búndhu , nm: búniu Definitzione
ànima o fortza mala chi unu podet portare in corpus, dimóniu; genia de idea, de pentzamentu malu, de gana forte
Sinònimos e contràrios
brusore,
bundhone,
codiedhu,
coedhu,
diàbulu,
mentzitissu
Maneras de nàrrere
csn:
pònnere b. in conca = fàghere irbariare, dilliriare; nighedhu che b. = niedhu deretu, píghidu; ponner bundhu a ccn. = fintzas pònnere imprastu, cuntentare, ponner fatu
Frases
cussa fémina faghiat sa majarza, ca nachi zughiat bundhos ◊ che bardófula si zirat in tundhu che puntu de un'irribiu o chi in corpus aeret zutu bundhu ◊ fúilas sas profertas de su bundhu! ◊ su preigadore fit nighedhu chi pariat unu bundhu ◊ ih, chi t'intrighint is búnius: tui ses?!
2.
sa chi li mintet bundhu in su crevedhu est su cadone chin sa ligadorza ◊ presumidos che tue in custu mundhu mai ndh'apo connotu sentza bundhu!
3.
e no lu contes su chi as fatu a proa: s'istadu fit a ponner bundhu a tie t'aia dadu una proendha noa! (A.Frau)
Ètimu
ltn.
("immundus" paret menzus de "vagabundus": in srd. "munnedha, bunnedha" che àteras peràula)
Tradutziones
Frantzesu
esprit malin
Ingresu
evil spirit
Ispagnolu
diablo
Italianu
spìrito maligno,
demònio
Tedescu
Unhold.
demóniu , nm: dimmóniu,
dimóniu,
dimóntziu Definitzione
su male in persona, su cane mannu (o cane púdidu), èssere o ispíridu (ma si narat fintzes de persona mala meda) chi si ponet contra a Deus e a dónnia bene: sa gente po no dhu numenare, mancu, dhi narat unu muntone de númenes chi tenent totugantos valore de male o malu o chi s’impreant a disprétziu; foedhandho, mescamente candho unu est impressiu e mesu arrennegau, est unu foedhu chi si narat tanti po s'isfogare, comente si narat lampu, istocada e àteru: deosi si narat fintzes de genia fémina
Sinònimos e contràrios
anemigu,
antzipirri,
arremínciu,
béstiu,
coedhu,
corroi,
diàbulu,
dillóriu,
foradenosu,
mentzitissu,
pudidinosu
Maneras de nàrrere
csn:
mannu, forti, mau chi mancu is dimónius = meda; pònnere su pè a su d. = lassai a pèrdiri, perdonai, passainci apitzus de una curpa, de unu motivu de certu, de un'ofesa
Frases
bi at dimónios chi s'incòrporant in sirbones ◊ andai in cartas de dimóniu! ◊ e bai in sa furca, si funt trebessaus in mesu is dimónius! ◊ cussu nd'isciriat una prus de su dimóniu
2.
est unu dimóniu cussu pisedhu: no faghet a lu muntènnere ◊ est una dimónia custa pipia, no fait a dha ghetai in pinta!
3.
de ubi dimóniu ndi as bogau cussa bestimenta?! ◊ innui dimóniu est cussa cosa?!
Tradutziones
Frantzesu
démon
Ingresu
devil
Ispagnolu
demonio
Italianu
demònio
Tedescu
Teufel.
foraldómine , agt, nm: forasdómine Definitzione
chi giughet dimónios; su dimóniu etotu; fintzes unu chi faet a tímere, chi giaet ifadu, chi si ponet sèmpere in mesu in totu
Sinònimos e contràrios
abbundhoradu,
incóglidu,
indemoniadu,
spiridau
/
antzipirri,
bundhone,
codiedhu,
corroi,
demóniu,
dinghellu,
foradenosu,
mentzitissu,
pascivera,
pudidinosu
3.
fit gai feu chi pariat unu forasdómine
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
endiablé,
diable
Ingresu
possessed,
devil
Ispagnolu
endemoniado,
demonio
Italianu
indemoniato,
demònio
Tedescu
besessen,
verteufelt,
Teufel.