abblandài, abblandhàre , vrb: abbrandai,
abbrandhare,
abbrannare Definition
fàere brandhu, prus bonu a baliare, prus pagu forte, prus pagu airau, cumenciare a passare o miminare de unu dolore, de unu male, de unu patimentu, de unu fenòmenu; torrare, menguare, essire prus pagu de cantidade
Synonyms e antonyms
abbacai,
abblandhire,
abbonantzai,
achedare,
allebiae,
allenire,
apachiare,
apasaogare,
assebiai,
asselenare,
illebiare,
illenare
/
menguai
| ctr.
agghegiare,
crèschere,
incrispai
Sentences
mi est abbrandau su schinitzu de su fàmini ◊ antiga domo mia, recreu de su meu pensamentu, abblandhas sa tristia (P.Fae)◊ custu est prantu chi nisciunus abbrandat ◊ ti fia isetendhe pro mi abbrandhare penas e dolores ◊ o Babbu eternu, abblandha su rigore! ◊ seo ibertandho chi su cuadhu si abbrandhet ◊ a parte de merie s'aera si fut abbrandhada e no fut fritu ◊ si mi abbrannant sos ohis, cantu poto mantenzo
2.
candu andat mali sa laurera sa provista po fortza abbrandat
Etymon
spn.
ablandar
Translations
French
adoucir,
apaiser
English
to mitigate
Spanish
mitigar,
aliviar
Italian
mitigare,
attutire
German
beruhigen,
mildern.
abbonàre 1 , vrb: abboniai Definition
fàere a bonu, abbrandhare sa manera de fàere airada o arrennegada, fintzes subbacare, bínchere
Synonyms e antonyms
abbacai,
abblandai,
abbonantzai,
abboniri,
apachiare,
apasaogare,
assebiai,
asselenare,
assussegai
Sentences
sa die est tropu inchieta, no si cheret abbonare
2.
no agatendhe àteru, si abboneit a marrulare un'aizu de fenu
3.
custu sero brúsiant a sa deleada e no ti ne abbonas!
Etymon
srd.
Translations
French
calmer,
apaiser
English
to calm
Spanish
sedar,
apaciguar
Italian
abbonire
German
beruhigen.
acaíre , vrb Definition
abbarrare citios, fàere citire, fàere abbarrare trancuillos, firmare de fàere ccn. cosa
Synonyms e antonyms
ammudai 1,
ammudigare,
ammudire,
ammutessi,
assamudare,
assebiai,
ismudulare
/
sensai
| ctr.
faedhare
Sentences
acaide cun basos sa pitzinna! (G.Raga)
Translations
French
taire,
calmer,
apaiser
English
to quiet
Spanish
calmar,
acallar
Italian
chetare
German
schweigen,
zum Schweigen bringen,
beruhigen.
achedàre , vrb: achetai,
achetare,
achidare 2,
achietai,
achietare,
chietare Definition
fàere chietu, brandhu, sériu, firmu; andhare a si crocare, su note
Synonyms e antonyms
abbacai,
abbonantzai,
allenare,
apachiare,
apasaogare,
assebiai,
asselenare,
assussegai
| ctr.
agegherai,
salargiare
/
pesai,
seguzare
Sentences
si ant a achietare che pitzinnedhos in coda de mama ◊ bentu chi tremis s'imbirdi, poita no ti achietas e mi lassas drommí?!
Etymon
srd.
Translations
French
apaiser
English
to appease
Spanish
aquietar,
calmar
Italian
acquietare,
acchetare
German
beruhigen,
ruhig werden.
allenàre , vrb: alleniare Definition
fàere prus lena una cosa forte, mescamente una suferéntzia; lassare lasca una cosa tirada, una cosa càdria / a. sa voche = abbasciai sa boxi; a. s’andhera = andai prus abbellu
Synonyms e antonyms
abbacai,
abblandai,
abbonantzai,
allebiae,
allenire,
apachiare,
apasaogare,
asselenare,
assussegai,
illebiare,
illenare
/
abbambiai 1,
aflusciai,
allentai,
iscanzare
| ctr.
acadriare,
apretai,
incrispai
Sentences
nàdeli goi ca li allenat su dolore! ◊ pro cantu podes su patire allena! ◊ su sole allenat sa calura a s'intirinada ◊ gasi isciopesit pro tantu penare isfoghendhe in piantos e lamentos chi sa boghe deveit allenare ◊ cun custa cura sos dolores mi ant allenadu
2.
a boltas mi alleno sa chintolza ◊ si lis allenas aizu sa fune frazant totu! ◊ a pagu a pagu si allenat s'andhonzu (P.Casu)
3.
allena sa gianna!
Etymon
srd.
Translations
French
adoucir,
apaiser,
affaiblir
English
to diminish,
to soothe
Spanish
mitigar,
aliviar
Italian
mitigare,
lenire,
affievolire
German
mildern,
lindern,
schwächen.
ammellàre , vrb: mellare 1 Definition
asseliare, abbrandhare, fàere ammellu, fàere cessare
Synonyms e antonyms
abbacai,
abbambagare,
abblandai,
addurcare,
apasaogare,
apachiare,
apracidare
Sentences
ammelladu onzi motu, in sa cussorza s'intenniat solu su cróculu de sa funtana ◊ ajó, custos dúbbios ammella! (P.Mossa)◊ no mi la dias sa morte, ma tantu rigore ammella! ◊ no faghent prus bardanas, ammelladu ant sas matanas ◊ ammella, Larentu, de t'istracare s'ischina!
2.
sias tue bàlsamu pro ammellare, no fele!
Translations
French
apaiser
English
to placate
Spanish
aplacar
Italian
placare
German
besänftigen.
apracidàre , vrb Definition
fàere pràchidu, trancuillu, asseliau
Synonyms e antonyms
abbacai,
abbambagare,
abblandai,
addurcare,
apasaogare,
apachiare
Translations
French
apaiser
English
to placate
Spanish
aplacar
Italian
placare
German
besänftigen.
assebiài , vrb: assegliai,
asseliai,
asseliare,
asselliai,
assiliare,
seliare Definition
istare in asséliu, abbarrare sérios, firmos, trancuillos; fàere istare in pàusu, pònnere apostu, aconciare, fintzes cuncordare, andhare de acórdiu
Synonyms e antonyms
abbacai,
abblandai,
abbonantzai,
apachiare,
apasaogare,
assedhentae,
assentulae,
asselenare,
assuermai,
assussegai,
illebiare
/
aconciare,
mezorare
/
allichidie,
assantai,
remonire
| ctr.
atrepillai,
incidai,
suguzare
Idioms
csn:
asseliaresindhe, de una cosa = lassaidha stai chentza dha circai prus; asseliai su fogu = acontzare su fogu; asseliare su sonnu = passai su sonnu
Sentences
seu artziendi e carendi in su letu sentza de pori assegliai ◊ cussa próida no at asseliadu mancu su brúere ◊ andandu andandu su biaxi si est asseliau ◊ su pipiu poita no dh'assélias? ◊ asséliadi in domo, no andhes a ziru! ◊ si s'asséliat su bentu fait a intzurfuai ◊ de su dolore no bi apo asseliadu, istanote! ◊ giovanedha, pensa de ti assebiai, lah ca dhus prangis cussus fastígius!◊ fit a boghes ma za l'apo fatu asseliare
2.
soi asseliandu cosa in sa mesa ◊ lassadha fai, ca est asseliandu s'aposentu!
3.
cun totu cussu dinai s'iat asseliau sa domu ◊ chi imbucat dinai, su predi podit asseliai sa crobetura de crésia ◊ nci ammancat peti chi si abbrugit su pràngiu po asseliai is cosas!…
4.
no mi ndhe assélio: lu chirco fintzas chi l'agato! ◊ tue za no ti ndhe assélias chentza fàghere su dovere! ◊ sa zente si ndh'est asseliada de protestare
5.
circais de mi bociri poita is fuedhus mius no assélliant, cun bosatrus (Ev)◊ chi assellit a intru de issus totu su prexu miu!
Etymon
srd.
Translations
French
apaiser
English
to appease
Spanish
aquietar,
calmar
Italian
acquietare,
calmarsi,
tranquillizzare,
sedare
German
beruhigen,
sich beruhigen,
lindern.
asselenàre , vrb: assulenare Definition
assussegare, fàere serenu, pònnere in paghe
Synonyms e antonyms
abbacai,
abbonantzai,
abboniri,
allebiae,
apachiare,
apasaogare,
assebiai,
assussegai,
illebiare,
illenare,
praxare
| ctr.
agegherai,
airai,
salargiare
Sentences
tue assulenas tribbulias, penas e tristuras
Etymon
srd.
Translations
French
calmer,
apaiser
English
to calm,
to quite
Spanish
calmar,
aliviar
Italian
calmare,
mitigare
German
beruhigen,
mildern.
assuermài , vrb Definition
cessare, fàere cessare o miminare, apasigare
Synonyms e antonyms
abbacai,
abbambagare,
abblandai,
ammellare
/
assebiai,
assentulae,
assuzetare,
asutai
Sentences
si ndi fiat arrísiu biendi su sennori assuermau a is afuetadas de giaja ◊ si assuermat su bentu, su prantu, su dolori ◊ de suncunas, is arrundonis s'assuermànt ◊ sa bolla de isciri de su pipiu no si assuermat ◊ assodhimindi in d-unu púniu de luxi e at a èssiri paxi, mi as a assuermai ◊ is carignus serbint po ti assuermai ◊ si no ti assuermas ti zúmiu un'iscavanada!
Translations
French
apaiser
English
to placate
Spanish
aplacar
Italian
placare
German
besänftigen.
assussegài, assussegàre , vrb: sossegare Definition
coment'e pausare, pigare pàusu, cessare una matana, una pelea, una múngia o àteru deasi, istare in assussegu, agatare acunnortu
Synonyms e antonyms
abbacai,
abblandai,
abbonantzai,
abboniri,
achedare,
allebiae,
allenare,
apachiare,
apasigai,
apolgiai,
assebiai,
asselenare,
asserenciai,
illebiare,
illenare
Sentences
faghe chi no mi assusseghe mai de piànghere, o Deu, e ch'in su piantu meu consume sola e anneghe! (Grolle)◊ no mi assussego e ne paso finas a candho no isco chi ses foras de s'inferru
Etymon
ctl.
assossegar (se)
Translations
French
apaiser,
calmer
English
to appease
Spanish
sosegar
Italian
acquietare,
sedare
German
beruhigen.