búndhu , nm: búniu Definizione ànima o fortza mala chi unu podet portare in corpus, dimóniu; genia de idea, de pentzamentu malu, de gana forte Sinonimi e contrari brusore, bundhone, codiedhu, coedhu, diàbulu, mentzitissu Modi di dire csn: pònnere b. in conca = fàghere irbariare, dilliriare; nighedhu che b. = niedhu deretu, píghidu; ponner bundhu a ccn. = fintzas pònnere imprastu, cuntentare, ponner fatu Frasi cussa fémina faghiat sa majarza, ca nachi zughiat bundhos ◊ che bardófula si zirat in tundhu che puntu de un'irribiu o chi in corpus aeret zutu bundhu ◊ fúilas sas profertas de su bundhu! ◊ su preigadore fit nighedhu chi pariat unu bundhu ◊ ih, chi t'intrighint is búnius: tui ses?! 2. sa chi li mintet bundhu in su crevedhu est su cadone chin sa ligadorza ◊ presumidos che tue in custu mundhu mai ndh'apo connotu sentza bundhu! 3. e no lu contes su chi as fatu a proa: s'istadu fit a ponner bundhu a tie t'aia dadu una proendha noa! (A.Frau) Etimo ltn. ("immundus" paret menzus de "vagabundus": in srd. "munnedha, bunnedha" che àteras peràula) Traduzioni Francese esprit malin Inglese evil spirit Spagnolo diablo Italiano spìrito maligno, demònio Tedesco Unhold.

corrói , nm Definizione unu de is tantos númenes de su dimóniu Sinonimi e contrari demóniu Etimo srd. Traduzioni Francese diable Inglese devil Spagnolo diablo Italiano diàvolo Tedesco Teufel.

diàbulu , nm: diàulu, diàvulu, tiau Definizione iat a èssere su male in persona, su cane mannu, èssere chi si ponet contras a Deus e a dónnia bene: sa gente, po mancu dhu numenare, dhi narat unu muntone de númenes chi tenent totugantos valore de male o malu o chi s'imperant a disprétziu; foedhu chi si narat frastimandho, o fintzes a css. cosa cun arrennegu Sinonimi e contrari demóniu / anemigu, antzipirri, arremínciu, béstiu, coedhu, corroi, dincendu, foradenosu, maliche, mentzitissu, pudidinosu Modi di dire csn: intregadu dae sos diàulos = abbundhoradu, chi zughet bundhos; intregau a su diàulu = chi est dadu a fàghere male; basai matonis e cagai tiàulus = fàghere duas cosas chi sunt s'una contrària a s'àtera; pònnere su pede a su diàulu = perdonare, lassare andhare, no fàghere contu de un'ofesa o dannu Frasi a su tàmbula tàmbula, a su rue rue, faghiat unu trechetu de totu sos diàulos ◊ nachi fit malu che chentu diàulos ◊ in s'iferru no bi at boja ne bundhu: sos diàvulos sunt in custu mundhu! (T.Ziranu) 2. diàulu de ispiju e chie l'at inventadu! ◊ ísci s'ebba, su diàulu chi ti at fata! ◊ diàulu de brullas, torràdemi su chi mi azis cuadu! ◊ diàulu de s'intranna chi ti at fatu, francu Deus e nostra Segnora! Cognomi e Proverbi prb: su diàulu faghet padedhas e no sèmpere cobertores Etimo ltne. diabolus Traduzioni Francese diable Inglese devil Spagnolo diablo Italiano diàvolo Tedesco Teufel.

lauguadhínu , nm Definizione erba sardónia o àpiu burdu de arriu o fenugu de àcua, genia de erba mala chi assimbígiat a s'àpiu areste ma chi faet mòrrere animales e gente Sinonimi e contrari apiuareste, apiubburdu 1, lauadhini, pàrdinu, turgusone 1 Terminologia scientifica rba, Oenanthe crocata Etimo srd. Traduzioni Francese renoncule de Sardaigne Inglese blister buttercup Spagnolo nabo del diablo Italiano èrba sardònica Tedesco Wasserfenchel (giftig).

piardèdha , nf: pibardedha, piladredha, pilardedha Definizione tomata de toscu, de margiani, de cuadhus, tumata areste o mela de velenu, genia de tamatedha burda, ispinosa, nada deosi po su frutu velenosu chi faet (coment'e una superba matuca meda, groga, unu pagu ingespiada); cosa a papare avelenada chi ponent po su margiane, po canes dannàrgios Sinonimi e contrari bucone, buconete, pilórica 2. is bardaneris ant avelenau is canes a piladredha Terminologia scientifica rba, Solanum linnaeanum Etimo srd. Traduzioni Francese morelle de Linné Inglese Devil’s apple Spagnolo manzanillas, pelotillas, tomateras del diablo Italiano pómo di Sodoma Tedesco Teufelskirsche, Sodomsapfel.

turgusòne 1 , nm Definizione erba sardónia o apiu burdu de arriu o fenugu de àcua, genia de erba mala chi assimbígiat a s'àpiu areste, ma toscosu chi faet mòrrere animales e gente Sinonimi e contrari apiuareste, apiubburdu 1, lauguadhinu, pàrdinu Terminologia scientifica rba, Oenanthe crocata Traduzioni Francese renoncule de Sardaigne Inglese blisterbuttercup Spagnolo nabo del diablo Italiano èrba sardònica Tedesco Froschkraut.

«« Cerca di nuovo