babbài , nm Definitzione títulu chi a logos ancora narant a su babbu, o fintzes a su sorgu; títulu de arrespetu chi si narat a ómines mannos, preides, dutores; in s'antigóriu fut su númene chi is Sardos giaiant a Deus comente arresurtat de su témpiu de Antas (in is montes tra Iglésias e Fluminimagiore) Sinònimos e contràrios babbu / bae 1, tziu Frases candho babbai torrat dae monte ti at a contare cosas de ispantu ◊ tue a Deus tenes a babbai e no cheres in s'ànima unu neu (Piras)◊ si bolis a mei a mulleri domanda a babbai! ◊ ajaju at lassau sa sienda a babbai e babbai dh’at lassada a mei 2. babbai Casu at furriadu sa Divina Cummédia de Dante in limba sarda ◊ babbai Antoni, a bos ndhe comporades de trigu? Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu papa, monsieur Ingresu sir Ispagnolu papá, don Italianu babbo, signóre Tedescu Vater, Papa, Herr, Gott.

Déu , nm: Deus Definitzione s'èssere subrannaturale perfetu, eternu e totuboderosu, su Bonu o Bene infiniu Maneras de nàrrere csn: sa paràula de Deus = sas Iscrituras Sagradas pro totu su chi benit atribbuidu a Deus; pònneresi cun Deus = dàresi a Deus; fàghere che a sa manu de Deus (nadu de una cosa)= fai bèni meda, sanai, curai (in cobertantza: fai mali meda a sa saludi); atzapare a Deus dormiu = fàghere male, fura, dannu e gai chentza irbortu perunu; a dae Deus chi… = e de gràssias chi…, gràssias a Deus chi…; no ti lu fetat Deu!… = arguai chi fetas cussa!, no ti costet de fàghere gai!; pessone chena Deu = chi no creit in Deus; zenia de zuramentu: comente est beru Deu! = est própiu berus; èssere a sa bona de Deus = a su fadu de Deus, a sa bona, pagu abbistos; bídere cara de Deu = istare bene; contos de Deus = contos de argumentu religiosu Frases nci at unu solu Deus ◊ cale vista no restat ammajada e rendhet lodes a Deus divinu pro totu sas delíscias chi nos dat?! (P.Serra)◊ candho benis tue est coment'e chi bia a Deus! ◊ dèu a Deus nci creu ca non si ndi podit fai de mancu ◊ solu in Deu agatamus veru bonu, solu in Isse agatamus pasu e gosu (P.Casu) 2. Deus nos giompat a s'àteru annu! ◊ siat totu po s'amore de Deus! ◊ Deus bos lu pachet! ◊ bai cun Deus! ◊ Deus bos bardet! ◊ Deus cherfat! ◊ Deus lu fetat chi andhet totu in bonu! ◊ mai Deus lu fetat chi nos benzat cussu male! ◊ no cherfat Deus chi capitet cussu! ◊ si ndhe aciapo, comente est veru Deu fato a unu e a s'àtera sa corda e si no ndhe lis vogo s'istentina no mi ant a nàrrere Antoni Farina! (Farina) 3. cussa est zente chi no at bidu mai cara ’e Deu, sempre in su bisonzu ◊ che a sa manu de Deus mi fait notesta a nci essiri a foras cun custu frius!… Sambenados e Provèrbios smb: (Dedeu) / prb: Deus no at fatu àutu a nisciunus ◊ a bochire tocat a Deus ◊ Deus tancat unu balcone e abberit una gianna Ètimu ltn.e Deus Tradutziones Frantzesu Dieu Ingresu God Ispagnolu Dios Italianu Dio Tedescu Gott.

devíde! , iscl Definitzione genia de giuramentu: po fàere a bíere chi su chi est naendho, unu, est de abberu e che ponet in mesu sa fide puru / devide! = abberu mia! Sinònimos e contràrios abberu!, afide!, gadamasta!, gadimassèstata! Frases - devide gai est! - Mudu, sa fide de su cane! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu ma foi! Ingresu honestly Ispagnolu a fe Italianu in fede! Tedescu so wahr Gott ist!.

divinidàde, divinidàdi , nf Definitzione su èssere divinu, Deus Sinònimos e contràrios deidade Tradutziones Frantzesu divinité Ingresu divinity Ispagnolu divinidad Italianu divinità Tedescu Göttlichkeit, Gott.

mancumàle , avb Definitzione foras male Sinònimos e contràrios bellaggai Frases mancumale s'annu a poi fatesit annada bona e su bestiàmine si campesit ◊ mancumale arriveint su matessi, finas si aiant fatu unu caminu inghiriosu Tradutziones Frantzesu heuresement (que) Ingresu just as well Ispagnolu menos mal Italianu méno male Tedescu Gott sei Dank!.

«« Torra a chircare