Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

abbiléncia, abbiléntzia , nf: (ab-bi-lén-ci-a) Definitzione sis capacidades de fàere calecuna cosa, su tènnere fortza, inteligéntzia Sinònimos e contràrios abbilesa, abbilidade, abbistesa, abbristéntzia, capacidade, intiga Frases bella abbiléntzia tenit, cussu, a nai ispina a s'ispina!…◊ aundi est totu s'abbiléntzia tua? ◊ si bolis diventai calincuna cosa, impara de s'abbiléntzia mia! ◊ ajaja teniat abbiléntzia manna fadendi is fainas de domu e de su sartu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu capacité Ingresu ability, skill Ispagnolu capacidad Italianu capacità, destrézza Tedescu Geschickligkeit.

abbrétiu , nm: abbrítiu, abrítiu, arvítziu Definitzione abbilesa, fortza, prus che àteru in su sensu de si pònnere a fàere, de no si ndhe asseliare de is cosas Sinònimos e contràrios abbríchiu, abreu / ardúriu, balia, bidória Frases sa sorte mi at dadu sos abbrítios de connòschere su bonu e su malu ◊ cussu no tenit abbrítiu nudha ◊ no est un'abbrítiu mannu a iscúdere unu pitzinnu! ◊ si unu cani atopat unu gatu, su primu abrítiu est de dh'afracai ◊ innanti de mòvere a su monte pigant s’arvítziu de fàiri unu pràngiu ◊ is macus non tenint s’abbrítiu de portai unu sodhu a domu Tradutziones Frantzesu capacité Ingresu ability, talent Ispagnolu habilidad Italianu capacità, ingégno Tedescu Geschicklichkeit, Geist.

abréu , nm Definitzione capatzidade, idea de si pònnere a fàere Sinònimos e contràrios abbrétiu, grídulu Frases cussu no tenit abreu nudha nudha! ◊ no tenit abreu de si ndi andai Tradutziones Frantzesu initiative Ingresu initiative Ispagnolu iniciativa, decisión Italianu capacità di iniziativa Tedescu Unternehmungsgeist.

albítriu , nm: arbítiu, arbítriu, arvítiu Definitzione sa capacidade chi unu tenet de decídere, de fàere una cosa chentza dipèndhere de nemos e de nudha si no de sa volontade personale; capacidade de si pònnere a solos, desesi, a fàere faina, òperas, capacidade de cumprèndhere, a bortas nau fintzes po sa prontesa chi unu tenet de si mediare candho si presentat sa dificurtade Sinònimos e contràrios afrinzu, atuamentu, capatzidade, intiga, intílliu / abbrétiu 2. fui istronada, no cumprendia prus nudha e no isciu comenti apu tentu sa fortza e s'arbítiu de ndi dhu istudai! ◊ candu si chistionat de custas cosas depis tenni s'arbítiu de no dha nomenai nimancu, a sa bonànima de mamma! ◊ is istrupiaus no tenint s'arbítriu de portai unu sodhu a domu (G.Cossu)◊ is arbítrius de su logu nostu si redusint a sa laurera e a sa pastoria Tradutziones Frantzesu volonté Ingresu will Ispagnolu albedrío, iniciativa Italianu arbìtrio, intraprendènza, capacità di iniziativa Tedescu Ermessen, Unternehmungslust.

àmbulu , nm Definitzione sa capacidade o fortza de andhare; su movimentu de su brasciolu dormindho su pipiu; s'incannada po brinchidare Sinònimos e contràrios passu / bantzicadura, nannicadorju Frases esso a mi chilcare trabàgliu, ca so ancora in edade e s'àmbulu no mi mancat ◊ cussu est cadhu chi tenet àmbulu ◊ su pitzinnu, a nitzuledhu, fit sighindhe s'àmbulu de su brassolu candho sa mama lu fit ninnendhe ◊ mancari triziledha comente paret at s'àmbulu bellu de trabagliare Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu action de marcher, balancement Ingresu walking ability, rocking Ispagnolu ambulación, balanceo Italianu capacità di camminare, dondolìo Tedescu Fähigkeit zu laufen, Geschaukel.

capacidàde, capacidàdi , nf: capassidadi, capatzidade Definitzione sa calidade chi si tenet de fàere, de arrennèscere, de àere un'arresurtau bonu Sinònimos e contràrios abbiléncia, abbilesa, abbilidade, abbistesa, intiga Frases Antoni tenet sa capatzidade de sonare no solu sa chiterra ◊ de unu giòvanu cojendhe si abbàidat totu, benes, tribàgliu, volontade, capatzidades, caràtere e víscios ◊ sa gara aiat sa capatzidade de fagher recuire a piata tota sa bidha ◊ sa capacidadi e sa gana bona chi issu teniat de istudiai dh'iant giau unu bellu addotrinamentu ◊ issu tenit sa capassidadi de amministrai bèni Tradutziones Frantzesu capacité, aptitude Ingresu ability Ispagnolu capacidad Italianu capacità Tedescu Geschicklichkeit.