aéru, àeru , nm Definition
su chi paret unu castiandhodhu a cara po èssere chi assimbígiat o podet assimbigiare a un’àteru
Synonyms e antonyms
abbrembu,
aerada,
aeramentu,
aerzu,
assemizu,
bisura
Sentences
dhi at un'àeru a su babbu ◊ su fizu at un'aeru a su babbu ◊ cussu portat aeru de animale areste
Etymon
srd.
Translations
French
physionomie,
mine
English
coutenance,
appearance
Spanish
aire
Italian
fisionomìa,
aspètto
German
Gesichtsausdruck,
Aussehen.
aérzu , nm: aexu,
agherju,
arégiu 1,
érgiu,
gherju Definition
est totugantu su chi distinghet, in sa persona, unu de una famíglia de unu de un'àtera: mescamente sa cara, ma fintzes sa carena, sa manera de foedhare, de camminare, o àteru; su chi una cosa, o fintzes unu logu, paret, su chi si paret de su chi est / bogàrendhe a ccn. a s'aerzu = connòsciri a unu a sa bisura assimbillendidhu a is àterus de sa famíglia
Synonyms e antonyms
aerada,
aeramentu,
bisura,
chígia,
crilta
Sentences
a s'agherju s'assimizabat a unu ◊ su fillu at ghetau un'aexu a su babbu ◊ no lu connoschia ma ndhe l'apo bogadu de s'aerzu ◊ sa fémina fit de agherzu bellu
2.
su matessi presorju prendhiat su pastore e su bandhiu a s'agherju de sa campanna ◊ sa zancheta fit de su matessi agherju de su pantalone ◊ dhue fut su Maschinganna cun arégiu de unu becu cun duas concas
Etymon
srd.
Translations
French
mine,
physionomie
English
aspect
Spanish
parecido,
semejanzas entre familiares
Italian
aspètto,
fisionomìa
German
Aussehen,
Gesichtzüge.
bisúra , nf: fisura,
visura Definition
su chi si paret a cara, unu, su chi si paret o chi si podet bíere de una cosa
Synonyms e antonyms
cara,
chèrgia,
chígia,
chinna,
crilta,
faci,
fasumia,
grinile,
inchérrida,
pinta 1,
priuxa
/
abbrembu,
aerada,
aeramentu,
aerzu,
assemizu,
idea
Idioms
csn:
ómini, fémina de mala b. = chi faghet a timire; sa b. de su celu, de su logu = s’aera, su logu comente si presentat, su chi parent a los bídere; bisura de fàmini = cara de famidu, de pàrrere famidu; ghetai bisura a ccn. = betare un'ograda, fai una castiada
Sentences
su dolori dhi at finas cambiau sa bisura ◊ fiant ànimas mabas inchietas chi no portànt bisura de cristianu ◊ no at a èssi bellu de bisura, ma po fuedhai portat tiaus! ◊ a sa bisura pariat mortu ◊ meistu Antoni a capedhu tenit bisura de istori…◊ nci bollit una libba de saboni po dhi bogai bisura!
2.
mancu bisura tenit, de amaretu, custu druci! ◊ sa bisura chi si podeus fai de sa Sardigna est cussa de una terra cun d-un'ànima antiga ◊ su soli fiat a bisura de luna ◊ portat bisura de cavaglieri
Etymon
srd.
Translations
French
mine,
aspect,
faciès
English
countenance
Spanish
aspecto
Italian
aspètto,
sembiante,
sembianza,
fàcies
German
Aussehen,
Gesicht.
chígia , nf: chiza,
ghitza Definition
sa cara po comente paret, po su chi bolet nàrrere de su chi unu sentit
Synonyms e antonyms
aerzu,
bisura,
chèrgia,
cilla,
tiva
/
atzile
/
cara,
faci
Idioms
csn:
èssere in c. mala = èssere arrennegadu, istare male; èssere in c. bona = èssere de umore bonu, allegru, istare bene; torrare in c. una cosa = acontzàrela, azustàrela a manera de si pòdere abbaidare cun piaghere; fàere chígia mala a ccn. = fàghere malu a cara, retzire in manera frita a ccn.
Sentences
che intro mesu brighendhe, nendhe cun mala chiza…◊ oe no mi aperit chiza ca mi est morta sa fiza
2.
in sa chéjia bi fit de arranzare sa cobertura e àteros imbravúcios pro la torrare in chiza de cristianos a sa festa
Etymon
ltn.
cilia
Translations
French
mine,
aspect,
air courroucé
English
frown,
appearance
Spanish
aspecto,
ceño
Italian
sembiante,
aspètto,
cipìglio
German
Aussehen,
finsteres Gesicht.
cílla , nf Definition
sa cara po comente paret, po su chi bolet nàrrere de su chi unu sentit / calai sa c., fai c. mala o grussa a unu = abbaidàrelu male, a ogru dortu, cheríndheli nàrrere chi est contràriu meda, castiai a c. trua
Synonyms e antonyms
aerzu,
chèrgia,
chígia*,
tiva
/
cara,
faci
Sentences
dhu biu de cilla mala e mi tocat a dhi narri sa beridadi
Surnames and Proverbs
smb:
Cilla
Translations
French
mine,
aspect
English
frown
Spanish
aspecto
Italian
aspètto,
cipìglio
German
Miene.
mína , nf Definition
càrriga de bruvura chi si ponet in istampu mannu (bucu, stuvoni), fundhudu meda, chi si faet in s'orroca po dha orrugare; iscavu a galleria asuta de terra, logu de ue bogant calecunu materiale (es. m. de crabone, de prumu, de sinnadorza); fintzes una genia de arma, càrriga de esprosivu impreada in gherra / ferru de m. = asta longa de atzàrgiu cun s'atza in punta po fàere istampos fundhudos meda (stuvonis, bucos) in s'orroca po pònnere mina; mina negada = chi no at isparau
Synonyms e antonyms
mena,
miniera
Sentences
in sa mina de sa prúvera chi andhet! ◊ fughie da'inoche ca sunt isparandhe sas minas! ◊ atentzione! atentzione, iscópiat sa mina, iscópiat sa mina!◊ cussus no iant biu ca dhoi adiat una mina negada, si ponint a trabballai e iscópiat cudha mina!
2.
candho ibbabbu, fizu mé, istentavat a ghirare, immamma s'imbaravat a su canterile de sa zanna, cun sos òcios in sa mina ◊ ses de tesoros rica mina
Etymon
itl.
Translations
French
mine,
houillère
English
mine
Spanish
mina
Italian
mina,
minièra
German
Minengang,
Mine.