cabulàre , vrb: acabulare* 1 Definitzione
sighire, camminandho, e passare prus ainnanti de un'àteru, de unu tretu, fintzes passare camminandho e bastat, passare su tempus; èssere o arresurtare prus de unu tanti; a logos, arrecuire, furriare, torrare a domo, fintzes mòrrere
Sinònimos e contràrios
barigare,
colare,
passae,
probassai
/
iscabulare
/
recòrdere,
contoniai
Frases
su fizu creschindhe at cabuladu a su babbu ◊ a como che amus cabuladu chimbe contoneras ◊ pro chi apat su tempus cabuladu, los sento sempre bios cudhos bellos consizos ◊ apenas issos ndhe cabuleint in sa boltada de s'istradone, cudhu imbucheit a cadhu fuendhe ◊ su tempus càbulat lestru ◊ su cànnau mi che càbulat dae manos e su màsciu leat fua!
2.
su chi iscries no depet cabulare sas duas pàzines
3.
su sero semus cabulados a bidha ◊ su frade si ammalaideit e intro de unu mese che fit cabuladu!
Tradutziones
Frantzesu
franchir,
dépasser,
excéder
Ingresu
to cross
Ispagnolu
superar
Italianu
varcare,
valicare,
eccèdere
Tedescu
passieren,
übersteigen.
giampàre, giampiàre , vrb: ciumpare,
gimpare,
giompai,
giompare,
giumpai,
giumpare,
zampare Definitzione
passare a brínchidu, brinchidare po passare de una parte a s'àtera de una cosa (erriu, camminu o àteru), passare de una parte a s'àtera; si narat fintzes in su sensu de trampare, cullonare / giàmpiami su logu! = baidindi!, a fora de inoghe!
Sinònimos e contràrios
passae
/
sartai
/
ingannai
Frases
marranu chi gimpes su giannile meu! ◊ so prontu a giumpare a pes seguros su badu de custu tempus (G.Fiori)◊ giompare sos rios candho sunt prenos de abba est una bella proa! ◊ che so passadu inoghe andhendhe atesu a giampare su mare a Continente (Sale)◊ a maridu meu giumpendhe a cadhu a còscia in d-unu riu si lu pigeit s'undha
2.
su pisci de Santa Illa, dhu bendu a ispignarura, friscu, ancora giumpendi
3.
bae ca tue a mie no mi giampas!
Tradutziones
Frantzesu
traverser,
guéer,
franchir
Ingresu
to cross,
to ford
Ispagnolu
atravesar,
vadear
Italianu
attraversare,
guadare,
valicare
Tedescu
überschreiten,
durchwaten,
übersteigen (verbo inseparabile).
illacanài , vrb: illacanare,
irlacanari,
slacanai Definitzione
mòvere, cambiare, istesiare sa làcana; passare is làcanas, essire fora de is làcanas
Frases
sos bighinos nostros sunt sèmpere illacanendhe: istrizi oe istrizi cras, si che intrant terrinu!
2.
sos pessos illàcanant che mariposas in tancas de fiores (C.Puddu)
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
franchir les limites
Ingresu
to trespass
Ispagnolu
invadir,
salirse
Italianu
sconfinare
Tedescu
die Grenze überschreiten.
istremenàre , vrb Definitzione
su orrúere solu solu de unu trèmene, de unu muroni de terra de pitzu a bàsciu, fintzes calare a bàsciu nau de unu andhare, de unu camminu in logu de costera; tròchere, isciusciare su trèmene comente faet chie furat terrenu ispostandho sa làcana, ma fintzes su èssere a làcana de pare cun ccn.; rfl. nau de unu, nàrrere isciolórios, ammachiare
Sinònimos e contràrios
desmuronai,
immarginare,
irribbare,
isteremare,
smuronai
Frases
cun custas abbas aira su logu est totu istremenendhe
2.
seo mirandhe sos caminos artziandhe a sos montigos e cussos istremenandhe a badhe
3.
sa tanca tua istrèmenat cun cussa de Fulanu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
s'ébouler,
franchir les limites
Ingresu
to slide down,
to digress (from sthg)
Ispagnolu
desmoronar,
invadir
Italianu
franare,
sconfinare
Tedescu
abrutschen,
einfallen.
zampàre , vrb: ciumpare,
giampare*,
zumpare Definitzione
passare de una parte a s'àtera de ccn. cosa, de ccn. logu (segundhu ite si giumpat, passare a brínchidu in pitzu), passare de una chistione a un'àtera diferente, fintzes fàere prus de unu tanti (de cosa, de trebballu)
Sinònimos e contràrios
passae,
sartai
Maneras de nàrrere
csn:
z. unu riu, unu fossu, unu muru, unu truncu, su giannile, su mare; e zàmpadi!… (nadu a marrania) = arguai a tie chi ti moas a perunu logu!
Frases
dhos ant bistos candu funt zampandhe in su frúmmene ◊ sa conca mia no che fit prus in logu nostru: aiat zumpadu su mare ◊ si fit istadu ómine de cabbale no aiat zumpadu su zannile meu, pro su chi mi at fatu
2.
che a isse zampeis is chent'annos!
Tradutziones
Frantzesu
traverser,
franchir
Ingresu
to cross,
to ford
Ispagnolu
atravesar,
cruzar,
vadear
Italianu
varcare,
attraversare,
guadare
Tedescu
überschreiten,
durchwaten.