avère , nf: bera,
vera 1 Definition
su pane de chera totu buidedhos paríviles (búsciulus o oxos) ue s'abe ponet su mele
Synonyms e antonyms
arrega,
bresca,
melarègia,
tipa 1
Sentences
sas averes de su mele ◊ tue as isapiatu sas averes ◊ su puzone chin sos frores de tiria at formatu sas averes: sos mojos sont prenos de mele e cria (G.Farris)
Scientific Terminology
sbs
Translations
French
rayon de miel
English
honeycomb
Spanish
panal
Italian
favo
German
Bienenwabe.
gató, gatòe , nm: ghitou Definition
druche fatu cun méndhula e mele cotos impare a mórigu a mórigu, àrridu candho ifridat
Synonyms e antonyms
cartò,
catone
Sentences
mamma mi at fatu unu gatoe mannu po sa festa
Scientific Terminology
drc
Etymon
itl.
gattò
Translations
French
gâteau à base d'amandes et du miel
English
sweet stuffed with almonds
Spanish
dulce con miel y almendras
Italian
croccante (alle màndorle,
alle nocciòle)
German
eine Art Mandelkrokant.
irregràre , vrb: irrejare Definition
bogare su mele, is regras o brescas de su casidhu
Etymon
srd.
Translations
French
extraire les rayons de miel
English
to extract the honey from (the combs)
Spanish
castrar
Italian
estrarre i favi
German
Honig schleudern.
mèbi , nm: mele,
meli Definition
sustàntzia druche meda, cagiada, in colore de castàngia craru, chi s'abe arregollet in is frores e ponet in sa bresca (o pane de abes) chi faet in su casidhu / pl. sos meles, in cantu mele de genia diferente (de aitu, de lidone, de ocalitu, de iscrareu) o fintzes de bobbois diferentes; oxu de m. = in sa bresca, donzunu de sos tuvedhos, o búsciulu, inue s'abe ponet su mele e sa cria puru
Idioms
csn:
binnennai su m. = bogare su mele, illichidare su mele de sos casidhos; m. pudhadu = cun sa cria, chi portat s'abrudhu; su ortedhu de su m. = su leputzedhu addatu pro bogare mele; durche che m. = druci meda; m. marigosu = meli argu, su chi faghet su lidone, ranchitzu; m. puzoninu = de iscussua, de s'abi chi si ndi est andada de su casidhu; m. de mata, de àrbore = mele corronchinu, zenia de cosa pigulosa, in colore de mele, chi bogant tzertas àrbures (es. pruna, cariasa) in sa corzola; faedhare mele mele = a manera de pràxiri; betàresi che musca a m. = tzegos tzegos, che a cosa chi piaghet meda; pàrrere ozu e m. = pàrrere bonu meda; m. ferradu = tostu che astrau; èssere a ozu e mele = muntènneresi a cosas bonas, manigare cosas bonas; buca de meli = annaemele
Sentences
dhoi tengu una breschixedha de mebi de una scussua chi apu agatau in monti ◊ pro no andhare chena nudha, afèrrali duos chilos de mele rànchidu!
2.
su coju dai fora paret ozu e mele, ma addaghi che ses in mesu essint totu sos pecos ◊ comente est durche su mele ti siat durche sa vida! ◊ si ghetat che musca a mele ◊ faedhas mele mele, ma ti essit velenu dae buca
Surnames and Proverbs
smb:
Mele, Meles, Meli, Melis
/
prb:
sa musca si cassat prus a mebi chi no a febi ◊ chini tocat su meli si ndi lingit is didus ◊ si ti faghes a mele, sa musca ti si mànigat
Scientific Terminology
sbs
Etymon
ltn.
mel
Translations
French
miel
English
honey
Spanish
miel
Italian
mièle
German
Honig.
melarègia, melarèja , nf: melarregra,
melarreja Definition
taedha de mele, su pane de chera totu buidedhos paríviles, búsciulos, ue s'abe ponet su mele; su mele ancora in sa bresca
Synonyms e antonyms
arrega,
avere,
bresca,
tipa 1
Scientific Terminology
sbs
Etymon
srd.
Translations
French
rayon de miel,
gaufre
English
honeycomb
Spanish
panal,
bresca
Italian
favo
German
Wabe.
règa , nf: arrega,
era 2,
règia,
rege,
regra,
reja Definition
su pane de chera totu buidedhos paríviles ue s'abe ponet su mele; sa fita de su casu segau in su cadhàrgiu po ndhe dhu piscare faendhodhu a pischedha / una rega de cazau = una fita de callau, de preta
Synonyms e antonyms
avere,
bresca,
legra,
melarègia,
tipa 1
/
fita
Sentences
tirabat sas regras, las secabat e dogabat sa parte bianca ◊ una regra de mele t'imbio, pitzinnu innoscente! ◊ nche at sutzau su mele e fulliau sas regras ◊ leu, cheripighe, mele e chera pones in rejas bene modelladas
Scientific Terminology
sbs
Etymon
ltn.
reg(u)la
Translations
French
favus,
rayon de miel
English
honeycomb
Spanish
panal
Italian
favo
German
Wabe.
típa 1 , nf Definition
taedha de mele, su pane de chera totu buidedhos paríviles, búsciulus, ue s'abe ponet su mele
Synonyms e antonyms
arrega,
avere,
bresca,
melarègia
Scientific Terminology
sbs
Translations
French
favus,
rayon de miel
English
honeycomb
Spanish
panal
Italian
favo
German
Honigwabe.