sa brutesa / pònnere o betare sorde a sa cosa Sinònimos e contràrios belme Frases su sorde chi si lu mànighet! ◊ a sa cosa guasta si li ponet su sorde ◊ sa pira liera no zughet sorde Terminologia iscientìfica crp Ètimu ltn. sordes Tradutziones Frantzesu ver Ingresu worm Ispagnolu gusano Italianu vèrme Tedescu Wurm.