cabulàre , vrb: acabulare* 1 Definitzione sighire, camminandho, e passare prus ainnanti de un'àteru, de unu tretu, fintzes passare camminandho e bastat, passare su tempus; èssere o arresurtare prus de unu tanti; a logos, arrecuire, furriare, torrare a domo, fintzes mòrrere Sinònimos e contràrios barigare, colare, passae, probassai / iscabulare / recòrdere, contoniai Frases su fizu creschindhe at cabuladu a su babbu ◊ a como che amus cabuladu chimbe contoneras ◊ pro chi apat su tempus cabuladu, los sento sempre bios cudhos bellos consizos ◊ apenas issos ndhe cabuleint in sa boltada de s'istradone, cudhu imbucheit a cadhu fuendhe ◊ su tempus càbulat lestru ◊ su cànnau mi che càbulat dae manos e su màsciu leat fua! 2. su chi iscries no depet cabulare sas duas pàzines 3. su sero semus cabulados a bidha ◊ su frade si ammalaideit e intro de unu mese che fit cabuladu! Tradutziones Frantzesu franchir, dépasser, excéder Ingresu to cross Ispagnolu superar Italianu varcare, valicare, eccèdere Tedescu passieren, übersteigen.

demasiàre , vrb Definitzione essire de is límites, fàere prus de su chi dhue bolet Sinònimos e contràrios birare, cabulare, soberare | ctr. mancai Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu dépasser Ingresu to exceed Ispagnolu excederse Italianu eccèdere Tedescu übersteigen.

giampàre, giampiàre , vrb: ciumpare, gimpare, giompai, giompare, giumpai, giumpare, zampare Definitzione passare a brínchidu, brinchidare po passare de una parte a s'àtera de una cosa (erriu, camminu o àteru), passare de una parte a s'àtera; si narat fintzes in su sensu de trampare, cullonare / giàmpiami su logu! = baidindi!, a fora de inoghe! Sinònimos e contràrios passae / sartai / ingannai Frases marranu chi gimpes su giannile meu! ◊ so prontu a giumpare a pes seguros su badu de custu tempus (G.Fiori)◊ giompare sos rios candho sunt prenos de abba est una bella proa! ◊ che so passadu inoghe andhendhe atesu a giampare su mare a Continente (Sale)◊ a maridu meu giumpendhe a cadhu a còscia in d-unu riu si lu pigeit s'undha 2. su pisci de Santa Illa, dhu bendu a ispignarura, friscu, ancora giumpendi 3. bae ca tue a mie no mi giampas! Tradutziones Frantzesu traverser, guéer, franchir Ingresu to cross, to ford Ispagnolu atravesar, vadear Italianu attraversare, guadare, valicare Tedescu überschreiten, durchwaten, übersteigen (verbo inseparabile).

probassài, probassàre , vrb: propassai, propassare Definitzione andhare prus ainnanti de un'àteru (gente, logu, cosa, tempus o àteru) Sinònimos e contràrios acabulare, cobai, isazerare, isigolare | ctr. ammoderai Frases su tallu passat in bidha, propassat su ponti e sighit andai a innantis Ètimu ctl., spn. propasar Tradutziones Frantzesu dépasser Ingresu to go beyond Ispagnolu superar, pasar Italianu oltrepassare, sorpassare, superare Tedescu übersteigen, überschreiten, überholen.

sciadhíe , vrb: sciadhiri Definitzione passare de un'oru, de unu tretu, de unu tanti, nau de logu o de tempus o àteru, essire de prus; essire o bogare de su logu suo, nau de un'arremu, essire de arratza diferente; iscassedhare, fartare Sinònimos e contràrios colare, irghelare, passae / ilgiogare, innoigare, irbesciai, isconzare / iscrizeniare Maneras de nàrrere csn: lassai sciadhiri una cosa a unu = perdonarebbila, no ndhe fàghere contu, lassare andhare; fai bias sciadhitas, sciadhias = fai moris fadhitus, forchidhos Frases chi sa lítera sciadhit su pesu, est doveri de dha tassai ◊ sciadhia sa caserma, essendu a manu dereta dhui at un'ofelleria ◊ dh'at sighiu e peri sciadhiu, currendu ◊ a chistionai su tempus nci sciadhit chena chi unu si ndi acatit ◊ chi ia tentu s'edadi de issa un'ómini aici no mi dh'ia lassau sciadhiri ◊ no nci sciadhiat noti chi non mi cumpariat in su sonnu ◊ in su caminu no dhue sciadhiat su giú chin su carru, no dhue colànt duas personas paris! 2. mi soi sciadhiu unu bratzu ◊ su cuadhu s'est sciadhiu unu pei 3. po una borta chi ti at mossiau, burrincu, si dha podias peri lassai sciadhiri 4. tui as sciadhiu, no paris mancu de s'arratza de sa famíglia (G.Mura) 5. no si seus atobiaus: si bit ca eus fatu bias sciadhitas ◊ soi iscriendu e mancai mi apu a isbalgiai calencunu acentu chi nci sciadhit chene dhu biri (C.Carta) Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu dépasser, s'écouler Ingresu to go beyond Ispagnolu translimitar, superar Italianu oltrepassare, trascórrere Tedescu überschreiten, übersteigen, vergehen.

«« Torra a chircare