acasagiài , vrb: acasatzare,
acasazare,
acasizare,
agasagiare,
agasajare,
agasazare,
aggasajare Definitzione
arrecire una persona a domo; fàere bonu a cara, a unu, su dhu pigare in cunfidàntzia e delicadesa: nau cun ironia, su contràriu puru
Sinònimos e contràrios
acatai 1,
acogliensiai,
acoglire,
arretzetare,
carinnare,
frandhigare
Frases
apena los at bidos, Mariànzela est falada a los addobiare e acasazare tocàndhelis sa manu ◊ ite birgonza, fiza mea aperindhe sa zanna a denote pro acasazare su pejus de sa bidha! ◊ amicos e connoschentes mi ant acasazau ◊ l'amus aggasajau comente si tocavat a unu paesanu vene torrau ◊ a isse l’ant acasizadu fatèndheli su bellu in cara
2.
si li fit incurbiada supra delliriandhe e acasazandhesilu ◊ sos nuscos delicaos de sos calàbriches acasazant sa natura ◊ mi istringhet ambas manos meas e chin sa dresta mi acasazat sa massidha ◊ sas pitzinnas mannitas las pones a passizare sos fizos, a los acasazare
3.
sos poledhos, unu mascru e una fémina, si fin acasazandhe
4.
mi acasazo deretu a santu Predu chi mi presentet totu sos poetas
5.
mi timu chi siat po ponni cancua tàcia noba, po acabbai de acasagiai su logu! (S.A.Spano)◊ sa mama si nci ghetat circhendi de abbratzai a Cristus in sa cruxi: Fillu miu istimau, gei ti ant acasagiau!…◊ chi trigat a sanai pobidhu miu, gei seus acasagiaus!…◊ no fiat unu de bidha, ma castiendidhu aici acasagiau, arrutu, mi pariat chi fessit unu de domu mia etotu
Ètimu
spn.
agasajar
Tradutziones
Frantzesu
loger
Ingresu
to give,
hospitality
Ispagnolu
acoger,
hospedar
Italianu
ospitare,
fare buòna accogliènza
Tedescu
zu Gast haben,
freundlich empfangen.
acoglídu , pps, agt: acollidu,
aculliu Definitzione
de acoglire, acollire; chi est tentu contu, contivigiau, chistiu
Sinònimos e contràrios
acoltu
2.
Tradutziones
Frantzesu
ramassé
Ingresu
picked
Ispagnolu
recogido
Italianu
raccòlto
Tedescu
aufgelesen,
empfangen.
acoglíre , vrb: acollire,
acolliri,
aculli,
acullire,
aculliri,
aggoglire,
aggollire,
agoglire,
coglire* Definitzione
bodhire cosa de terra e pònnere in istrégiu o in àteru logu adatu, fintzes po dha chistire; arrecire gente a domo fintzes po agiudu, amparu, contivigiare su fedu piticu / pps. acoglidu
Sinònimos e contràrios
acabarrare,
acabidae,
acasagiai,
ammuntonae,
arragolli,
aunire,
balanzare,
bòdhere,
chistie,
frànghere,
imparai,
ingòllere,
remonire,
tòdhere
| ctr.
foliai,
frundhire,
iscavulai
Frases
la bido acoglindhe rosas, gesminos e lizos ◊ acoglire sas peràulas de Deus ◊ fiaus aggollindhe landhe in su monte ◊ tziu Efisedhu at iscritu sas cantones suas chi si ammentaiat e sas chi at pótidu agoglire de àteros
2.
sas de Talana beniant a bidha e fut cussas puru a las aggollire ◊ candu is crabas cumentzant a si afillai tocat de andai avatu po aculliri is crabitus ◊ cuss'ègua de sorri tua si nci at bogau, ma mammai gei s'at acolliu bèni (B.M.Aresu)◊ andendu andendu pentzà a cumenti m'iant acollí su babbu e sa mamma
Tradutziones
Frantzesu
accueillir
Ingresu
to receive
Ispagnolu
recoger,
acoger
Italianu
accògliere
Tedescu
auflesen,
empfangen.
cominigàre , vrb: comunigai,
comunigare,
cuminigai,
cuminicare,
cummunigae Definitzione
pigare o giare sa comunione, s'óstia cunsagrada (si manígiat meda in forma prnl.); coment'e nm., sa comunione / cominigare a unu apustis mortu = fàghere sa cosa a distempus
Frases
nessi a Pasca za si comínigat ◊ sos pisedhos su preíderu los at cufessados e cominigados ◊ est morta in d-unu patrefíliu, mancu su tempus de dha comunigai! ◊ fut andau a missa e si fut comunigau ◊ cominigadu ti ses, oe?
2.
est passau su cummunigae ma nemus si est imbannugau
Sambenados e Provèrbios
prb:
apustis mortu cuminighedhu…
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
communier
Ingresu
to administer holy communion (receive)
Ispagnolu
comulgar
Italianu
dare la comunióne,
comunicarsi
Tedescu
die Kommunion spenden empfangen.
ingendrài , vrb: ingendrare,
inzendrare Definitzione
giare princípiu a sa vida biológica, nau mescamente de s'ou, de sa céllula fémina chi intrandho apare cun sa céllula mascu cumènciat sa vida de su fedu nou chi si format; nau de css. cosa, pentzare, immaginare, fàere naschire, cumenciare calecuna cosa noa
Sinònimos e contràrios
ingenerai
/
clocire,
grogonire
/
penciai,
immaginai
Frases
pabilu no s'iscriet chena pinna, no ingendrat sa fémina perissa, ne podet betza torrare a pitzinna (Còntene)◊ su pudhighinu est inzendradu candho sa pudha at crochidu s'ou ◊ Nostra Segnora est ingendrada sentza pecadu ◊ sa Vírgini at meréssiu de ingendrai a Gesugristu in is intragnas suas
2.
sas limbas sunt inzendradas dae su coro de sa zente (C.Puddu)◊ sos pessos illàcanant che mariposas in tancas de fiores e inzendrant peràulas
Ètimu
spn.
engendrar
Tradutziones
Frantzesu
concevoir,
engendrer
Ingresu
to beget,
to conceive
Ispagnolu
concebir
Italianu
concepire,
generare
Tedescu
empfangen,
zeugen,
hervorbringen.