chíbu , nm: chiu,
chivu,
ciu 3,
criu 1,
giu Definitzione
sa parte de mesu, su meudhu de is linnas; su sèmene de frutos chi portant s'ossu (o fintzes chentza ossu), ispartziu in duos perrales (chiu = ctr. corza); parte de sa farra, su chi abbarrat bogau su pódhine, su chivarzu e s'iscete: est grussitu, bonu meda, si faet a frégula (sucu) e si ndhe ammesturat a s'iscete po fàere a pane; fintzes cosa sólida bista coment'e contràriu de cosa lícuida (chiu ≠ brodu: manigare cosa a brou a chiu = cosa a granu cota in su brodu)/ chiu de méndhula, de nughe, de péssighe, de pruna e àteru
Sinònimos e contràrios
papu 1,
pisu,
sèmene
/
símbua
/
cdh. chia
Frases
méndhula a duos chios ◊ su chivu est ingranindhe ◊ custu est cudhu chivu de néspula chi aias prantatu ◊ no contat sa corja: contat su chivu!
2.
su chiu de sa farina lu faghimus a sucu
3.
si che at manigadu totu: brou e chiu
Sambenados e Provèrbios
smb:
Chiu
Terminologia iscientìfica
rbr
Ètimu
ltn.
cibus
Tradutziones
Frantzesu
cotylédon,
cerneau
Ingresu
cotyledon,
kernel
Ispagnolu
duramen,
sémola
Italianu
cotilèdone,
gherìglio,
sémola
Tedescu
Keimblatt,
Nußkern,
Kleie.
símbua , nf: símbula,
símula Definitzione
una parte de sa farra, grussita e de colore prus pagu biancu de s'iscete, antzis unu pagu groga (a logos sa méngius, in àteros de segundha, grussatza); una genia de pane / min. simuledha, nau de símbula cota in brodu de petza, coment'e minestra ma cagiada; èssiri grussu in sa símbula, fini in su pódhini (nau po su fàere de unu)= lassare a pèrdere is cosas importantes e giare importàntzia a cosas de pagu contu, èssere trotos
Sinònimos e contràrios
chibu
/
ttrs. símura
Frases
sas duas calidades de símula fint pro sos macarrones (tazolas, ciciones, sucu) e pro sa matzafrissa ◊ una parti de sa símbula si ndi pesat a cocòis e s'àtara s'ispòngiat po fai su modhitzosu ◊ feus maritzosu de símbua e cacòis pintaus a punta de sarreta ◊ at passadu sa farina in canistredha fatendhe sa símula
Sambenados e Provèrbios
smb:
Simbula, Simula
Terminologia iscientìfica
mng
Ètimu
ltn.
simila
Tradutziones
Frantzesu
son
Ingresu
bran
Ispagnolu
sémola
Italianu
sémola
Tedescu
Grieß.