arrasòa, arrasòe , nf: arrasoja,
arresoja,
arresòrgia,
arresorja,
arresorza,
erresoa,
orrosoa,
rasògia* Definitzione
aina fata cun d-una lama de ferru o de atzàrgiu puntuda, segante a una parte, intrada e aguantada cun d-un’assaedhu in d-una màniga prus che àteru de ossu isperrada (unu pagu aperta a una parte po incasciare sa lama cun s'atza aintru: a s’àtera is duas perras portant un’ànima de ferru chi agguantat is perras cun ribbrones): cussa de is braberis est a lama prus fine e chentza punta; genia de animaledhu de mare, longhitu, a corgiolu tostau a duas perras, chi candho si serrat assimbígiat a una lepedha serrada / arresoja a foll'e murta = lepa a frama meda prus larga in mesu, coment'e a bentre
Sinònimos e contràrios
arresoi,
brotzu,
lepa,
lesòrgia
/
gragalloni,
gragallu
Frases
su ferreri fait ispadinus e arresojas acutzas e segadoras ◊ s'atretzadura de su brabieri fiat unu pinzellu, un'arresorza, una corria de pedhe lúdiga po acutzare, una machineta po ndhe segare sos pilos, unu pètene, un'ispatzulinu, un'iscannu
Terminologia iscientìfica
ans, crx, solen vagina, ensis ensis, e. siliqua
Tradutziones
Frantzesu
couteau,
rasoir
Ingresu
knife,
razor
Ispagnolu
navaja
Italianu
coltèllo,
rasóio
Tedescu
Messer,
Rasiermesser.
boltédhu , nm: bultedhu,
burtedhu 1,
bustedhu,
ortedhu Definitzione
aina po segare de pigare a una manu, impreau mescamente in coghina e in sa mesa: si narat fintzes a sa lepedha / min. bultedhutzu
Sinònimos e contràrios
gortedhu*,
leputzedhu,
lipedhu
/
arrasoa
Frases
cussu trau giughet sos corros che boltedhu! ◊ lassat istare canna chi fit seghendhe e bustedhos e si tucat a domo
Terminologia iscientìfica
ans
Tradutziones
Frantzesu
couteau
Ingresu
knife
Ispagnolu
cuchillo
Italianu
coltèllo da tàvola
Tedescu
Tischmesser.
fràma 1 , nf Definitzione
sa parte de una lepa o gurtedhu fata po segare: si dhue distinghet s'atza (fine e segante) e su tolu (sa parte grussa), sa punta
Sinònimos e contràrios
follu
| ctr.
màniga
Tradutziones
Frantzesu
lame de couteau
Ingresu
knife blade
Ispagnolu
hoja
Italianu
lama del coltèllo
Tedescu
Messerklinge.
gortédhu , nm: gurtedhu,
gutedhu Definitzione
genia de aina segante a un'atza de pigare a una manu, mescamente impreau in coghina, in mesa; in is ògronos po magiare su linu, genia de màniga fata cun duas tàulas chi calant de atza in is imbagas de sa càscia / partes de unu gurtedhu: sa màniga, s'atza, sa punta, su tolu; genias de gurtedhos: de buciaca, de mesa, de iscroxai animalis, de crastai, de innestai; gortedhu sbucau o ingurdu = irmarradu, totu marras, chi no segat; g. assarretau = cun s'ata a dentighedhas
Sinònimos e contràrios
boltedhu,
leputzedhu
Frases
est abboxinendi che animali tocau de gortedhu! ◊ su pani dh'at segau a gortedhu ◊ sciadau, una giovunedha boit: gei no boit mancu un'istichida de gortedhu, no!…
Terminologia iscientìfica
ans
Ètimu
ltn.
cultellus
Tradutziones
Frantzesu
couteau
Ingresu
knife
Ispagnolu
cuchillo
Italianu
coltèllo da tàvola
Tedescu
Tischmesser,
Küchenmesser.
istuzòne , nm Definitzione
gurtedhu mannu de coghina
Tradutziones
Frantzesu
grand couteau
Ingresu
big knife
Ispagnolu
cuchillo grande
Italianu
gròsso coltèllo
Tedescu
großes Messer.
lèpa , nf Definitzione
aina cun d-una lama puntuda e segante de atzàrgiu temperau, a màniga prus che àteru de corru cun isperradura in mesu po serrare sa lama cun s'atza aintru / min. lepedha, leputza, leputzedha; partes de sa l.: màniga (a duas perras cun s'ànima o alcu de ferru in mesu, ribbadinos, anedhu de otone), frama (punta, ata, tolu), collu o truncu (su tretu inue sa frama est intrada apare cun sa màniga); l. de innestare = itl. innestatóio
Sinònimos e contràrios
arrasoa,
brotzu,
lesòrgia,
istuzu
Maneras de nàrrere
csn:
segare, púnghere a l., acutare o arrodare sa l.; lepa a follu a brenti de isparedha o a folla de murta = lepa a frama larga meda; crezes de lepa: patadesa, guspinesa, arburesa; l. iscollada = lepa chi a fortza de l'impreare che abberit sa frama prus de comente depet, dorchíndhesi a daesegus; èssere una lepa (nadu de ccn.)= tramperi, fartzu, leperi; èssiri una mala lepa = prenus de rusas, de trampas
Frases
fiat una lepa lussurgesa, de cussas a mànigu de corru e lama de atzàrgiu bàtiu e temperau in s'ollu ◊ sa màniga de sa lepa est incircada cun anedhu po fortalesa ◊ pro mànigas de lepa sos menzus corros sunt sos de murone, ma sos piús impitados sunt sos de su màsciu de elveghe
Sambenados e Provèrbios
smb:
Lepedda, Leppedda
Terminologia iscientìfica
ans
Tradutziones
Frantzesu
couteau à cran d'arrêt
Ingresu
jack knife
Ispagnolu
navaja
Italianu
coltèllo a serramànico
Tedescu
Klappmesser.
rasògia, rasòja , nf: arrasoa,
lesòrgia,
resòglia,
resoja,
resolza,
resòrgia,
resorza,
risoza Definitzione
lepedha, aina fata cun d-una lama de ferru o de atzàrgiu, puntuda, fine e segante a una parte (atza) e grussa a s'àtera (tolu), incasciada cun sa coa firma in d-una màniga prus che àteru de ossu isperrada a una parte po serrare sa lama cun s'atza aintru: cussa de is braberis est a lama prus fine, a punta tundha, de grussària parívile / is partes de una resòrgia: sa frama o follu (ata, tolu, punta, coa), sa màniga (perras, arcu de ferru, ribbadinos, truncu, anedhu)/ resorja de mari = gragallu, genia de animali croxudu, longu, a duas perras (solen siliqua) chi assimbillant a su mànigu de una resoja
Sinònimos e contràrios
brotzu,
istuzu,
lepa
Frases
sas resorzas prus famadas sunt sas guspinesas, sas patadesas e arburesas ◊ pro cumprire su sestu de una resorza tocat a buscare e triballare su corru, su ferru, fàghere sa fiama e intrare apare sas duas partes
Terminologia iscientìfica
ans
Ètimu
ltn.
rasoria
Tradutziones
Frantzesu
couteau à cran d'arrêt,
rasoir
Ingresu
razor,
claspknife
Ispagnolu
navaja
Italianu
coltèllo a serramànico,
rasóio da barbière
Tedescu
Klappmesser.