corrói , nm Definizione
unu de is tantos númenes de su dimóniu
Sinonimi e contrari
demóniu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
diable
Inglese
devil
Spagnolo
diablo
Italiano
diàvolo
Tedesco
Teufel.
demóniu , nm: dimmóniu,
dimóniu,
dimóntziu Definizione
su male in persona, su cane mannu (o cane púdidu), èssere o ispíridu (ma si narat fintzes de persona mala meda) chi si ponet contra a Deus e a dónnia bene: sa gente po no dhu numenare, mancu, dhi narat unu muntone de númenes chi tenent totugantos valore de male o malu o chi s’impreant a disprétziu; foedhandho, mescamente candho unu est impressiu e mesu arrennegau, est unu foedhu chi si narat tanti po s'isfogare, comente si narat lampu, istocada e àteru: deosi si narat fintzes de genia fémina
Sinonimi e contrari
anemigu,
antzipirri,
arremínciu,
béstiu,
coedhu,
corroi,
diàbulu,
dillóriu,
foradenosu,
mentzitissu,
pudidinosu
Modi di dire
csn:
mannu, forti, mau chi mancu is dimónius = meda; pònnere su pè a su d. = lassai a pèrdiri, perdonai, passainci apitzus de una curpa, de unu motivu de certu, de un'ofesa
Frasi
bi at dimónios chi s'incòrporant in sirbones ◊ andai in cartas de dimóniu! ◊ e bai in sa furca, si funt trebessaus in mesu is dimónius! ◊ cussu nd'isciriat una prus de su dimóniu
2.
est unu dimóniu cussu pisedhu: no faghet a lu muntènnere ◊ est una dimónia custa pipia, no fait a dha ghetai in pinta!
3.
de ubi dimóniu ndi as bogau cussa bestimenta?! ◊ innui dimóniu est cussa cosa?!
Traduzioni
Francese
démon
Inglese
devil
Spagnolo
demonio
Italiano
demònio
Tedesco
Teufel.
diàbulu , nm: diàulu,
diàvulu,
tiau Definizione
iat a èssere su male in persona, su cane mannu, èssere chi si ponet contras a Deus e a dónnia bene: sa gente, po mancu dhu numenare, dhi narat unu muntone de númenes chi tenent totugantos valore de male o malu o chi s'imperant a disprétziu; foedhu chi si narat frastimandho, o fintzes a css. cosa cun arrennegu
Sinonimi e contrari
demóniu
/
anemigu,
antzipirri,
arremínciu,
béstiu,
coedhu,
corroi,
dincendu,
foradenosu,
maliche,
mentzitissu,
pudidinosu
Modi di dire
csn:
intregadu dae sos diàulos = abbundhoradu, chi zughet bundhos; intregau a su diàulu = chi est dadu a fàghere male; basai matonis e cagai tiàulus = fàghere duas cosas chi sunt s'una contrària a s'àtera; pònnere su pede a su diàulu = perdonare, lassare andhare, no fàghere contu de un'ofesa o dannu
Frasi
a su tàmbula tàmbula, a su rue rue, faghiat unu trechetu de totu sos diàulos ◊ nachi fit malu che chentu diàulos ◊ in s'iferru no bi at boja ne bundhu: sos diàvulos sunt in custu mundhu! (T.Ziranu)
2.
diàulu de ispiju e chie l'at inventadu! ◊ ísci s'ebba, su diàulu chi ti at fata! ◊ diàulu de brullas, torràdemi su chi mi azis cuadu! ◊ diàulu de s'intranna chi ti at fatu, francu Deus e nostra Segnora!
Cognomi e Proverbi
prb:
su diàulu faghet padedhas e no sèmpere cobertores
Etimo
ltne.
diabolus
Traduzioni
Francese
diable
Inglese
devil
Spagnolo
diablo
Italiano
diàvolo
Tedesco
Teufel.
foraldómine , agt, nm: forasdómine Definizione
chi giughet dimónios; su dimóniu etotu; fintzes unu chi faet a tímere, chi giaet ifadu, chi si ponet sèmpere in mesu in totu
Sinonimi e contrari
abbundhoradu,
incóglidu,
indemoniadu,
spiridau
/
antzipirri,
bundhone,
codiedhu,
corroi,
demóniu,
dinghellu,
foradenosu,
mentzitissu,
pascivera,
pudidinosu
3.
fit gai feu chi pariat unu forasdómine
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
endiablé,
diable
Inglese
possessed,
devil
Spagnolo
endemoniado,
demonio
Italiano
indemoniato,
demònio
Tedesco
besessen,
verteufelt,
Teufel.
incartài , vrb: incartare Definizione
imbodhigare cosa, pònnere in paperi; obbrigare a unu cun calecunu iscritu, fàere cuntratu; rfl. giare o impromitire s'ànima a su dimóniu; giogandho a cartas, abbarrare cun cartas in manu chi no cuncordant impare po pòdere serrare sa giogada
Sinonimi e contrari
imbodhiai
2.
su cuntratu dipendhiat de su tantu de sa robba: cun prus de dughentas chimbanta berveghes incartaias pro chimbe annos ◊ chie cheriat imparare un'arte s'incartaiat cun d-unu mastru pro unu tantu de annos
3.
no fit un'istincu de santu, tiu Nigola, ma no fit mancu incartadu a su dimóniu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
envelopper
Inglese
to come to a written agreement
Spagnolo
envolver,
encartar,
encartarse
Italiano
incartare,
obbligare uno con scrittura,
fare un patto col diàvolo
Tedesco
in Papier einpacken,
einen Vertrag schließen,
sich dem Teufel verschreiben.
pudidinósu , agt, nm Definizione
chi o chie est unu crisu, chi faet ischifu coment'e cosa chi pudeschet; su dimóniu
Sinonimi e contrari
porcariarzu
/
demóniu
Frasi
unu podet èssere pudidinosu cantu cheres, forasgai maberò! (G.Ruju)◊ limba pudidinosa, puite tzarras e no ti callas?!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
cochon,
dégoûtant
Inglese
swine
Spagnolo
guarro
Italiano
porcaccióne
Tedesco
Schwein,
Schweinigel,
Teufel.