Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

carràle, carràli , agt, nm Definitzione chi est de is matessi carres o coment'e chi siat de is matessi carres (de sa matessi mama); nau a solu, su c. po ómine, frade, sa c. po fémina, sorre / sorre, frade, connadu, babbu carrale = sa sorre, su frade, su connadu, su babbu de unu; fradili carrali = fradile de primu gradu Sinònimos e contràrios coriale / fadre, sorre Frases frades carrales no si dant innóriu ◊ a bortas po sucurri unu fradi ispirituali tocat a lassai su carrali ◊ su carrale a s'interru de mamma no bi fit ca est emigrau atesu 2. afido sas isperàntzias meas a su sensu carrale de sos Sardos pro sarbare custa terra ◊ semus istados amigos carrales dai sa piús frisca pitzinnia Terminologia iscientìfica ptl Ètimu ltn. carnalis Tradutziones Frantzesu fraternel, frère, sœur Ingresu fraternal Ispagnolu consanguíneo Italianu carnale, fratèrno, fratèllo, sorèlla Tedescu leiblich, brüderlich, Bruder, Schwester.

cunsòrre , nf: cussorre Definitzione fémina chi faet parte de una cunfraria Sinònimos e contràrios germana Tradutziones Frantzesu consœur Ingresu sister Ispagnolu hermana Italianu consorèlla Tedescu Schwester.

mògna , nf: mòngia, monza Definitzione fémina chi faet votu e si giaet totu a Deus e a una vida de fide, a serbire o atèndhere gente bisongiosa Maneras de nàrrere csn: andharesiche o intraresiche a m., essiresindhe de monza; monza de domo = fémina chentza cojada chi sighit a istare in domo de su babbu e de sa mama; mongixedha: una zenia de pane modhe, russu; cara ’e monza = una creze de basolu; mòngia arrúbia, mòngia niedha = crezes de cóciula; inserrau che m. = chi no essit mai Frases chi abarru abetendi a issu fàciu sa vida de mòngia! ◊ si ch'est intrada a monza addaghi sos de domo no l'ant lassada cojare cun chie cheriat ◊ sa meri est totu sa santa dí incortia in cust'apusentu coment'e una mòngia de clausura 2. mòngias de Sant'Agustinu, duas concas in d-unu cuscinu! Ètimu ctl. monja Tradutziones Frantzesu religieuse, sœur Ingresu nun Ispagnolu monja Italianu mònaca, suòra Tedescu Nonne, Schwester.

sòrre , nf: sorri Definitzione fígia de su matessi babbu e de sa matessi mama de un'àteru o àtera / min. sorraredha, sorrigedha, sorrighedha, sorrixedha; s. de unu lados = concóina, fígia de matessi babbu e diferente mama, o de matessi mama e diferente babbu Frases frade e sorre fint che duas gútias de abba ◊ is duas sorres furint maistas ◊ is sorris concóinas no podiant biri cudha piciochedha e torrànt a contai totu a sa mama insoru 2. si unu fait sa volontadi de Babbu miu, issu est fradi miu, sorri mia e mama mia ◊ donzi ómin'e su mundhu est frade meu, donzi fémina est sorre mia Terminologia iscientìfica ptl Tradutziones Frantzesu sœur Ingresu sister Ispagnolu hermana Italianu sorèlla Tedescu Schwester.