acasagiài , vrb: acasatzare, acasazare, acasizare, agasagiare, agasajare, agasazare, aggasajare Definitzione arrecire una persona a domo; fàere bonu a cara, a unu, su dhu pigare in cunfidàntzia e delicadesa: nau cun ironia, su contràriu puru Sinònimos e contràrios acatai 1, acogliensiai, acoglire, arretzetare, carinnare, frandhigare Frases apena los at bidos, Mariànzela est falada a los addobiare e acasazare tocàndhelis sa manu ◊ ite birgonza, fiza mea aperindhe sa zanna a denote pro acasazare su pejus de sa bidha! ◊ amicos e connoschentes mi ant acasazau ◊ l'amus aggasajau comente si tocavat a unu paesanu vene torrau ◊ a isse l’ant acasizadu fatèndheli su bellu in cara 2. si li fit incurbiada supra delliriandhe e acasazandhesilu ◊ sos nuscos delicaos de sos calàbriches acasazant sa natura ◊ mi istringhet ambas manos meas e chin sa dresta mi acasazat sa massidha ◊ sas pitzinnas mannitas las pones a passizare sos fizos, a los acasazare 3. sos poledhos, unu mascru e una fémina, si fin acasazandhe 4. mi acasazo deretu a santu Predu chi mi presentet totu sos poetas 5. mi timu chi siat po ponni cancua tàcia noba, po acabbai de acasagiai su logu! (S.A.Spano)◊ sa mama si nci ghetat circhendi de abbratzai a Cristus in sa cruxi: Fillu miu istimau, gei ti ant acasagiau!…◊ chi trigat a sanai pobidhu miu, gei seus acasagiaus!…◊ no fiat unu de bidha, ma castiendidhu aici acasagiau, arrutu, mi pariat chi fessit unu de domu mia etotu Ètimu spn. agasajar Tradutziones Frantzesu loger Ingresu to give, hospitality Ispagnolu acoger, hospedar Italianu ospitare, fare buòna accogliènza Tedescu zu Gast haben, freundlich empfangen.

acoglídu , pps, agt: acollidu, aculliu Definitzione de acoglire, acollire; chi est tentu contu, contivigiau, chistiu Sinònimos e contràrios acoltu 2. Tradutziones Frantzesu ramassé Ingresu picked Ispagnolu recogido Italianu raccòlto Tedescu aufgelesen, empfangen.

acoglíre , vrb: acollire, acolliri, aculli, acullire, aculliri, aggoglire, aggollire, agoglire, coglire* Definitzione bodhire cosa de terra e pònnere in istrégiu o in àteru logu adatu, fintzes po dha chistire; arrecire gente a domo fintzes po agiudu, amparu, contivigiare su fedu piticu / pps. acoglidu Sinònimos e contràrios acabarrare, acabidae, acasagiai, ammuntonae, arragolli, aunire, balanzare, bòdhere, chistie, frànghere, imparai, ingòllere, remonire, tòdhere | ctr. foliai, frundhire, iscavulai Frases la bido acoglindhe rosas, gesminos e lizos ◊ acoglire sas peràulas de Deus ◊ fiaus aggollindhe landhe in su monte ◊ tziu Efisedhu at iscritu sas cantones suas chi si ammentaiat e sas chi at pótidu agoglire de àteros 2. sas de Talana beniant a bidha e fut cussas puru a las aggollire ◊ candu is crabas cumentzant a si afillai tocat de andai avatu po aculliri is crabitus ◊ cuss'ègua de sorri tua si nci at bogau, ma mammai gei s'at acolliu bèni (B.M.Aresu)◊ andendu andendu pentzà a cumenti m'iant acollí su babbu e sa mamma Tradutziones Frantzesu accueillir Ingresu to receive Ispagnolu recoger, acoger Italianu accògliere Tedescu auflesen, empfangen.

cominigàre , vrb: comunigai, comunigare, cuminigai, cuminicare, cummunigae Definitzione pigare o giare sa comunione, s'óstia cunsagrada (si manígiat meda in forma prnl.); coment'e nm., sa comunione / cominigare a unu apustis mortu = fàghere sa cosa a distempus Frases nessi a Pasca za si comínigat ◊ sos pisedhos su preíderu los at cufessados e cominigados ◊ est morta in d-unu patrefíliu, mancu su tempus de dha comunigai! ◊ fut andau a missa e si fut comunigau ◊ cominigadu ti ses, oe? 2. est passau su cummunigae ma nemus si est imbannugau Sambenados e Provèrbios prb: apustis mortu cuminighedhu… Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu communier Ingresu to administer holy communion (receive) Ispagnolu comulgar Italianu dare la comunióne, comunicarsi Tedescu die Kommunion spenden empfangen.

ingendrài , vrb: ingendrare, inzendrare Definitzione giare princípiu a sa vida biológica, nau mescamente de s'ou, de sa céllula fémina chi intrandho apare cun sa céllula mascu cumènciat sa vida de su fedu nou chi si format; nau de css. cosa, pentzare, immaginare, fàere naschire, cumenciare calecuna cosa noa Sinònimos e contràrios ingenerai / clocire, grogonire / penciai, immaginai Frases pabilu no s'iscriet chena pinna, no ingendrat sa fémina perissa, ne podet betza torrare a pitzinna (Còntene)◊ su pudhighinu est inzendradu candho sa pudha at crochidu s'ou ◊ Nostra Segnora est ingendrada sentza pecadu ◊ sa Vírgini at meréssiu de ingendrai a Gesugristu in is intragnas suas 2. sas limbas sunt inzendradas dae su coro de sa zente (C.Puddu)◊ sos pessos illàcanant che mariposas in tancas de fiores e inzendrant peràulas Ètimu spn. engendrar Tradutziones Frantzesu concevoir, engendrer Ingresu to beget, to conceive Ispagnolu concebir Italianu concepire, generare Tedescu empfangen, zeugen, hervorbringen.

«« Torra a chircare