isbotoràre , vrb Definitzione
tzucare a nàrrere, foedhare cun arrennegu apustis chi unu at padiu meda
Frases
- No mi ndhe faedhedas, mancu! - isbotoreit su malandrinu
Tradutziones
Frantzesu
éclater
Ingresu
to burst out
Ispagnolu
echarse,
estallar
Italianu
sbottare
Tedescu
ausbrechen.
iscapàe, iscapài , vrb: iscapare,
isciapare,
scapai Definitzione
lassare, lassare andhare cosa poderada, acapiada o isserrada (fintzes bogare de presone), bogare sa fune a un'animale (nau sèmpere po animales mannos), lassare orrúere; bogare de cabu faendho una faina a s'acabbu de sa giorronada (i. de); nau de su pipiu, cumenciare a camminare a solu; cumenciare, imbucare a fàere, a trebballare (i. a)/ pps. iscapadu, iscapu
Sinònimos e contràrios
ammollai,
cèdere,
imbrocare,
imbucare,
irfunare,
lassai
| ctr.
aferrai,
aggarrai,
muntènnere,
prèndhere,
sessare,
tènnere
Maneras de nàrrere
csn:
i. s'abba = istupare carchi isterzu o bartza prena de abba a manera chi custa che essat: nadu de sas nues, pròere; i. a prànghere, a ríere, a cúrrere = imbucare o comintzare totinduna a prànghere, a ríere, fuire su prantu, su risu, a cúrrere
Frases
iscapa cussa cosa, no la muntenzas! ◊ sos massàgios iscapeint sos boes a pàschere ◊ su babbu l'iscapeit a pitzinnu minore in fatu a bàtoro sues ◊ annuadu za est, ma no iscapat abba ◊ apenas su gridadori donat su signali de iscapai, s'ègua nci essit che unu guetu ◊ ant iscapu su presoneri ◊ cussu abarrat fintzas cuíndixi dís cun su murru sentza de iscapai unu fuedhu! ◊ iscàpache s'abba de sa bartza e abba s'iscra! ◊ candho bidiabamus cudha cantandhe noche iscapabat su risu ◊ iscapadhi is canis ca bis comenti si ndi andat, cussu!
2.
a it'ora iscapades su sero? ◊ abbàita sos pitzinnos ca m'iscapo a domo de mamma!
3.
e it'est, filla tua oi at iscapau língua? no fuedhat mai! ◊ s'àcua de sa pingiara at iscapau su búdhiru
4.
isciapant a fughire… cada brincu iscudiant una ruta! ◊ s'iscapas a nàrrere, tue puru za…: ses isazerendhe! ◊ sa mama at iscapau a prànghere timendhe pro su fizu
Ètimu
itl.
scappare
Tradutziones
Frantzesu
lâcher
Ingresu
to burst (out),
to let go
Ispagnolu
soltar
Italianu
mollare,
liberare,
prorómpere
Tedescu
freilassen,
ausbrechen.
iscopíe , vrb: iscopire,
iscupire,
iscupiri,
scopie Definitzione
nau de is matas, isparare, bogare cambos noos (nau de su frore, apèrrere) o, nau de una fortza, essire, tènnere isfogu; fuliare salia, ispudare, fàere essire (es. de una bartza, de un'istrégiu tirandhondhe su tupone)/ pps. iscopiu
Sinònimos e contràrios
brionire,
brotai,
sciogai
/
gruspiare,
gruspire,
ispudai
/
istupare
Maneras de nàrrere
csn:
iscupiresila cun ccn. = pigaisidha cun ccn.; no iscupit cun su cuadhu e iscupit cun sa sedha! = si la leat cun chie no ndhe tenet curpa; iscupire s'imbreaghera = scexiai, isturdire s'imbriaghera; iscupire a prànghere = atacai a pràngiri
Frases
s'ógiu de sas piantas fit pienu de abbundhàntzia, pronta a iscopire sa vida novella (A.Casula)◊ sa méndhula in sa bassura iscopit prima a fiore ◊ sa linna in beranu in donzi foza iscopit unu frutu ◊ su chelu fut prontu a iscupire in nie e in fridura
2.
si betant a su triballu po che iscupire su chi dhis rósigat a intro de cropus ◊ su benniolu, arrennegadu, si che dh'iscupit cun cudhu chi no ne tenet crupa ◊ cussu si che dh'iscupit cun megus ◊ no ischiat cun chie si che dh'iscupire!◊ at iscupiu s'arrennegu cun cià mullei
3.
bai, no ti chescis, bai e no iscupas a celu, chi in faci no ti torrit sa salia! ◊ a fizu meu nodidu proite mi l'as atzotadu, proite mi l'as iscupidu?!
4.
po abbae s'ortu iscopiaus su putzu
Ètimu
spn.
Tradutziones
Frantzesu
jaillir
Ingresu
to burst forth
Ispagnolu
brotar,
escupir
Italianu
erómpere
Tedescu
ausbrechen.
podhoràre , vrb Definitzione
bogare suore, podhore, nau de sa carena, de sa pedhe
Sinònimos e contràrios
impodhorare,
inciorai,
suderare
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
transpirer
Ingresu
to sweat
Ispagnolu
transpirar
Italianu
traspirare
Tedescu
schwitzen,
ausbrechen,
transpirieren.