annapài , vrb: annapare Definitzione
su pònnere o si pònnere ananti coment'e una napa o velu chi no lassat bíere bene cun bene; dhu narant fintzes de sa lughe forte chi ferit a ogos e po calecuna iscuta no lassat bíere o po calecuna cosa o idea chi no lassat bíere s’arrexone o sa beridade; in sa faina de is sonagiàrgios, pònnere po arrefortzu is napos a sa sonàgia in su tretu inue si assardant is oros chi si benint apare
Sinònimos e contràrios
abbelare,
abbujare,
afuscai,
imbelare,
impannare,
inchelare,
infuscai,
intelai
/
alluinai
Frases
su fumu de centu fogajas annapàt su soli e a denoti sa luna ◊ s'àlidu annapat s'isprigu fridu ◊ su soli est annapau ◊ custu pruinedhu annapat e annébidat totu
2.
su sole mi annapat ◊ s'ódiu ti annapat su chervedhu ◊ s'amori annapat dónnia cosa
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
embuer,
brouiller
Ingresu
to mist up
Ispagnolu
empañar,
ofuscar
Italianu
appannare
Tedescu
anhauchen.
annebidàe, annebidài , vrb: annepidare,
nebidai Definitzione
guastare sa cosa a népide; pònnere o calare népide o cosa coment'e népide chi impedit de bíere, de cumprèndhere
Sinònimos e contràrios
anneulare,
boerare
2.
dhi at annebidau is ogus, is pentzamentus ◊ custu pruinedhu annapat e annébidat totu ◊ de mentes annepidadas in su cilleri ndhe dhue at medas ◊ sa bia si annebidàt de pruini
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
embrumer,
brouiller,
assombrir
Ingresu
to fog,
to dim,
to darken
Ispagnolu
nublar,
aneblar,
ofuscar
Italianu
annebbiare,
offuscare
Tedescu
umnebeln,
verdunkeln.
anneulàre , vrb: neulare Definitzione
calare o pònnere sa népide ammontandho su logu; tocare, immalaidare a népide, nau de cosas prantadas; pigare o annapare su cumprendhóniu, sa mente
Sinònimos e contràrios
abboerai
/
achichinare,
afurconare,
annebidae
Frases
innoghe su logu no si annéulat e s'umididade dat pagu infestu
2.
custu tempus chi est faghindhe mi at anneuladu totu su basolu
3.
cussas tassas de cosa mi leant su sentitu e mi annéulant sos ammentos
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
embrumer
Ingresu
to dim,
to affect by smut
Ispagnolu
anieblarse,
coger el añublo,
ofuscar
Italianu
annebbiare,
ingolpare
Tedescu
umnebeln,
vom Steinbrand befallen werden.
imbelàre , vrb: invelare Definitzione
pònnere velu o impannu in ogos: nau in cobertantza, no atuire bene, coment’e pigare sa conca cun calecunu sentidu forte / i. a ccn. o calecuna cosa che peta púdida = arròsciri che petza pudéscia
Sinònimos e contràrios
abbelare,
afuscai,
annapai,
impannare,
inchelare,
infuscai,
intelai
/
abbaradhare,
abbelare,
inamorai,
indeosare
Frases
sas làcrimas li ant imbeladu sos ocros ◊ zuchiat sos ocros imbelaos, chene luche ◊ sos aranzolos ballant in pipiristas imbelàndhemi sas pupias chin tadharanos ◊ l'at inveladu e non vidiat nudha
2.
sa carre ch'intendhiat in petus, su sinu nudu in foras de sa camisa isbardelliada, l'at imbeladu (L.Pusceddu)
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
voiler,
brouiller,
offusquer
Ingresu
to veil,
to dim
Ispagnolu
velar,
ofuscar
Italianu
velare,
offuscare
Tedescu
verschleiern.
inchelàre , vrb Definitzione
coment'e pònnere in is ogos una napa (chelu de arangiolu) chi no lassat bíere crara sa cosa / i. sa vista = menguai, abbasciai sa vista
Sinònimos e contràrios
afuscai,
annapai,
chelare,
imbelare,
impannare,
infuscai,
intelai
Frases
avivat sas pupias incheladas ◊ su Sole no si est incheladu in ojos tuos ◊ inchelant notes de pascionu e albeschint dies de trementu ◊ gighet sos ojos inchelados ◊ sas làmbrigas li inchelant sos ogros
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
voiler,
brouiller,
offusquer
Ingresu
to veil,
to dim
Ispagnolu
ofuscar,
velar
Italianu
velare,
offuscare
Tedescu
verhüllen.