Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

cabulàre , vrb: acabulare* 1 Definition sighire, camminandho, e passare prus ainnanti de un'àteru, de unu tretu, fintzes passare camminandho e bastat, passare su tempus; èssere o arresurtare prus de unu tanti; a logos, arrecuire, furriare, torrare a domo, fintzes mòrrere Synonyms e antonyms barigare, colare, passae, probassai / iscabulare / recòrdere, contoniai Sentences su fizu creschindhe at cabuladu a su babbu ◊ a como che amus cabuladu chimbe contoneras ◊ pro chi apat su tempus cabuladu, los sento sempre bios cudhos bellos consizos ◊ apenas issos ndhe cabuleint in sa boltada de s'istradone, cudhu imbucheit a cadhu fuendhe ◊ su tempus càbulat lestru ◊ su cànnau mi che càbulat dae manos e su màsciu leat fua! 2. su chi iscries no depet cabulare sas duas pàzines 3. su sero semus cabulados a bidha ◊ su frade si ammalaideit e intro de unu mese che fit cabuladu! Translations French franchir, dépasser, excéder English to cross Spanish superar Italian varcare, valicare, eccèdere German passieren, übersteigen.

giampàre, giampiàre , vrb: ciumpare, gimpare, giompai, giompare, giumpai, giumpare, zampare Definition passare a brínchidu, brinchidare po passare de una parte a s'àtera de una cosa (erriu, camminu o àteru), passare de una parte a s'àtera; si narat fintzes in su sensu de trampare, cullonare / giàmpiami su logu! = baidindi!, a fora de inoghe! Synonyms e antonyms passae / sartai / ingannai Sentences marranu chi gimpes su giannile meu! ◊ so prontu a giumpare a pes seguros su badu de custu tempus (G.Fiori)◊ giompare sos rios candho sunt prenos de abba est una bella proa! ◊ che so passadu inoghe andhendhe atesu a giampare su mare a Continente (Sale)◊ a maridu meu giumpendhe a cadhu a còscia in d-unu riu si lu pigeit s'undha 2. su pisci de Santa Illa, dhu bendu a ispignarura, friscu, ancora giumpendi 3. bae ca tue a mie no mi giampas! Translations French traverser, guéer, franchir English to cross, to ford Spanish atravesar, vadear Italian attraversare, guadare, valicare German überschreiten, durchwaten, übersteigen (verbo inseparabile).

illacanài , vrb: illacanare, irlacanari, slacanai Definition mòvere, cambiare, istesiare sa làcana; passare is làcanas, essire fora de is làcanas Sentences sos bighinos nostros sunt sèmpere illacanendhe: istrizi oe istrizi cras, si che intrant terrinu! 2. sos pessos illàcanant che mariposas in tancas de fiores (C.Puddu) Etymon srd. Translations French franchir les limites English to trespass Spanish invadir, salirse Italian sconfinare German die Grenze überschreiten.

istremenàre , vrb Definition su orrúere solu solu de unu trèmene, de unu muroni de terra de pitzu a bàsciu, fintzes calare a bàsciu nau de unu andhare, de unu camminu in logu de costera; tròchere, isciusciare su trèmene comente faet chie furat terrenu ispostandho sa làcana, ma fintzes su èssere a làcana de pare cun ccn.; rfl. nau de unu, nàrrere isciolórios, ammachiare Synonyms e antonyms desmuronai, immarginare, irribbare, isteremare, smuronai Sentences cun custas abbas aira su logu est totu istremenendhe 2. seo mirandhe sos caminos artziandhe a sos montigos e cussos istremenandhe a badhe 3. sa tanca tua istrèmenat cun cussa de Fulanu Etymon srd. Translations French s'ébouler, franchir les limites English to slide down, to digress (from sthg) Spanish desmoronar, invadir Italian franare, sconfinare German abrutschen, einfallen.

zampàre , vrb: ciumpare, giampare*, zumpare Definition passare de una parte a s'àtera de ccn. cosa, de ccn. logu (segundhu ite si giumpat, passare a brínchidu in pitzu), passare de una chistione a un'àtera diferente, fintzes fàere prus de unu tanti (de cosa, de trebballu) Synonyms e antonyms passae, sartai Idioms csn: z. unu riu, unu fossu, unu muru, unu truncu, su giannile, su mare; e zàmpadi!… (nadu a marrania) = arguai a tie chi ti moas a perunu logu! Sentences dhos ant bistos candu funt zampandhe in su frúmmene ◊ sa conca mia no che fit prus in logu nostru: aiat zumpadu su mare ◊ si fit istadu ómine de cabbale no aiat zumpadu su zannile meu, pro su chi mi at fatu 2. che a isse zampeis is chent'annos! Translations French traverser, franchir English to cross, to ford Spanish atravesar, cruzar, vadear Italian varcare, attraversare, guadare German überschreiten, durchwaten.