babbài , nm Definitzione
títulu chi a logos ancora narant a su babbu, o fintzes a su sorgu; títulu de arrespetu chi si narat a ómines mannos, preides, dutores; in s'antigóriu fut su númene chi is Sardos giaiant a Deus comente arresurtat de su témpiu de Antas (in is montes tra Iglésias e Fluminimagiore)
Sinònimos e contràrios
babbu
/
bae 1,
tziu
Frases
candho babbai torrat dae monte ti at a contare cosas de ispantu ◊ tue a Deus tenes a babbai e no cheres in s'ànima unu neu (Piras)◊ si bolis a mei a mulleri domanda a babbai! ◊ ajaju at lassau sa sienda a babbai e babbai dh’at lassada a mei
2.
babbai Casu at furriadu sa Divina Cummédia de Dante in limba sarda ◊ babbai Antoni, a bos ndhe comporades de trigu?
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
papa,
monsieur
Ingresu
sir
Ispagnolu
papá,
don
Italianu
babbo,
signóre
Tedescu
Vater,
Papa,
Herr,
Gott.
cosínu , nm: cusinu,
cussinu,
gosinu Definitzione
chie no bestit in costúmene, gente chi istat bene, errica, istat in bidha, est istudiada e at cambiau fintzes bestimentu, bestit de segnore
Sinònimos e contràrios
geo 1
Frases
incravatau, in bestes de cusinu, non zuches su cherbedhu sudorau ◊ tristu chie si arrambat a cusinu! ◊ lu mutiant "sennore" comente a sos bonos cussinos ◊ no ndhe as a cherrer fàchere unu cusinu irbaliau, de fizu tuo, no?!
Sambenados e Provèrbios
smb:
Cosinu, Cusino, Cusinu
Ètimu
ctl.
cusí
Tradutziones
Frantzesu
riche,
gentleman
Ingresu
gentleman
Ispagnolu
acomodado
Italianu
signóre
Tedescu
Herr.
dónnu , nm Definitzione
fut su títulu de arrespetu de is Giuighes e fintzes de is píscamos, apustis fintzes de ómines de famíglias nóbbiles erricas sardas; títulu de arrespetu chi si giaet a persona manna, parente; ómine erricu chi cumandhat in sa bidha, su mere, su chi cumandhat in calecunu trebballu / donnu sogru (nadu onnusogru) = sogru, su babbu de sa muzere pro s’ómine, su babbu de su maridu pro sa fémina; donnu mannu = ajaju; donnu fradi = su frade prus mannu
Sinònimos e contràrios
don
/
pressipale
2.
sos donnos no si abbàssiant a su paris de sos pedhones ◊ su riu est diventadu cumbessu, brutu, isciumosu, tzotzu, teracu de pagos donnos chi istant in sa comodidade
Ètimu
ltn.
dominus
Tradutziones
Frantzesu
seigneur
Ingresu
sir,
mister,
gentleman
Ispagnolu
señor
Italianu
signóre
Tedescu
Herr.
nòsse! , avb: nossi Definitzione
foedhu de nega, nono, ma nau cun arrespetu, foedhandho cun gente manna o chi no si connoschet o chi no si dhue tenet cunfidàntzia
Sinònimos e contràrios
nòbu,
nono,
nossa,
nòssada
| ctr.
sissa
Frases
candho dhos atobiànt in su camminu, a is sennores, fut a dhis fàere s’inchinu, totu a Sisse! e a Nosse! e a Fosteti ◊ nossi, nossi: cussu no mi andat! ◊ nossi, gomai! ◊ nossi gopai: est mellus chi mi ndi andi! ◊ nossi, mamma, no pòciu andai! ◊ eh, ca no at a èssiri cumenti narat fosteti, nossi! ◊ nosse, ne cheriat unu novu!
Tradutziones
Frantzesu
non,
monsieur!
Ingresu
no,
sir
Ispagnolu
no,
no señor
Italianu
nossignóre!
Tedescu
nein,
mein Herr,
meine Dame.
sannòri , nm: segnore,
segnori,
sennore,
sennori,
signori,
sinniore Definitzione
persona distinta, pulia, bene bestia, mescamente istràngiu de logu atesu, persona chi faet vida discantzosa; títulu de arrespetu chi si giaet a un'istràngiu bestiu de sennore, ma mescamente títulu chi si giaet a Cristos, a Deus, in su sensu chi podet apitzu de totus e de totu
Frases
est ricu pàsitu, ma no est segnore ◊ dae sos segnores aiat imparatu dontzi malu vissu ◊ cussu faghet su sennore, sempre in bidha, ma a triballare no si betat! ◊ ah, su sennò, no dhi at a èssiri atobiada una barchixedha cun babbu miu?
2.
o Signore, prego a Tie sullievu de mi dare a tantas penas! ◊ sos chi amant e timent su Segnore nudh'àteru in sa terra devent tímere (B.Mureddu)◊ si de sa fide tenet su cunfortu altzat su pensamentu a su Segnore
Tradutziones
Frantzesu
seigneur
Ingresu
mister,
sir,
gentleman,
god
Ispagnolu
señor
Italianu
signóre
Tedescu
Herr.