bacadíbu , agt, nm: bacatiu, bagadiu, bagariu, vacadivu Definitzione chi est líbberu de impícios de trebballu, chi no si trebballat; si narat de su bestiàmene chi no at angiau, de persona chi no si est cojuada; die nódida, de festa Sinònimos e contràrios laghinza / bachianu, irgaitzu, solteri | ctr. madricau / cojadu / faturivu Frases pòrtalu sempre a s'imbesse si cheres chi duret meda, si no est die bagadia (P.Pisurzi)◊ si ponias mente a mie lu tias portare in sas dies bagadias, cussu pinzos ◊ chie l'isposat si dúbbiu apena bi at chi siat de ratza bagantia? (S.Casu) 2. su serbidori càstiat su bagadiu, su meri portat is brebeis angiadas ◊ su pastoredhu est pascendi su bagadiu ◊ su cuíndixi in bidha est sa festa de is bagadios 3. is fillas dhas tenit totu bagadias ◊ issu est arricu, ma est abarrau bagadiu 4. in sos bagadios, cun sos cumpagnos de iscola andhaio a linna ◊ sos bagadios, custos zòvanos andhant a cantare Ètimu ltn. vacantivus Tradutziones Frantzesu stérile, célibataire, fête Ingresu barren, single, festivity Ispagnolu estéril, soltero, fiesta Italianu stèrile, cèlibe, festività Tedescu unfruchtbar, steril, Ledige, Feiertag.
bachiànu , agt, nm: baghianu, bagianu, bajanu, baxanu, vacàniu Definitzione nau de s'ómine, chi o chie no est cojuau / a baghianu = candu unu est o fiat sentza cojai Sinònimos e contràrios bacadibu, bacanzu, irgaitzu, solteri | ctr. cojadu Frases tziu Pàulu fit su frade bachianu de ajaju ◊ sa fiza bajana, candho l'intendhiat chensèndhesi, chircaiat de l'animare 2. baxanas e baxanos passant a manu tenta ◊ Méliu puru si fit cojubau chin d-una bachiana nugoresa Tradutziones Frantzesu célibataire Ingresu bachelor Ispagnolu soltero Italianu cèlibe, scàpolo Tedescu Ledige.
éneu , agt: éniu 1 Definitzione chi no est cojuau, chi no tenet fígios / benes de é. = chi abbarrant a nemos Sinònimos e contràrios iltóigu, renicozu / bachianu Frases so éniu de fizos ◊ fit fitzu únicu, éniu, solu chei sa preta secata ◊ tenet unu cantedhu de binza chi at connotu dae unu tiu mortu éniu Tradutziones Frantzesu stérile, célibataire Ingresu unfertile, single Ispagnolu estéril, soltero Italianu stèrile, nùbile, cèlibe Tedescu steril, ledig.
iscàbulu , agt: iscàpulu, iscàvulu, scàbulu Definitzione chi est chentza cumpàngiu, chentza fígios, a solu, iscapu, bagadiu: nau de cosa a bèndhere, chi no est a pacu, no est a matzu, no si bendhet a dusina ma a unus a unus Sinònimos e contràrios iscambillau, iscambillu, schéciu / annàntile Maneras de nàrrere csn: pedra iscàbula = chi si agatat in su terrinu, subra o interrada, a sola, a unas a unas, chi no est in sa roca; andhae, èssere a manos iscàbulas = a manos iscutas, chentza nudha; mamentu iscàpulu = candho càpitat; bodhire a iscàvulu = collire cosa ispartinada peri su logu Frases che canes iscàpulos in caminu girant in tzitade 2. cussa bica chi essit in terra est pedra iscàbula, no roca ◊ in momentos iscàpulos, tupandhe calas e ponendhe tàpulos mi ndhe so cotu assazandhe sos vinos ◊ bendhiat sos zigarredhos iscàpulos, no a iscàtula intrega ◊ babbai no torràt a domu a manos iscàbulas: una bia batiat sa matuledha, un'àtera su casaxedu o su caxau Ètimu itl. scapolo Tradutziones Frantzesu dépareillé, erratique Ingresu odd, wandering, erratic Ispagnolu soltero, desparejado, suelto Italianu scompagnato, erràtico, sfuso Tedescu ledig, erratisch.
soltéri , agt, nm: sorteri, soteri, sulteri Definitzione chi o chie si campat a sa sola, istat meda a solu, chentza cojuau, bagadiu mannu; est fintzes unu chi est benniu a istare de un'àtera bidha, chi istat a sa sola Sinònimos e contràrios bacadibu, bachianu, irgaitzu, singru / aproillau Frases si est befadu de cozuados e sorteris ◊ tue ca ses sorteri das contos petzi a tibe! ◊ gridaiant sas giòvanas solteras: Chie a nois det dare disaogu? ◊ cussu si bollit sorteri ◊ su sorteri istat mellus de su predi, chi no si podit cojai ◊ apo causadu chi una sortera no lesit istadu ◊ cussa at fatu votu de aturai sortera Ètimu ctl., spn. solter Tradutziones Frantzesu célibataire Ingresu unmmarried, bachelor Ispagnolu soltero Italianu scàpolo Tedescu ledig.