Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

corrói , nm Definitzione unu de is tantos númenes de su dimóniu Sinònimos e contràrios demóniu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu diable Ingresu devil Ispagnolu diablo Italianu diàvolo Tedescu Teufel.

demóniu , nm: dimmóniu, dimóniu, dimóntziu Definitzione su male in persona, su cane mannu (o cane púdidu), èssere o ispíridu (ma si narat fintzes de persona mala meda) chi si ponet contra a Deus e a dónnia bene: sa gente po no dhu numenare, mancu, dhi narat unu muntone de númenes chi tenent totugantos valore de male o malu o chi s’impreant a disprétziu; foedhandho, mescamente candho unu est impressiu e mesu arrennegau, est unu foedhu chi si narat tanti po s'isfogare, comente si narat lampu, istocada e àteru: deosi si narat fintzes de genia fémina Sinònimos e contràrios anemigu, antzipirri, arremínciu, béstiu, coedhu, corroi, diàbulu, dillóriu, foradenosu, mentzitissu, pudidinosu Maneras de nàrrere csn: mannu, forti, mau chi mancu is dimónius = meda; pònnere su pè a su d. = lassai a pèrdiri, perdonai, passainci apitzus de una curpa, de unu motivu de certu, de un'ofesa Frases bi at dimónios chi s'incòrporant in sirbones ◊ andai in cartas de dimóniu! ◊ e bai in sa furca, si funt trebessaus in mesu is dimónius! ◊ cussu nd'isciriat una prus de su dimóniu 2. est unu dimóniu cussu pisedhu: no faghet a lu muntènnere ◊ est una dimónia custa pipia, no fait a dha ghetai in pinta! 3. de ubi dimóniu ndi as bogau cussa bestimenta?! ◊ innui dimóniu est cussa cosa?! Tradutziones Frantzesu démon Ingresu devil Ispagnolu demonio Italianu demònio Tedescu Teufel.

diàbulu , nm: diàulu, diàvulu, tiau Definitzione iat a èssere su male in persona, su cane mannu, èssere chi si ponet contras a Deus e a dónnia bene: sa gente, po mancu dhu numenare, dhi narat unu muntone de númenes chi tenent totugantos valore de male o malu o chi s'imperant a disprétziu; foedhu chi si narat frastimandho, o fintzes a css. cosa cun arrennegu Sinònimos e contràrios demóniu / anemigu, antzipirri, arremínciu, béstiu, coedhu, corroi, dincendu, foradenosu, maliche, mentzitissu, pudidinosu Maneras de nàrrere csn: intregadu dae sos diàulos = abbundhoradu, chi zughet bundhos; intregau a su diàulu = chi est dadu a fàghere male; basai matonis e cagai tiàulus = fàghere duas cosas chi sunt s'una contrària a s'àtera; pònnere su pede a su diàulu = perdonare, lassare andhare, no fàghere contu de un'ofesa o dannu Frases a su tàmbula tàmbula, a su rue rue, faghiat unu trechetu de totu sos diàulos ◊ nachi fit malu che chentu diàulos ◊ in s'iferru no bi at boja ne bundhu: sos diàvulos sunt in custu mundhu! (T.Ziranu) 2. diàulu de ispiju e chie l'at inventadu! ◊ ísci s'ebba, su diàulu chi ti at fata! ◊ diàulu de brullas, torràdemi su chi mi azis cuadu! ◊ diàulu de s'intranna chi ti at fatu, francu Deus e nostra Segnora! Sambenados e Provèrbios prb: su diàulu faghet padedhas e no sèmpere cobertores Ètimu ltne. diabolus Tradutziones Frantzesu diable Ingresu devil Ispagnolu diablo Italianu diàvolo Tedescu Teufel.

foraldómine , agt, nm: forasdómine Definitzione chi giughet dimónios; su dimóniu etotu; fintzes unu chi faet a tímere, chi giaet ifadu, chi si ponet sèmpere in mesu in totu Sinònimos e contràrios abbundhoradu, incóglidu, indemoniadu, spiridau / antzipirri, bundhone, codiedhu, corroi, demóniu, dinghellu, foradenosu, mentzitissu, pascivera, pudidinosu 3. fit gai feu chi pariat unu forasdómine Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu endiablé, diable Ingresu possessed, devil Ispagnolu endemoniado, demonio Italianu indemoniato, demònio Tedescu besessen, verteufelt, Teufel.

incartài , vrb: incartare Definitzione imbodhigare cosa, pònnere in paperi; obbrigare a unu cun calecunu iscritu, fàere cuntratu; rfl. giare o impromitire s'ànima a su dimóniu; giogandho a cartas, abbarrare cun cartas in manu chi no cuncordant impare po pòdere serrare sa giogada Sinònimos e contràrios imbodhiai 2. su cuntratu dipendhiat de su tantu de sa robba: cun prus de dughentas chimbanta berveghes incartaias pro chimbe annos ◊ chie cheriat imparare un'arte s'incartaiat cun d-unu mastru pro unu tantu de annos 3. no fit un'istincu de santu, tiu Nigola, ma no fit mancu incartadu a su dimóniu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu envelopper Ingresu to come to a written agreement Ispagnolu envolver, encartar, encartarse Italianu incartare, obbligare uno con scrittura, fare un patto col diàvolo Tedescu in Papier einpacken, einen Vertrag schließen, sich dem Teufel verschreiben.

pudidinósu , agt, nm Definitzione chi o chie est unu crisu, chi faet ischifu coment'e cosa chi pudeschet; su dimóniu Sinònimos e contràrios porcariarzu / demóniu Frases unu podet èssere pudidinosu cantu cheres, forasgai maberò! (G.Ruju)◊ limba pudidinosa, puite tzarras e no ti callas?! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu cochon, dégoûtant Ingresu swine Ispagnolu guarro Italianu porcaccióne Tedescu Schwein, Schweinigel, Teufel.