alloloinài , vrb Sinònimos e contràrios atolondrai Tradutziones Frantzesu monter à la tête, étourdir Ingresu to befuddle, to stun by sleep, by sun Ispagnolu aturdir el vino, el sueño, el sol Italianu stordire col vino, dal sónno, dal sóle Tedescu durch Wein, vor Schlaf oder Sonne betäubt sein.
bínu , nm: vinu Definitzione súciu de s'àghina, postu a budhire cun sa binatza e postu in carradas, apustis chi at acabbau de budhire / min. binichedhu, nau prus che àteru in su sensu de binu lenu / su b. podet èssere: de fatura mústiu, nou, fatu, betzu, de iscupu o iscolu, de prentza; de colore biancu, craru (fintzas ocru de prédiche), ruju, niedhu; de sabore durche, bucante, ranchitzu, aspru, argu, axedu o ispuntu; de àrculu, càlidu, lenu, irbentiadu; genias o calidades de binu: cannonau, crannàcia, giogantinu, malvasia, mónica, muscadedhu, nuragus, vermentinu, arvesiniadu; b. crú = chi no li ant dadu incubonadura nudha, fatu e cracau; b. acotadu = binu prus bonu, fatu annunghindhe saba de mústiu etotu; b. chi rezet in s'ungra = callau, bonu meda Maneras de nàrrere csn: tocare su b. = comintzare, inghitzai su binu nou; bogai b. = leare binu (dae sa cuba); fàghere b. malu (nau de chini s'imbriagat)= iscúdiri, certai, fai machioris, dannus a imbriagu; èssere allegru a b. = chi at bufadu meditu; b. de féminas = lenu, de pagos grados; èssiri aciupau de b. che un'ispòngia = imbriagu pérdiu, a una feghe; assigurai su b., mudare su b. = iscolomare su binu a un'àteru isterzu pro lu lassare netu de feghe Frases sos binos, si sunt de ua e bene contivizados, sunt bonos totu ◊ no ndhe agatas in totue binu chi rezet in s'úngia ◊ candho no at dinari pro ispèndhere, s'ànima in contu de binu diat bèndhere! (Piga)◊ cussu fuedhat a su binu che a un'amigu!◊ de candho mi fit faghindhe male, de binu no dhe so bufendhe 2. est unu bibidore, si cochet a làdhara e fachet binu malu puru Sambenados e Provèrbios prb: ómine de binu, ómine de sisinu ◊ binu bonu finas a fegi Terminologia iscientìfica bfg Ètimu ltn. vinum Tradutziones Frantzesu vin Ingresu wine Ispagnolu vino Italianu vino Tedescu Wein.
cannonàdu , nm, pps: cannonatu, cannonau Definitzione calidade de àghina niedha chi giaet unu de is méngius binos sardos / coment'e pps., de cannonare Sinònimos e contràrios cagnolare Frases su cannonau cosa sua si callat in s’unga! Terminologia iscientìfica frt, bfg Tradutziones Frantzesu vin rouge exquis Ingresu delicious wine of red quality Ispagnolu garnacha Italianu vino prelibato di qualità róssa Tedescu köstliche Rotweinsorte.