abentuài , vrb: bentulai*,
ventulare Definitzione
fàere bentu, aera, pesare in artu cosa a manera de pigare bentu; mòvere o fàere che bentu
Sinònimos e contràrios
ibentulai,
ispagiare
/
isperditziai,
sparessi
Frases
fiat abentuendusí cun su ventàgliu ◊ custa est s'ora de abentuai! ◊ su trigu beniat trebau e abentuau
2.
e cantu atrautzadas de febi sena de bentu as dépiu abentuai!
Tradutziones
Frantzesu
aérer
Ingresu
to air
Ispagnolu
aventar,
airear
Italianu
aereare
Tedescu
lüften.
iscobiàre , vrb: iscopiare 1,
iscoviai,
iscoviare,
scoviai Definitzione
fàere connòschere o torrare a nàrrere is cosas de is àteros, is segretos o cosas chi no si bolent o no si depent nàrrere; essire in iscóviu, a craru de totus; fàere ischire, o fintzes arrennèscere a ischire / iscobiare a ccn. = iscobèrriri calecuna cosa de ccn., calecunu segretu
Sinònimos e contràrios
bugai 1,
irmendhare,
iscassetare,
ispiare,
lendhare
/
iscobèrrere
Frases
naiant is brebos, ma nesciuna maista boliat iscoviare e abbarrànt segretos ◊ si fit a ti ndhe iscobiare, ndhe as furadu piús de su matzone! ◊ ant iscopiatu chi mi aiant bistu chin issu ◊ no fatzas sa trassera, ca mi dh'ant iscoviau! ◊ cun su tempus s'iscóbiat dogni cosa ◊ su sonu de sa campana iscóbiat totu ◊ sa cosa no depet essire a campu, no dha depes iscoviare a nemos! ◊ no podides sighire a s'acua, bois: una die o s'àtera bos podent iscobiare
2.
ca iat passau sa note imbriagu dh'iscoviàt su nasu, orrúbiu che unu chibudhu mascu
3.
sunt custas sas novas seguras chi so reséssidu a iscobiare de sa bidha mia de àteros tempos
Tradutziones
Frantzesu
dévoiler,
révéler
Ingresu
to reveal
Ispagnolu
revelar,
airear
Italianu
spifferare,
svelare,
palesare
Tedescu
ausplaudern,
enthüllen,
offenbaren.
isprubbicàre , vrb Definitzione
iscandhaligiare, nàrrere una nova o chistione a totugantos, a sa gente peri su logu
Sinònimos e contràrios
isbandhizare,
iscandhulizire,
piredhare,
tamburinai,
trumbitai
| ctr.
cuare
Frases
sa birgonza chi aiat fatu bi l'at isprubbicada in dainanti de sa zente ◊ ite mi tantat chi su chi as fatu tue ti l'isprúbbico!
Tradutziones
Frantzesu
crier aux quatre vents
Ingresu
to trumpet
Ispagnolu
publicar,
pregonar,
airear
Italianu
strombazzare
Tedescu
ausposaunen.
lendhàre , vrb Definitzione
nàrrere a s'unu e a s'àteru totu su chi s'ischit chentza abbisóngiu, fintzes cosas chi iant a dèpere istare méngius chentza bandhias comente podent èssere is chistiones de domo o personales
Sinònimos e contràrios
irmendhare,
iscassetare,
iscobiare,
linire,
sbrufulai,
scolovetai,
scordulai
Frases
neune andhaiat a lendhare sa cosa a sos carabbineris e si calicunu si proaiat a iscobiare est ca fit un'arga de muntonarzu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
répandre,
divulguer
Ingresu
to spread
Ispagnolu
contar,
airear,
largar
Italianu
spifferare,
svesciare,
propalare
Tedescu
ausplaudern.
piredhàre , vrb Definitzione
iscoviare totu, nàrrere totu a sa gente, in giru, nàrrere su male de s'àteru
Sinònimos e contràrios
isprubbicare
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
claironner aux quatre vents
Ingresu
to trumpet
Ispagnolu
publicar,
airear
Italianu
strombazzare
Tedescu
austrompeten,
ausposaunen.
tamburinài , vrb Definitzione
nàrrere o giare a ischire a totugantos, totue, a gente meda
Sinònimos e contràrios
isprubbicare,
trumbitai
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
claironner
Ingresu
to trumpet
Ispagnolu
pregonar,
airear
Italianu
strombazzare
Tedescu
ausposaunen.