alvinàre , vrb: avrinare Definitzione
pigare frina (ingòllere cosa mala), zúghere sos bundhos, ispramare, pigare assíchidu malu
Sinònimos e contràrios
acicai,
arviai,
spramai
Frases
e fintzas custu séculu avrinadu in nues de fumu abboghinendhe iscràdiat in sos fundhales grogos de s'última mania (L.Mele)
2.
su pisedhu, asciuconadu malamente, che fit cúrridu avrinendhe a coas de sa mama ◊ sa morte los at fatos avrinare: che los at dados suta unu càmiu ◊ timia che a sa frea e mi ponia a cúrrere avrinadu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
effrayer
Ingresu
to frighten,
to be obsessed
Ispagnolu
espantar,
estar obseso
Italianu
spaventare,
èssere ossèsso
Tedescu
erschrecken,
besessen sein.
atraghentàre , vrb: atreghentare,
atrigantare,
atrighentare Definitzione
treulare su trigu; fàere moida deasi a meda de fàere a tímere, fintzes tímere ebbia; pigare a cropos
Sinònimos e contràrios
assuconare,
aterrai,
aterrighinare
/
catigare,
mazare,
perseghire,
surrai
2.
upas umanas atrigantadas de s'assuconu si chircant in miniera ◊ lampos e tronos atreghentant e acorant su pastoredhu ◊ si ch'est morta atreghentada a sa vista de cussos animales ◊ est a boghes atreghentendhe sa zente in sa carrela
3.
sos carabbineris l'ant atreghentadu a interrogatórios, li cheriant fàghere atrogare su chi no aiat fatu ◊ cuss'àlvure onzi travuntana l'atrighentat, la tríulat ◊ s'ierru fritu at atrigantadu sos casidhos (T.Solinas)◊ pro cussa mancànscia mi li so atraghentadu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
effarer,
effrayer
Ingresu
to dismay
Ispagnolu
espantar
Italianu
sgomentare
Tedescu
bestürzen.
impaguríre , vrb: impauriri Definitzione
tímere, fàere a tímere
Sinònimos e contràrios
apantarjare,
asciuconare,
asciustrare,
aterrighinare,
ispramai,
istrementire,
spaurai,
stremessiri
| ctr.
aminare,
incoragire,
incorai
Frases
su dimóniu, no solu de sos minores, impagurit fintzas sos ómines de letrancas ◊ sa mama, candu at inténdiu aici, si est impauria
Tradutziones
Frantzesu
épouvanter
Ingresu
to scare
Ispagnolu
asustar,
espantar
Italianu
impaurire
Tedescu
einschüchtern.
isciuliài , vrb: isciuriai,
issuliare,
isuliare,
sciuliai Definitzione
fàere fuire sa musca, is pigiones, is pudhas giagarandhodhos; pesare a bolare / isuliàresi de una cosa = fàgherendhe a mancu, istaresindhe
Sinònimos e contràrios
agegherai,
assuidae,
insaltiare,
isciugare,
isfraitzare,
ispabuciare,
ispajare,
isvalostiare,
salargiare,
sciumiai
Frases
sos puzones in binza, candho intendhent su mere issuliendhe sunt cunvintos chi est a los cramare! ◊ corvos no che ndhe poto isuliare dae sa figu mia…
2.
a s'achicada de sos asprones, sos cadhos sunt tucados a bolu isuliendhe prúere ◊ sa palla nci dh'at isciuliada su bentu
3.
lu cherzo ischire: no mi ndhe poto isuliare!
Tradutziones
Frantzesu
chasser le volatiles
Ingresu
to drive away the birds
Ispagnolu
espantar
Italianu
scacciare via
Tedescu
verscheuchen.
spantài , vrb: ispantai* Definitzione
istare o fàere coment'e chentza crèdere a su chi s'intendhet o si biet po calecuna cosa chi no paret abberu, istraordinària, diferente meda de su chi s'ibertat o chi s'ischit; tímere, fàere a tímere
Sinònimos e contràrios
atolondrai,
ispabajare,
scilibriri
/
ammaraizare,
transire,
trassicare
/
abbalaucare,
abbanghelare,
asturdire,
isturdinare
/
ispantamare,
ispramai
Frases
Pinóchiu si fiat agatau cun is origas longas prus de unu palmu e fiat aturau meravigliau meda e no pagu, spantau comenti fiat
Tradutziones
Frantzesu
effarer
Ingresu
to dismay
Ispagnolu
asombrar,
espantar
Italianu
sgomentare
Tedescu
bestürzen.