acragallài , vrb: acrogallae,
acrogogliai,
acrogolliare Definitzione
fàere a cragallu, a bisura de cragallu, acancarronau; betare apare animales, fàere a chedha
Sinònimos e contràrios
acrocoedhare,
atuturae,
igragalare
/
assortí
Maneras de nàrrere
csn:
folla acragallada = atuturada de maladia, cun is orus acostaus a sa cora mesana; unga acragallada = inconchedhada in sa punta, russa e tosta, de abbatigare sa conca de su pódhighe; manu acragallada = retesa, serrada, cun sos pódhighes chi no bi istirant
2.
seu abarrau tropu tempus crocau in ciú letu: che folla arruta seu acragallau (S.Diana)◊ ma càstia ita cosa: cussu cerpiu comenti passat asuta de su pilloncu acragallat sa folla de s'aràngiu!
3.
is picinnedhos si funt acrogolliaos a su ciu ci est bennenno sa figamorisca
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
rouler en cornet
Ingresu
to crumple up
Ispagnolu
estrujar
Italianu
accartocciare
Tedescu
zusammenrollen.
tilpiàre , vrb: tirpiare,
tripiare,
tropiare,
trupiare Definitzione
istrínghere cosa a istrecadura, a murghidura, a atrotigadura, po che dhi bogare su súciu, s'abba; fintzes isfrutuare s'àteru
Sinònimos e contràrios
afíere,
isciuciai,
isprèmere,
profizare
/
acacigai,
atipriare,
irfrutuare
Frases
su pastore trúpiat sas titas de sas arveghes murghíndhelas ◊ l'ant tilpiada che istratzu ◊ si trúpiant sos budrones in su lachedhu ◊ tropiendhe sa raba… faghent brou! ◊ l'at trupiadu a tenatzas ◊ su suore che l'azis tripiadu debbadas
2.
su coro oprimidu restat che limone tripiadu (S.Macis)◊ adiu vida de gherra chi tripiadu mi as pro chimbant'annos! (M.Dore)◊ a su pensionadu lu fúliant tripiadu che limone ◊ no ti fóscighes su coro e ne ti trúpies sos chervedhos! ◊ a sa pianta ti atacas a tilpiare ca sa vida cheres ◊ ant tripiadu sa famíglia de su secuestradu ◊ pro nos fàghere mannos as tirpiadu sas fortzas chi aias
3.
trípio pro su chi at fàmine e fritu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
presser,
essorer
Ingresu
to squeeze
Ispagnolu
estrujar,
exprimir
Italianu
strizzare,
sprèmere
Tedescu
auswringen,
auspressen.