gròdhe, gròdhi , nm: grodho,
grodhu Definitzione
genia de cane areste connotu po is trassas chi portat e ca si betat a is angiones, ma tenet fama mala (sa béstia maledita, apesta, rusta) peus de sa chi meritat: po su prus papat animaledhos dannàrgios (sórighes), nimales mortos o andhaos male; in cobertantza, chie tenet unu fàere de trasseri po si papare s'angenu
Sinònimos e contràrios
animabi,
apesta,
arresi,
bucamala,
fraíciu,
gallíciu,
giommaria,
leori,
lodhe,
lodhosu,
magliane,
matzone,
mastinu,
peiganu,
rulta,
tzerpi,
zosepe
/
imbovadori,
tramperi,
transosu
Frases
su grodho abbenenat sa vida de sos pastores, ca s'anzone chi acatat irvenat ◊ s’ómine no est naschidu pro istare intanadu e catziadu che grodhe ◊ est pessamentosu e sériu, ma sempre a oju biu che a su grodhe ◊ su grodhi est castiendi is angionis…
2.
no semus totu grodhes ne anzones ca tenimus unu coro e una mente! ◊ pro apedhare sos catedhos nanos no ndhe sentint sos grodhes antzianos! ◊ sunt gai imboligosos chi su grodhe che colant che anzone
Terminologia iscientìfica
anar, vulpes vulpes ichnusae, v. v. crucigera
Ètimu
srdn.
Tradutziones
Frantzesu
renard
Ingresu
fox
Ispagnolu
zorro
Italianu
vólpe
Tedescu
Rotfuchs,
Fuchs.
ingrodhíre , vrb Definitzione
fàere o essire coment'e unu margiane, de cumportamentos, essire trasseri, marfusu
Sinònimos e contràrios
ammargianae
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
ruser
Ingresu
to become wily
Ispagnolu
hacerse astuto
Italianu
involpire
Tedescu
schlau wie ein Fuchs werden.
magliàne , nm: margiane,
margiani,
mariane,
mariani,
marjane,
martzane,
marxani,
marzane,
marzani,
mergiani,
merxani Definitzione
genia de cane areste connotu po is trassas chi portat e ca si betat a is angiones: ma tenet fama mala (sa béstia maledita, apesta, rusta) peus de sa chi méritat: po su prus papat animaledhos dannàrgios (sórighes), animales mortos o andhaos male; in cobertantza, chie tenet unu fàere de trasseri po si papare s'angenu: in custu sensu, e sèmpere candho si pigat s'animale che unu cristianu, su númene si narat chentza s'artículu, coment'e númene de persona (chi dhu'est puru: Marianu) e si est cmpl. ogetu si faet prepositzionale / coa de margiani = zenia de erba chi narant pabulosu (Echium italicum); innòi morit margiani = itl. qui casca l'asino, pagu bi faghent sas trassas!
Sinònimos e contràrios
animabi,
apesta,
arresi,
bucamala,
fraíciu,
gallíciu,
giommaria,
grodhe,
leori,
lodhe,
lodhosu,
matzone,
mastinu,
peiganu,
rulta,
tzerpi,
zosepe
Frases
margiani iat fatu votu de fai unu conillu: candu at fatu su fillu fiat margiani etotu! ◊ margiani portat càrigas finis ◊ s'anzone mi ndhe at furadu marzane! ◊ si no buscat un'archivusada, mariani che ponet su pè in sa matzonera ◊ bi at marianis e sirvones ◊ mergiani no est de fidai!◊ in su munnu dhue at ómines ci funt peus de is lupos e de is maglianes!◊ una note su mere isparat, su teracu andhat e acatat a mariane mortu in s'annile
2.
margiani mannu imparat a is margianedhus ◊ mergiani ses de nòmini e de trassas ◊ si ponit peri a fai su mortu margiani, po mi ponni timória
Sambenados e Provèrbios
smb:
Margiani, Mariane, Mariani
/
prb:
marxani càmbiat a piu ma no a trassas
Terminologia iscientìfica
anar, vulpes vulpes ichnusae, v. v. crucigera
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
renard
Ingresu
fox
Ispagnolu
zorro
Italianu
vólpe
Tedescu
Rotfuchs,
Fuchs.